17000 obraz
4

i

i

itp.) jest zarazem ofiarą, honorowym gościem, posłańcem i postacią ducha przyrody (Pana Dzikiej Zwierzyny lub Potni Theron).

w religiach pierwszych rolników na czoło wysunęła się relacja człowiek-roślina, prowadząca do identyfikacji uprawy i zbioru zbóż z życiem ludzkim (mit wyłonienia), w efekcie do ofiary z człowieka (rytuał śmierci w miłości). Główną postacią sacrum jest w nich Wielka Bogini Matka jako pani narodzin, życia i śmierci, rodząca i pochłaniająca każde swoje dziecko. Towarzyszy jej podległy zapładniający bóg wiosny, młody kochanek i patron wegetacji, którego śmierć i zmartwychwstanie odtwarzają orgiastyczne rytuały cyklu wegetacyjnego.

religie ludów pasterskich dominujących w Azji Srodk. i Afryce Wsch. bazują na postaci niebiańskiego Boga Ojca, dawcy bogactwa i płodności stad, rytuałach zbiorowych i epickiej mitologii.

Obecnie religie pierwotne z powodu inwazji kolonialnej kultury zach. i zderzenia kulturowego powoli zanikają lub przechodzą proces akulturacji i synkretyzacji z chrześcijaństwem i, częściowo w Afryce, z islamem.

36. Funkcje religii

wg encyklopedii:

1)    funkcja soteriologiczna - religia zawiera przekonanie, że dzięki szczególnej relacji z nadprzyrodzonymi siłami człowiek może uzyskać zbawienie w życiu przyszłym.

2)    religia może pełnić również funkcje nieswoiste, często o charakterze instrumentalnym:

-    w kategoriach psychologicznych — do motywowania ludzkich zachowań, przezwyciężania lęku przed śmiercią i emocjonalnego łagodzenia cierpień, rozwoju osobowościowego, zaspokajania sensu życia przez czynienie świata bardziej zrozumiałym;

-    w kategoriach socjologicznych — do kulturowej i społ. identyfikacji, integrowania społeczności (narodu) lub sankcjonowania społ. norm i instytucji;

-    w kategoriach politycznych — do legitymizacji władzy oraz stabilizacji (destabilizacji) porządku politycznego

-    w kategoriach etycznych — do fundowania reguł moralnych i etosu, umożliwiającego pokojowe współistnienie ludzi, narodów i kultur

-    kulturowo — do motywowania i inspirowania działań w zakresie sztuki, filozofii, nauki.

A z wykładu:

1.    funkcja światopoglądowa - wyraża się w oddziaływaniu doktryny religijnej

2.    funkcja normatywna - wychowawcza - dostarcza ludziom szczególnych norm regulujących ich zachowanie przez zakazy i nakazy religijne, wzory postępowania własny system wartości

3.    funkcja polityczno-ideologiczna - zawiera wzorce życia społecznego, broni określonych norm społecznych albo je zwalcza

4.    funkcja integracyjna - religia to swoiste spoiwo łączące w obrębi e wspólnych obrzędów i norm, może być też funkcja dezintegracyjna

5.    funkcja obrzędowo - estetyczna - zaspokaja emocjonalne potrzeby człowieka, wierni pragną zbiorowo manifestować swoją postawę religijną (przez chrzest, ślub itp.)

6.    funkcja kompensacyjna - człowiek oczekuje od religii niwelowania niepokojów i problemów, chce widzieć w niej wytłumaczenie swojego cierpienia

38. Klasyfikacja wierzeń religijnych

wyróżniamy bardzo wiele typów klasyfikacji wierzeń religijnych. Podstawowe to opierają się na kryteriach odpowiednio:

1) historycznym