11438 Re exposure of DSC03274

instytutu badawczego wyposażonego w bibliotekę, ogród bo tanie* ny I *&& czny, obserwatorium astronomiczne oraz sale do przeprowadzani* aekeji Hojnie wynagradzanym uczonym stworzono tam wszelkie warunki do tka** trowania się wyłącznie na badaniach naukowych. Kiwa świetności Mutsum pakM Ptolemeusz VUI Euergetes II. który w 146 r. p.n.e, wypędzi! uczonych i Ab ksandrii.

W różnych okresach iw^zgo tycia i Aleksandrią związani byli sławni iną Euklides g§ autor dzieła Ebm+nty sawtorąjącugo systematycany wykład $9 ówczesną} wiedzy matematycznej. Brotoatenes - twórca geografii mstaNfc* | nąj, Arystarch z Samoa - astronom, który głosi! pogląd, te tłoitae jwt nknzfc me, a ziemia obraca się woko! niego. HeroDto* i Krasiatratoa - lekarze,akMgd ! pierwszy wyjaSnil zasady ftokjzswpsziz układu nerwowego, a drugi stworę! podstawy fiąjokgu. hkfbrmacja o nauce hellenistyczną} byłaby niepztza t* wzmianki e AiddzaMz t ^pzkio, fizyku i matematyku znanym waęttkfe wspdc*esny« uczniom

Instytoęą amen Wita ą ad Muazum była Biblioteka. Założył ją takttlHb ! meoss I, ale większość zbiorów zgromadzono w czasach jego następcy, W pdm HI w. paa. w etasne seg zojwątiaj świetności Biblioteka Alsksasdojria Uczyła ponoć około 500 tysięcy zwegów.

Twzzakwcnrją nkżadz hMizUki było podjęcia prac nad zhstslapzi nizm ispfwaaieazui zrrtfrzrb tekstów Ikaatzry greekwg. Łazdzfdsa asa H zr BMaace Akk ■aHijjFhiij narodziła się nowa dyscyplina nasion-fBalngia (gr..fitatągos — aidsk wiedzy*. Tam bowiem, wprowadaoas kryęk ■ trlzta gamszyakząyzmz rękopisów, dzięki którą} ucaani alekoslgę ustałiBasygaaadne wangei kłazycawyrli dzieł aotoców greckich. Zespól kką- -z Zeztodocem z Beaz aa czeie - opracował utwory poetów epickich i liiytzajd oraz tragików i kim wdaoptsarzy, a Kalfimacb wydał teksty pisane prozą. Ka& j mach był też twiscą katalogu Hhfioteid znanego pod tytułem Pinaka, ta . tabBte. EazhgladM fająg) zawierał wykaz autorów od Homera do Arpk ; tdeaa. ich biografie i podstawowe mihrwwjf o tekstach.

ITiHfniarh był rtwnict por^ą. autorem kunsztownych elegii o poerątfad 1 rfinyrfaZBŚzat,aaye«zgiwi inszyrisiji oraz hymnów Pap, Na Dzewm_tNaAp& aa). Brpci zmiaaizi sa ihsiailnjzlji iiij dla epoki hellenistycznej nurt poe* | erndycyjmę, peing odniesień do historii, geografii i mitologii.

Pginbait jak Kaifiawrfa inni wielcy twórcy poezji hellenistyczni zwiąpś ; byU z dworem Ptołezneuaiów- Należał też do nieb Teokryt z Syrakuz (M w. p-ne-l i twórca sielanki, czyli krótkiej formy poetyckiej sławiącej proste życie tgodw | x naturą, loayzz ndupzt krótki agi otworu, zawierającego scenki rodujozt | był mim. Obok Teokryta mistrrem tej formy był Herondas z Kos (III w- p.ns-1 l

De epoki hpBjenk»y«anra a^aży te twdrcnoóf Atoóczylm MenandrłtpkSti 1 - ok. 290 r.}, aąjwybitairjarrgo przedstawiciela tzw. komedii nowosttyekię 1 który jako jeden z nielicznych twórców epoki odrzucił zaproszenie ns dwór Pv> lnmenssa Ł W całości zachował de tylko jeden jego utwór, zatytułowany Ofr 1

Jik albo MUantrop, kilka Innych znamy we fragmentach, wszystkie za* zawdzięczamy egipskim papirusom.

