16348 P6068827

dekoracji portali wawelskich związanych z nazwiskiem Benedykta Sandomierzani-na).

omamantstompolkowy, Benedykt Sardomlananin, fragment portalu ok. t5?5 r.Kraków.Wawel

stcrczyna wertykalny element wieńczący w dekoracji arch. np. (— pinakiel, — obelisk).

strigilis w sztuce rzymskiej esowate żłobkowania na powierzchni sarkofagów i naczyń'.

strigihz. sarkofag póinoantyczny

supmporta (nnddżwicmik) panneau dekoracyjne umieszczone nad otworem drzwiowym, wypełnione dekoracją rzeźbiarską lub malarską (często malowidłem na płótnie ujętym w stiukowe lub drewniane obramienie); s. pojawiła się w pałacach renesansowych; charakterystyczna dla okresu baroku, rokoka i klasycyzmu.

swastyka (gatnmadion),motyw dekoracyjny w formie krzyża równoramiennego o wszystkich ramionach załamanych pod kątem prostym. Jej odmianą jest s. trójra-miennn, szczególnie popularna w sztuce Azji Centralnej. S. jest motywem występującym w większości kultur; występujący od czasów prahistorycznych motyw symbolizuje m.in. ogień, słońce, skandynawski młot Thora; s. lewnskrętna - wiosnę, jasność, jedność przeciwieństw, równowagę; prawoskrętna - księżyc, ciemność, jesień.

swastyki, zawieszka z Ala/d HGyOk, Anatolia, ok. 2500 r. p.no.

syrena, kapitel z katedry w Barcelonie

ściennym; 2) motyw ornamentalny w formie zwielokrotnionych linii łamanych, charakte- ^ rystyczny min. dla dekoracji trzonów kolumn w romańskiej architekturze angielskiej.

O o O o O o

Zmiano wielkości

zwielokrotnienie

syrena w mitologii greckiej istota morska, w połowie kobieta, w połowie ptak. W zależności od wersji mitu występują dwie, trzy lub cztery. Przedstawiane zazwyczaj jako kobiety z ptasimi skrzydłami, czasem z rybimi ogonami, grające na instrumentach greckich (lira, flet) i śpiewające. W czasach rzymskich pojawiają się na sarkofagach jako motyw eschatologiczny i wyobrażenie harmonii. W sztuce wczesnochrześcijańskiej pojawiają się na sarkofagach w scenie z Odyseuszem co symbolizuje zwycięstwo nad pokusami. W ikonografii chrześcijańskiej s. może symbolizować grzech. W sztuce nowożytnej przeważa wyobrażenie syren jako pół kobiet, pół ryb.

system dekoracyjny organizacyjne zasady budowy układów ornamentalnych, sposób uporządkowania ich elementów wg następujących metod: -»altcmacji, —» inwersji, — powtórzenia. —»zmiany wielkości,— zwielokrotnienia.

szachownica motyw występujący w większości kultur, w formie prostokątnej płaszczyzny wypełnionej na przemian ustawionymi ciemnymi i jasnymi prostokątami lub kwadratami.

szewron 1) występujący w sztuce wszystkich kultur od czasów prahistorycznych motyw dekoracyjny w formie litery „V” stosowany mia w ceramice i malarstwie

0O0O0O0O

allernacja

iiifiiiii

inwersja

ooocraxcoooo

powtórzenie

systemy dekoracyjna

szachownica, naczynia z Tell i-8akur>, ok 4000 r. pjie.

i pin

jzka d na poi

DOW!

woży w rzc nycet zący.

szcza * w otikę izenu :kora<

*r-

us (w

kolun

kłym

dem

chilos

» ukł

53