10859 ScannedImage 10

ha-Nasi do naszego pana, cesarza Antoninusa”. Gdy skończył rabbi Juda ha-Nasi wziął list, przeczytał go, a następnie podarł i kazał mu pisać na nowo. Rzekł mu: — „Napisz: od twego sługi i niewolnika Judy do naszego pana i władcy cesarza Antoninusa”. Zdziwiony rabbi Afes spytał go wtedy: — „Rabbi, czy ty wstydzisz się swej godności, czy też ją tak lekceważysz?” — „Czy ja jestem lepszy od naszych przodków? A przecież nasz patriarcha Jakub powiedział: «Tak mówi twój niewolnik Jakub»” (Rodź, 33,5; Bereszit Rabba 75).

Nasz nauczyciel rabbi Juda ha-Nasi udając się do cesarza lub namiestnika rzymskiego zawsze zaglądał do tej paraszy (fragmentu Pięcioksięgu odczytywanego w sobotę) i nigdy nie brał z sobą żadnego Rzymianina. Raz jednak wyruszając w tę drogę nie zajrzał do paraszy i zabrał ze sobą kilku Rzymian, ale wtedy nie dotarł do Akko, skąd miał się udać do Rzymu i tak długo spotykały go liczne przeszkody, póki nie sprzedał swego podróżnego płaszcza (Jalkut Szimoni, Bereszit 133).

Rabbi Juda ha-nasi wyszedłszy raz z łaźni odział się, a potem zasiadł i zajął się codziennymi sprawami ludzkimi. Wtedy jego niewolnik nalał mu wina do kielicha, ale póki załatwiał swoje sprawy nie zwracał na niego uwagi i nie przyjmował kielicha z jego ręki. Niewolnik więc stał, a potem siadł i zdrzemnął się, a wreszcie zasnął. Po pewnym czasie Rabbi zwrócił się ku niemu i zobaczywszy, że śpi, obudził go i rzekł: — „Pięknie powiedział król Salomon: «Słodki jest sen niewolnika, czy zjadł mało czy dużo, lecz sytość i obfitość nie daje bogaczowi spać spokojnie» (Koh, 5,11). Thk też i my, gdy zajmujemy się sprawami stworzeń nie możemy spać spokojnie”. (Eruwin 85 b, 86 a).

Pewnego razu cesarz Antoninus przybył do Cezarei. Przybywszy tam posłał po naszego świętego Rabbiego. Rabbi udał się do niego, a razem z nim poszli jego syn Szymon oraz rabbi Chijja wielki. Przybywszy tam rabbi Szymon zobaczył jakiegoś wspaniałego legionistę, którego głowa sięgała do kapiteli kolumn. Wtedy rzekł mu rabbi Chijja: — „Popatrz, jak utuczone są cielęta Ezawa!” Zabrał jednego i zaprowadził go na targ, gdzie ujrzał kosz pełen winogron i fig, a na nich wiele much. Wtedy rzekł mu rabbi Chijja: — „Te muchy i ów legionista są również do siebie podobne”. Gdy rabbi Szymon wrócił do ojca opowiedział mu o tym, o czym rozmawiał z rabbim Chijją. Wysłuchawszy go, ojciec mu rzekł: — „Czyniąc tak rabbi Chijja z Babilonii w istocie postąpił słusznie, że porównał ich do much. Owi legioniści niczym się nie wyróżniają i nie ma powodu by ich szanować, natomiast muchy wypełniają posłannictwo, które im zleca Święty, który jest błogosławiony” (Tanchuna, Wajjeszew).

Antoninus spotkał raz rabbiego Judę ha-Nasi: — „Dlaczego słońce pojawia się na wschodzie, a pogrąża na zachodzie?” Odpowiedział mu Rabbi: — „Czy gdyby było odwrotnie także byś mnie zapytał?” Odrzekł: — „Mówię przecież do ciebie, dlaczego słońce znika na zachodzie?” Wtedy rzekł rabbi: — „Zachodzi tam, aby pozdrowić swojego stwórcę, gdy powiedziano: «Zastąp niebieski oddaje ci cześć» (Neh. 9,6)”. Wówczas cesarz rzekł: „A jeśli dojdzie do połowy firmamentu i go pozdrowi, to czy też zajdzie?” (Sanhedrin 91 b).

Antoninus zapytał świętego rabbiego Judę ha-Nasi: — „Co znaczą słowa: należy modlić się w każdej godzinie?” Odpowiedział mu: „To jest zabronione!” — „Jakże to? Dlaczego?” — spytał cesarz. — „Aby nie zachowywać się lekceważąco wobec mocy bożej” — odpowiedział Rabbi, ale cesarz nie przyjął tego wyjaśnienia. Cóż więc zrobił nasz święty Rabbi? Przebywając u cesarza wstał wcześnie rano i rzekł: — „Moja ściana jest jak palenisko”. Po godzinie wszedł do niego: — „Imperatorze!” Po upływie następnej godziny rzekł mu: — „Witam cię, władco!” Wtedy Antoninus powiedział: — „Cóż to? Czy ty sobie lekceważysz władcę?” Na to Rabbi mu rzekł: — „Niech wysłuchają twoje uszy tego, co mówi twoja wyniosłość. A czymże ty jesteś jak nie zwykłym śmiertelnikiem, a przecież do tego, kto pozdrawia cię, co każdą godzinę, ty mówisz, że cię lekceważy. Tym bardziej króla królów nad królami nie będzie człowiek trudził co godzina” (Tanchuma, Mikec).

Antoninus przybył do rabbiego Judy ha-Nasi i rozkazał mu: — „Módl się za mnie!” On zaś rzekł: — „Daj Boże abyś uratował się od zimna!” — „Rabbi — rzekł na to cesarz — przecież to nie jest modlitwa. Dodaj jeszcze jakąś prośbę o ochronę!” Rzekł więc: — „Daj Boże, abyś uratował się od upału i spiekoty!” Wówczas cesarz powiedział: —

283