13225 IMG06 (3)

110

się i więdnięcia siewek i małych sadzonek. Turkuć podjadek występuje w całej Polsce na glebach wilgotnych i świeżych, pulchnych, ale staje się stopniowo zwierzęciem coraz rzadszym.

8.2.4. Szkodniki żerujące na nadziemnych

i podziemnych częściach siewek i młodych sadzonek

Rolnica zbożówka- Agrolis segetum Den. et Schiff. Roi się od maja aż do początku października. Jaja składane są pojedynczo na liściach chwastów, także na siewkach i sadzonkach różnych drzew. Samica składa do 400 jaj. Wylęg gąsienic następuje po 4-5 dniach (rys. 8.15). Żerują w nocy. początkowo na liściach, w dzień ukrywają się w glebie i pod leżącym zielskiem. Wyjadają wysiane nasiona i podgryzają podziemne części strzałek. przegryzają siewki tuż pod liścieniami lub tuż nad ziemią. Ogryzają korę na kórz niach. w okolicy szyi korzeniowej, a także igły. Zimują w glebie na głębokości 10--20 cm. Na wiosnę żerują krótko i w początkach maja przepoczwarczają się w jamce w glebie na głębokości 5-10 cm. Po 2-4 tygodniach wylęgają się motyle. Generacja jednoroczna. choć nic wyklucza się dwóch generacji w roku. Występuje w całej Polsce na różnych typach gleb. Masowym pojawom sprzyjają lata suche, gdyż w latach deszczowych, zwłaszcza na glebach ciężkich, humusowych i zasadowych, rolnica zbożówka jest ograniczana przez mikozy. Do wrogów naturalnych należą jeże. ryjówki. nietoperze i lelki. Bogaty jest zastęp błonkoskrzydłych i rączycowalych pasożytujących na różnych stadiach rozwojowych rolnicy.

Rolnica szkółkówka - Agrolis vestigialis Rott. Roi się w sierpniu i wrześniu w godzinach dziennych. Jaja składane są na piaszczystej glebie w miejscach zachwaszczonych. Młode gąsienice żerują aż do nastania zimy na korzonkach roślin zielnych. Na wiosnę zaczynają ogryzać szyjki korzeniowe l-3-teinich siewek i sadzonek różnych drzew, zwłaszcza sosny (rys. 8.16). W nocy wspinają się na drzewka, ogryzają igły i korę. a nawet przegryzają cienkie strzałki. Przepoczwarzenie następuje w lipcu w glebie. Generacja jednoroczna.

Rolnice mogą być groźnymi szkodnikami w szkółkach i rozsadnikach. Już przy zagę-'Zc zeniu 3 gąsienic na I m~ następuje wypad M^c/< siewek w rozsadnikach dębowych.

Rysunek 8-15

ptotfuca ztsozowtui Agrotm segetum Den et SchtM A - postać dorosła (wg Kudeli. 1970). B - gąsiero _a (wg NonOerga. 1964)

Rysunek 8.16

Siewka świerka uszkodzona przez gąsienice rolnicy szkótkówki -Agrotis ires/igia/isRotl. (wg Kudeli. 1970)

głównie na skutek przegryzienia drzewek pod liścicniami i ogryzienia kory w pobliżu szyi korzeniowej.

Ko z i u ł k a (Komamica) - Tipula. Rodzaj len obejmuje liczne gatunki, z których najbardziej poznanym jest koziułka blotnica - Tipula paludosa Hcig.. notowana jako szkodnik w szkółkach leśnych. Roi się od końca lipca do początku października. Samice przed złożeniem jaj latają z wyraźnie opuszczonym ku dołowi odwłokiem. Przy pomocy pokładełka składają jaja (do kilkuset sztuk i do wilgotnej. luźnej gleby. Wylęg larw następuje po 2 tygodniach. Początkowo odżywiają się próchnicą, następnie ogryzają cienkie korzonki tuż przy powierzchni gleby, a także (szczególnie przy masowych pojawachl nadziemne okolice szyi korzeniowej młodych siewek. W nocy i w dni deszczowe wciągają do swych chodników części roślin i lam je zjadają. Zimują w glebie raz lub dwukrotnie. Największe szkody wyrządzają na wiosnę po przezimowaniu. Przepocz.warczenie następuje w lccie. Generacja l-2-letnia. W larwach koziułki błoinicy pasożytuje rączyca - Bucentts gcniculata De Geer. Koziułka blotnica lokalnie może występować masowo i powodować dotkliwe straty polegające na usychaniu siewek. Podobną biologię i znaczenie gospodarcze ma komamica Nephrotomu crncala L. (rys. X. 17).

8.2.5. Szkodniki nadziemnych części siewek i młodych sadzonek

Owady należące do tej grupy wyjątkowo są ograniczone tylko do szkółek drzew leśnych. Oprócz siewek sosny atakują one bowiem 2-6-letnie uprawy sosnowe, a czasem i sosnę w starszym wieku.

Do takich niespecyficznych szkodników występujących w szkółkach drzew iglastych, rzadziej drzew liścias tych. należy Sieciech niegłębek. zmiennik brudny, zmiennik leszczynowiec. szeliniak sosnowiec, szeliniak świerków tec uszkadzające igły lub korę na strzałkach. Zostaną one omówione w grupie szkodników upraw.

Typowym szkodnikiem siewek sosny icu zwoik.i siewków cez ka- Eulia poliiana Hb Jest to motyl o rozpiętości \kizwlel I Przednie skrzydła popielatoszare, na obrzeżach żółtawe, a w nasadzie N Bninatnoczcrwone są też plamki na wierzchołku skrzydła i szeroka popim u