170
Ponadto w grupie syntetycznych barwników dopuszczonycli w Polsce do barwienia żywności można wyróżnić:
tartrazyna (służąca do barwienia na cytrynowo-żółlo oranżad, esencji owocowych, sztucznych miodów, deserów w proszku, syropów, słodyczy, musztardy, galaretek i deserów żelujących, jako E 102):
SO,Na -/oVN =N — C-C -COONa
\—/ n n
czerwień koszenilowa (służąca do barwienia na czerwono-pąsowo budyni w proszku, cukierków pudrowych, oranżad, galaretek, namiastek łososia, jako K 124):
S03Na
T)\-S03Na (O)
[0\- N = N -<^o)-S03Na
OH
indygotyna (służąca do barwienia na niebiesko cukierków-drażetek, glazur i napojów, jako E 132):
SO,Na
(oT~
II II
n/C=Cvn
czerń brylantynowa BN (służąca do barwienia na granatowo-fioletowo galaretek owocowych i żelek, lukrecji, sosów, kawioru, jako E 151):
OH NHCOCHŚ*
SOjNa N = N -/5V N = N -[pTo]
S0^S03Na
, SOjNa
4.20. Polimery, tworzywa sztuczne
Polimery są związkami wielkocząsteczkowymi, zbudowanymi z tysięcy I nawet milionów monomerów, tj. prostych cząsteczek.
Rozróżnia się polimery naturalne i syntetyczne. Do polimerów imtiitnln\ zalicza się kauczuk naturalny, skrobię, giikogcn, białka, pektyny, celulozę i gninę. Polimery syntetyczne dzieli się na addycyjne, uzyskiwane w diod/. i limeryzacji addycyjnej, oraz kondensacyjne, powstające w wyniku polimcn za kondensacyjnej.
Polimery addycyjne powstają jako elekt łączenia się monomerów lu z w dzielania produktu ubocznego. Przykłady:
wCH2 = CH2 -> (....CH2-CIÓ-CH2 CH2-CIIj CII. )n etylen polietylen
nadtlenek organiczny
nCHj = CH -» (....CH2-CH-CH2-CH-CH, CII >, ogólnie (CII. Cl Ilu. ' I 1*1*1
chlorek winylu polichlorek winylu (PVC)
«ch2 = c-ch=ch2
I
ch3
izopren
(....CII, C= CII CHt-CHi C CII < II In I ‘ I
CH, CHj
kauczuk
Analogicznie do izoprenu zachowuje się chloropren Cli, C CII < ll
Cl
dając kauczuk chloroprenowy, niepalny. Do polimerów addycyjnych zalicza również m.in.: polipropylen, poliizobutylen, polistyren, polimetakrylan metyli polilórmaldehyd.
Polimery kondensacyjne powstają jako efekt łączenia się monomcióy z wydzieleniem produktu ubocznego, np. wody. Monomery posiadają zwykł dwie grupy funkcyjne. Należą do nich kwasy dikarboksylowc i alkohole iliwt dorotlenowe tworzące poliestry, a także kwasy dikarboksylowi i diamin> lwi rżące poliamith Przykładem poliestru |esl produkt otrzymywali) z kwasu ad\ piuowego i I (i lu ksimodiolu