266 M.Polowczyk, E.KIugmann - PRZYRZĄDY PÓŁPRZEWODNIKOWE
Rys. 6.40. Zależność pojemności tranzystora JFET od napięć między elektrodowych
Jakościowo, zależność pojemności tranzystora JFET od napięć iniędzyclektro-owych przedstawia rys.6.40. Konkretne wartości pojemności tranzystora zależą oczywi-:ie od wykonania tranzystora i jego polaryzacji. Przykładowo, tanzystor BF245 firmy bilips ma przy UDS=20V i UGS=-1V następujące wartości pojemności: Ccs=4,0pF; GD=l.lpF;CDS=l,6pF.
Wielkością istotną z punktu widzenia właściwości małosygnałowych tranzystora fET jest transkonduktancja gm występująca w modelu małosygnałowym (rys.6.39b). kreślą się ją jako nachylenie charakterystyki statycznej przejściowej
D
GSks-<
(6.168)
Wartość transkonduktancji danego tranzystora zależy od spoczynkowego punktu icy tranzystora (Uqs i UDS). Kształt tej zależności można otrzymać bezpośrednio Z acji (6.148) i (6.149):
la zakresu omowego
(6.169)
Sm “ B ' UDS
2 ^DSS UDS 2 Up ' Up
a zakresu zaciśnięcia kanału
(6.170)
&1=b(ugs-up)=^=tj^_
Warto zauważyć, że transkonduktancja w zakresie zaciśnięcia kanału jest liniową cęją napięcia Uq§. Umożliwia to prostą realizację wzmacniaczy z regulowaną warto-wzmocnienia. Można bowiem wykazać, że wzmocnienie napięciowe we wzmacnia-rezystancyjnym, wykonanym na tranzystorze JFET, w układzie WS jest równe
(6.171)
KU = ' firn * RD
i:R0- rezystancja obciążenia w obwodzie drenu,
Właściwości dynamiczne wiclkosygnałowe tranzystora JFET dają się jednoznacznie wyprowadzić z modelu dynamicznego wielkosygnałowego wówczas, gdy w pełni określone są zależności pojemności tranzystora od jego napięć międzyclcktrodowych. Niestety, niekiedy zależności te znane są tylko w postaci ogólnej. Dlatego często dla tranzystorów JFET podaje się dodatkowo charakterystykę przełączania dającą informację o właściwościach dynamicznych tranzystora (rys.6.41).
i
Rys. 6.41. Układ testowy (a) i typowa charakterystyka przełączania tranzystora JFET (b);
■off - czas wyłączania tranzystora, td - czas opóźnienia odpowiedzi, (, - czas narastania prądu tranzystora,
In -czas opadania impulsu wejściowego, t,| - czas narastania impulsu wejściowego
ln«°0
Jako przykład podane są poniżej parametry charakterystyki przejściowej tranzystora 2N4091 (Philips) przy UDD=3V, RD=425Q, -UGSM=12V, ln=lns, trI=lns, R,=50Ś2 -rezystancja wyjściowa źródła sygnału Uj:
• tppp < 40 ns, td < 15 tis, tj. < 10 ns;
• przebieg u0(t) zdejmowany oscyloskopem o parametrach: tr < 0,4 ns - czas narastania
odpowiedzi na pobudzenie skokowe, Rj > 9,8 MQ - rezystancja wejściowa sondy pomiarowej, Ct < 7 pF - pojemnośćwcjściowa sondy pomiarowej.
W niektórych zastosowaniach tych tranzystorów ważne znaczenie ma wzrost prądu ID przy stałym napięciu UGS i wzrastającym UDS (patrz rys.6.36). Efekt ten uwzględnia się w modelu dynamicznym wiclkosygnałowym w opisie funkcji ID(UGS,UDS), natomiast w modelu małosygnałowym za pomocą konduktancji gds;
(6.172)
Konduktancja ta w realnych tranzystorach posiada wartości w przedziale od 10pA/V do 400fiA/V. Niekiedy zamiast konduktancji gds podaje się jej odwrotność jako tzw. rezystancję wyjściową tranzystora (2,5kQ...100kQ).