Samooczyszczanie się wód zanieczyszczonych ściekami bytowo gospodarczymi polega na biologicznej aktywności bakterii saprofitycznych, grzybów wodnych i innych mikroorganizmów, powodujące rozkład złożonych związków organicznych do prostych substancji mineralnych.
Biochemiczny rozkład związków organicznych może zachodzić w środowisku tlenowym bądź beztlenowym.
W środowisku beztlenowym np.: w wodach silnie zanieczyszczonych związkami chemicznymi rozwijają się bakterie beztlenowe, które powodują anaerobowy rozkład zw.organicznych. W procesie gnicia tworzy się siarkowodór, amoniak, metan oraz zw.organiczne o bardzo nieprzyjemnej woni jak indol, skatol i inne. Gnicie rozkład białek i aminokwasów, białka mają atomy siarki i powstaje siarkowodór (jest bardzo niebezpieczny, znieczula receptory węchowe człowieka, szkodzi nam mimo, że go nie czujemy i zabija).
W środowisku tlenowym rozwijają się drobnoustroje tlenowe, powodujące aerobową (tlenową) mineralizację zw.org. Tlenowy rozkład materii org. jest szybki i kończy się zupełną mineralizacją …..( tu brakuje jakiegoś słowa). W wyniku tego procesu zw.org. utleniają się CO2, wody, azotynów, azotanów, siarczanów i innych bezwonnych produktów tlenowych. Rozkładowi biologicznemu nie podlegają zanieczyszczenia toksyczne oraz odporne na degradację np.: metale ciężkie, detergenty, zw.chloroorganiczne, dla których w przyrodzie brak systemów enzymatycznych zdolnych do ich rozkładu.
Przebieg procesów mineralizacji zanieczyszczeń w wodach lub ściekach przez mikroorganizmy uzależniony jest od następujących czynników
Odczynu wody pH
Temperatury wody
Zawartości O2
Warunków klimatycznych
Zrzut wód zasolonych do wód powierzchniowych powoduje zakłócenia w procesie samooczyszczania się wód. Dostateczna ilość O2 w H2O sprzyja rozwojowi bakterii tlenowych, grzybów i pierwotniaków, a więc jest warunkiem biodegradacji składników ściekowych.
Ad.1.
0 pH 7 pH 14 pH
odczyn kwaśny odczyn obojętny odczyn zasadowy
woda do picia 6,5-8,5 pH
mikroorganizmy egzystują 6-9 pH
Ad.2.
35oC 25oC 15oC 5oC
prędkość rozkałdu
4a 2a a a/2
bakterie giną w 70oC, wirusy żółtaczki nie giną w gotowaniu(100oC), ale w 150oC.
Ad.3.im więcej tlenu tym procesy samooczyszczania są większe, rozpuszczanie gazów jest mniejsza jeśli jest wysoka temperatura. Im temperatura wyższa dochodzi do odtleniania wody.
Deficyt tlenowy % - niedobór O2 rozpuszczonego w wodzie w porównaniu z maksymalnym nasyceniem tlenem w określonej temperaturze.
Biochemiczne zapotrzebowanie tlenu: BZT, stechiometryczna ilość tlenu potrzebna do zmineralizowania substancji organicznej. Jest to pojęcie umowne i określa ilość tlenu w gramach/m3 wody lub ścieków potrzebną do utlenienia zw.org w wodzie lub ściekach metodą biochemiczną w warunkach aerobowych (tlenowych) w temp 20oC (293K). Procesy utleniania zw.org przebiegają najintensywniej w ciągu pierwszych 5 dób, stąd określa się BZT5 jako wskaźnik stężenia substancji org w wodzie naturalnej lub ściekach.
Ćwiczenia 23.02.2006