12568 skanuj0006 (71)

— 12 —    DEFINICJE I PODSTAWOWE POJĘCIA ZWIĄZANE Z TURYSTYKĄ

nek rozumiany jako ogół sprzedawców i nabywców, którzy systematycznie dokonują miedzy sobą wymiany”.

Wielu autorów, jak twierdzi T. Łobożewicz (1997), w słowie „turystyka” dostrzega dwa znaczenia. R. Bar i A. Doliński twierdzą, iż w wąskim rozumieniu turystyka odnosi się do wycieczek, wędrówek, wszelkiego rodzaju „wędrówek z plecakiem”. Takie rozumienie swój odpowiednik znajduje w angielskim wyrazie „touring”, niemieckim „Touristik”, francuskim „tourisme” lub czeskim „turistika”. Szerokie zaś znaczenie słowa odnosi się do wszelkich form przemieszczania się niezwiązanych z zarobkowaniem lub stałym osiedleniem się. Termin ten odpowiada angielskiemu słowu „travel”, niemieckiemu „der Fremdenverkehr”, francuskiemu „voyage”, czeskiemu „cestovni ruch” (Łobożewicz, 1997).

Wielowymiarowość zjawiska powoduje, iż w literaturze naukowej pojawiło się szereg nowych definicji turystyki. Nie jest to proces zakończony, wciąż rodzą się nowe interpretacje zjawiska. Powyżej przedstawione zostały najczęściej cytowane definicje. Rzeczą charakterystyczną jest zróżnicowane podejście do turystyki w zależności od reprezentowanych dyscyplin naukowych. Turystyka stosunkowo często sprowadzana jest do problemu ekonomicznego. Z takim poglądem polemizuje T. Bartkowski, który postuluje, by turystyka była pojmowana jako „wycieczkowanie - odbywanie wycieczek, tj. wymarszów lub wyjazdów poza miejsce stałego pobytu dla rozrywki i odpoczynku, połączonych zwykle ze zwiedzaniem obiektów przyrodniczych, zabytków architektury i sztuki, obiektów kultury materialnej, poznawaniem innych narodów, grup ludnościowych własnego kraju, udziałem w imprezach i uroczystościach kulturalnych, sportowych lub innych, a także samej chęci zetknięcia się z przyrodą lub wyżycia się w wysiłku fizycznym” (Bartkowski, 1977).

Przykłady interesujących definicji turystyki podaje A. Kowalczyk (2001). Według C. A. Gunna (Kowalczyk, 2001) turystyka to wszystkie podróże poza dojazdami do pracy. Z takim poglądem polemizuje część naukowców, uważając tę definicję za zbyt szeroką i nieprecyzyjną. Traktując turystykę w bardzo szerokim rozumieniu, można by uzupełnić powyższą definicję, dodając „...poza wyjazdami do szkoły lub na studia”. Włoski socjolog N. Costa umieszcza turystykę między „wypoczywaniem” a „koczowaniem”. Wyróżnia jednocześnie „podróżowanie”, które zawiera zarówno elementy wypoczywania, jak i koczowania. Jest to koncepcja oparta na rozważaniach E. Cohena (Kowalczyk, 2001). Inaczej można powiedzieć, iż turystykę dzieli na pobytową i objazdową, wyróżniając także przemieszczanie się. K. Podemski (2004) turystykę określa jako najbardziej powszechną w naszej epoce formę podróżowania. Jest ona „podróżą na sprzedaż” - jest produktem. Jest to podróż skomercjalizowana i utowarowiona. Rosyjski badacz M.B. Birżakow (2006) definiuje turystykę jako „czasowe przemieszczenie ludzi z miejsca swojego stałego zamieszkania do innego kraju lub miejsca w czasie wolnym w celach przyjemnościowych, wypoczynkowych, zdrowotnych, poznawczych, religijnych lub związanych z wykonywaniem zawodu, ale bez podejmowania pracy wynagradzanej z miejscowego źródła finansowania”.

W świetle przedstawionych, ujmowanych pod różnym kątem definicji można także stwierdzić, iż uprawianie turystyki dzieli się na świadome i nieświadome. Turystyka jest zjawiskiem w dzisiejszych czasach tak masowym, iż trudno jest znaleźć jedną precyzyjną definicję. Można zatem przyjąć, że część społeczeństwa świadomie uprawia turystykę lub, mówiąc inaczej, twierdzi, że uprawia turystykę, poniekąd czuje, że jest turystami. Druga zaś część nie uważa, że ich wyjazdy zaliczane mogą być do turystyki. Przyjmując takie założenie, można powiedzieć, że „turystyka to wszystkie wyjazdy poza miejsce zamieszkania, które w subiektywnym odczuciu jej uczestników zaliczane są do aktywności turystycznej”. Jest to definicja