Menander konstruował w swoich komediach pomysłowe fabuły i z ogromnym wyczuciem kreślił portrety bohaterów. Należeli do nieb również niewolnicy traktowani prace autora z dużą sympatią; inteligentni, uczciwi, niejednokrotnie lepsi od swoich panów. Komedia Menandra pozbawione były akcentów politycznych. ale wykazywały wyraźne zainteresowania społeczne.

Warto też odnotować, że w Aleksandrii przygotowany został grecki przekład luląg Starego Testamentu, określany łacińskim terminem Septuaginta, ponieważ zgodnie t tradycją pracą tą wykonało 70 tłumaczy. W rzeczywistości dzieło to było wynikiem pracy kilku pokoleń tłumaczy i powstawało stopniowo. Pod konlsc III w. p.n.e., przełożono tylko Pięcioksiąg Mojżeszowy (Toru), a całość ukończono dopiero około 77 r. p.n.e.

Historiografia. Najlepiej znanym historykiem hellenistyczny w jest Połibiusz tok. 300-118 r.). Pochodził on z Megaiopolis na Peloponezie z rodziny arystokratycznej, po II wojnie macedońskiej znalazł się wśród zakładników, których Związek Achajski przekazał do Rzymu. Nad Tybrem Połibiusz zaprzyjaźnił się z zainteresowanymi kulturą grecką przedstawicielami rzymskiej elity, przede wszystkim z rodziną Scypionów.

Połibiusz uważał się za naśladowcę Tukidydesa i od niego przejął sposób interpretacji wydarzeń historycznych. Pisał on, według własnych słów, .historię pragmatyczną” (pragmatike historia). Była ona poświęcona wyłącznie sprawom politycznym i wojskowym, ponieważ pisał ją człowiek mający doświadczenie w zakresie pragmata (Lpoj. pragma), którym to terminem Połibiusz określał czyny polityka i wojskowego. Dzieje (gr. Historiai) Polibiusza obejmują wykład historii powszechnej od I wojny punickiej po zamieszki w Grecji w 146 r. Autora interesowały przyczyny, które doprowadziły do opanowania świata śródziemnomorskiego przez Rzymian. Połibiusz uznał, te źródłem sukcesów Rzymu jest jego stabilny ustrój, łączący elementy monarchii, arystokraci i demokracji

Artyści, architekci i inżynierowie. W epoce hellenistycznej nie można mówić o żadnym gwałtownym zerwaniu ze stylem i technikami obowiąząjącymi w rzeźbie greckiej w IV w. p.n.e. Artyści tworzący w tej epoce wywodzili się bądź ze szkoły Praksytelesa, bądź Lizypa. Z czasem zmieniły się jednak ich zaintere-aowania, w centrum uwagi pojawiła się jednostka. Twórcy hellenistyczni pokazują ludzi niezwykle realistycznie nie co£ąjąc się przed przedstawianiem ich cierpień, a także fizycznąj i moralnej brzydoty. Do tego nurtu zaliczyć można znaną z rzymskiej kopii rzeźbę (tzw. Oal zabijający żonę), wyłamaną na zamówienie Attaloaa I, króla Pergamonu, jako «x wto po zwycięstwie w 238 r. nad Galotami. Innym przykładem jest bardzo sugestywnie przedstawiona postać starej kobiety, sciakąjąoąj w ramionach pękate naczynie do przechowywania wina (Uw. Stara pijaczka). Popularne boty również drobne formy rzeźbiarskie, np. kamee czyli reliefy o dekoracji wypukłej.

m