16493 strona (322)

4.    Parametrów stosowanych w metodzie TENS.

5.    Koncepcji elektrostymulacji prądem mikroamperowym.

Nie używa się tu nazw marek, modeli i innych „identyfikatorów” urządzeń lub ich typów. Moim zdaniem elektrostymu-lacja jest pojęciem ogólnym. Wybór konkretnego urządzenia lub metody służącej osiągnięciu założonych celów należy do terapeuty.

Prąd zmienny niskiego napięcia stosuje się w celu ogólnej stymulacji nerwów i mięśni, jeżeli nerwy nie są uszkodzone. Odczyn zwyrodnienia występujący w przypadku uszkodzenia nerwów zmienia działanie fizjologiczne prądu zmiennego, przez co zabieg staje się bezcelowy. W takich przypadkach metodą z wyboru staje się prąd stały impulsowy (przerywany). Prąd stały ciągły o natężeniu tolerowanym przez pacjentów nie jest w stanie wywołać skurczów mięśni, w związku z czym wykorzystuje się go jedynie w zabiegach jonofo-rezy.

Prąd stały przerywany wysokiego napięcia pobudza głębiej położone struktury. Efekt polaryzacji jest znikomy, ponieważ prąd wytwarzany jest w postaci impulsów. Znajduje tu zastosowanie zasada „im większa częstotliwość (mniejsza długość fali), tym głębiej prąd przenika”. Impulsy o niezwykle małej szerokości (rzędu kilku mikrosekund) są zbyt krótkie, aby wywołać reakcję tkanek zmienionych chorobowo, w związku z czym prądu stałego impulsowego wysokiego napięcia nie należy stosować w przypadku odczynu zwyrodnienia. Ten rodzaj prądu nie może być także wykorzystywany w zabiegach jonoforezy, do której konieczny jest prąd stały.

Prąd interferencyjny stosuje się wówczas, gdy celem zabiegu jest uzyskanie słabo widocznych lub wyczuwalnych skurczów głębiej położonych mięśni. Wytwarzane prądy mają średnią częstotliwość (4—4,1 kHz), dzięki czemu przenikają głębiej niż prąd niskiego napięcia generowany w konwencjonalnych urządzeniach. Jednak prądy o takiej częstotliwości nie są w stanie wywołać skurczów mięśni. Wykorzystuje się je jako „prądy nośnikowe”, po skrzyżowaniu których uzyskuje się prądy interferencyjne o częstotliwości 80-100 Hz, zdolne do pobudzania mięśni.

Metoda TENS (przezskóma elektrosty-mulacja nerwów) służy przede wszystkim do zwalczania bólu. Inne jej zastosowania obejmują wspomaganie gojenia się ran i pobudzanie procesów kościotwórczych w miejscach niezrośniętych złamań. Przykłady zastosowań i informacje na temat

Ryc. 9-1. Płyta czołowa aparatu Myo-matic (udostępnione przez Monad Corp., Pomona, CA).

192