Polityka i prawo polskie:
Polityka energetyczna uwzględnia aspekt gospodarczy, społeczny i środowiskowy. Jednym z podstawowych środków wdrażania(?) jest prawo - sprawdza się dla państwa, w którym społeczeństwo egzekwuje prawo.
Szczeble:
- globalny
-regionalny
-unijny
-krajowy
-samorządowy (gminny)
-przedsiębiorstwo energetyczne
-poziom odbiorców
Na szczeblach 1-6 prowadzi się politykę energetyczną
Polityka energetyczna - w tzw. Teorii post behawiorystycznej oznacza strategię rozwiązywania problemów społecznych wynikających z deficytu dóbr w postaci paliw i energii. Stanowi swoistą służbę społeczną dążącą do usuwania ograniczeń i zaspokajania potrzeb ludzi.
Sektor energetyczny społecznie odpowiedzialny, podstawowym podmiotem jest odbiorca i wszystko robi się pod niego. Jeżeli dane społeczeństwo wymaga czystej energii, lepszych kontaktów, to mają obowiązek zamiany nastawienia i starać się dopasować do potrzeb odbiorców.
Przedsiębiorstwo energetyczne może być prowadzone w sposób:
I - bardziej sformalizowane (aktywność państwa)
II - mniej sformalizowane (aktywność odbiorcy w gospodarstwie domowym)
Ad. 1. Demokratyczne państwo prawa - społeczeństwo zna politykę lub ma dostęp do jej poznawania. Wszelakie dokumenty są dostępne.
Dokumentem o charakterze politycznym jest „Polityka energetyczna Polski do 2030r.”, która jest załącznikiem do uchwały rady ministrów z dnia 10.11.2009r.
Prawo jest wtórne w stosunku do polityki.
Ustawa „prawo energetyczne” - art.:
12 - określa organ odpowiedzialny - Minister Gospodarki
13 - określenie celu
14 - określenie tego co zawiera
Celem polityki energetycznej jest bezpieczeństwo i wzrost konkurencyjności gospodarki, efektywność energetyczna oraz ochrona środowiska.
Zakres polityki energetycznej:
Bilans paliwowo-energetyczny kraju;
Zdolności wytwórcze krajowych źródeł paliw i energii;
Zdolności przemysłowe, w tym połączenia trans graniczne;
Efektywność energetyczna gospodarki;
Działania w zakresie ochrony środowiska;
Rozwój wykorzystywania OZE;
Wielkość i rodzaje zapasu paliw;
Kierunki restrukturyzacji i przekształceń własnościowych sektora paliwowo-energetycznego;
Kierunki prac naukowo badawczych;
Współpraca międzynarodowa;
Struktura:
Ocena realizacji polityki energetycznej państwa za poprzedni rok;
Część prognostyczną obejmującą okres nie krótszy niż 20lat;
Program działań wykonawczych na okres 4lat zawierający instrumenty jego realizacji;
Procedury przyjmowania prawa energetycznego:
Minister Gospodarki przygotowuje projekt, co 4lata;
Rada Ministrów na wniosek Ministra Gospodarki przyjmuje politykę energetyczną;
Minister Gospodarki publikuje prawo energetyczne w dzienniku „Monitor Polski”;
Polityka energetyczna kontrolowana między innymi przez: Ministra Gospodarki, co roku przedstawia raport z realizacji w zakresie bezpieczeństwa zaopatrzenia w gaz ziemny i energię elektryczną.
Bezpieczeństwo energetyczne - cel polityki energetycznej i prawa energetycznego. Obecnie jest to podstawowy element bezpieczeństwa państwa.
Definicja bezpieczeństwa energetycznego: stan gospodarki, który umożliwia pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymaganej ochrony środowiska.
Bezpieczeństwo energetyczne opiera się na:
Stanie gospodarki;
Zapotrzebowaniu odbiorców;
Ochronie środowiska;
Bezpieczeństwo energetyczne - element zrównoważonego rozwoju określającego w Polskiej konstytucji i w prawie unijnym. Opiera się na trzech prawach: aspekcie gospodarczym, społecznym i środowiskowym. Obowiązuje obecnych i przyszłych pokoleń.
Środki (kierunki podstawowe) polityki energetycznej:
Poprawa efektywności energetycznej;
Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii;
Dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez energetyki jądrowej;
Rozwój OZE, w tym biopaliw;
Rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii;
Ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko;
Instrumenty polityki energetycznej (narzędzia podstawowe):
Regulacje prawne;
Bieżące monitorowanie sytuacji na rynku paliw i energii;
Działania na rynku(tego słowa nie jestem pewien) europejskim;
Działanie informacyjne;
Wsparcie ze środków publicznych;
Efektywne wykorzystanie nadzoru właścicielskiego;
Bieżące działania regulujące prezesa URE;
Systemowe mechanizmy wsparcia;
Działanie jednostek samorządów terytorialnych;
Zhierarchizowane planowanie przestrzenne;
Ad. 1 Wymuszone przez pakiet energetyczny, wysoka energochłonność PKB. Cel - zero-emisyjnego wzrostu gospodarczego. Zmniejszanie energochłonności do średniej europejskiej. Wsparcie kooperacji, zmniejszenie strat sieciowych,
Ad.2 Rozumiane jako zabezpieczenie stabilnych dostaw paliw i energii na poziomie pozwalającym zaspokojenie potrzeb krajowych i po akceptowanych przez gospodarkę i społeczeństwo cenach, przy założeniu optymalnego wykorzystania krajowych zasobów surowców energetycznych, oraz poprzez dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw ropy naftowej i paliw gazowych.
80% gazu z Rosji;
95% ropy z Rosji;
- Odtwarzanie i wzmocnienie sieci energetycznych;
- przeniesienie na Ministra Gospodarki nadzoru właścicielskiego nad operatorem sieci przesyłowych;
- Kogeneracja;
Ad. 3
- przygotowanie infrastruktury;
-wybudowanie i uruchomienie elektrowni jądrowej;
Ad.4 Wzrost udziałów OZE do 15% w 2020roku. i 10% udział biopaliw na rynku paliw transportowych.
Ad.5 Zapewnienie niezależnego (lub niezakłóconego) działania na terenie rynku paliw i energii - ma to na celu stabilizację cen.
Ad. 6 Ograniczenie CO2, SO2, NOx, pyłów i negatywnego oddziaływania energetyki na stan wód powierzchniowych i podziemnych, poprawa stanu technologii na niskoemisyjne.