110
Wielomiany są równe, jeśli współczynniki przy odpowiednich je« są równe, czyli:
f >4+5=3
3A-3B+C=-4.
4A-3C=7
Rozwiązaniem ukiadu są liczby A = 1,5=2 oraz C = -1. Funkcja/
x-3 x“+3+4
jako suma ułamków prostych ma postać f(x)=
b) Mianownik funkcji jest zapisany w postaci iloczynowej. Poniewa z pierwiastków mianownika jest podwójny, rozkład na ułamki prostepn
, 5x2+10x+3 AB C Vł, .
postać--=—-+—-+-7. Należy wyznaczyć wspołc
(x-l)(x+2)‘ (x+2)2 :
ki A. B oraz C. W tym celu sprowadzamy prawą stronę równania do wspói mianownika i grupujemy odpowiednie wyrazy licznika. Otrzymujemy: *
5x2 + 10x+3 (A+B)x2 +(4A+B+C)x+4A-2B-C
(x-l)(x+2)
(x-l)(x+2)
Porównując odpowiednie współczynniki liczników, uzyskujemy zależni
Stąd >4=2,5=3, C=-1. Funkcję g możemy więc zapisać w postaci:
A+B=5
4A+B+C=10.
4A-2B-C=3
c) Zauważmy, że dla trójmianu r + 2x + 3 mamy A = 4 -12 = -8 < 0, zaic nie da się go rozłożyć na czynniki liniowe. Funkcja h w rozkładzie na uw proste przyjmuje postać:
4x4 + \\x} +25x2 +2\x + 28 _ A Bx+C Dx+E 1
i{^+2i+3)2 | *1111
Zależność ta generuje układ równań
>4+5=4 4>4+25+C=ll 10>4 + 35+2C+Z)=25, 12>4 + 3C+£=2I 9/4=18
którego rozwiązaniem są liczby A =2,fl = 2.C = -l.D- 1 oraz £ = 0. Funkcję h możemy zapisać w postaci:
., x 2 2x— 1 x
«(*)=—+—5-+—5-r-
* x2 +2x+3 (x2+2z + 3 :)■
d) W tym przykładzie stopień licznika jest większy od stopnia mianownika, zatem najpierw wykonujemy dzielenie wielomianów:
2 a-5 + 3x4 + 3x3 + 7x2+4x+8 _ _ x3+4x2+2x+5
- ---;—= 2x+3+--5-.
X + X +1 X +x +1
Teraz należy rozłożyć mianownik funkcji k na czynniki. W tym celu należałoby rozwiązać równanie x4 + Z2 + 1 = 0. Jest to tzw. równanie dwu kwadratowe. Po podstawieniu pomocniczej niewiadomej z2 = t otrzymujemy równanie t2 + t + 1 = 0, które nie posiada rozwiązania. Zatem ten sposób rozkładu na czynniki zawodzi. Aby zapisać wyrażenie x4 + r+lw postaci iloczynowej, należy wykonać następujące przekształcenia:
x4+z2 +1 =xĄ + 2x? +1 —X2 - (z2 + l)2-x2 = (z2 +1 -zK*2 +1 +z) =
= (x2~x+ l)(;r+z+l).
Żaden z czynników powyższego iloczynu nie jest rozkładałny. A zatem rozkład na czynniki wielomianu z4 + z2 + 1 ma postać (z2 -z + l)Qr -rz- 1). Rozważane wyrażenie przedstawimy teraz w postaci ułamków prostych:
x3-h4x2-t-2z+5 _ Ax+B , Cx + D x4+z2+l z:-z+l z*+z+l Otrzymujemy układ równań:
A+C = 1 A+B—C + D=4 A+B+C-D—l'
B+D=5
którego rozwiązaniem są liczby A = 0. B = 3, C = 1 oraz D = 2. Ostatecznie:
3 x+2
fc(z)=2z+3-i—5-+—--
z‘-z+l x“+z+l
Rozwiązaniami równania wymiernego, czyli rówmania postaci =0. gdzie
W i G są wielomianami, są wszystkie liczby rzeczywiste spełniające warunki: JP(*) = 0aG(x)*0.