kość Jni bardzo zróżnicowana. ■ zależności od Uoacl ł typu plastyfikatora,wy-trtyaaioM oatenalu lub jago starzenia Hę ooga znacznla elę różnić.
Postęp, jaki oolęgnlęto ostatnio,za-równo - produkcji. Jak 1 wyaogech technicznych spowodowały wzrost zaufania Inżynierów de PCV, jako aeterlału de produkcji uszczelniort azwów dylatacyjnych wielkich zapór. Kła zalania to faktu.zo niektórzy projektanci aaja ciągle wątpliwości związane z zachowańlea alg PCV przy działaniu bardzo dużych ciśnień wody /powyżej 300 a ał. wody/.
Teklo zalety Jak długowieczność.elastyczność, uroblolnoóć, względy akonoalcz-na sprawiły, za tan eatarlał znalazł szerokie zastosowanie w taj dziedzinie. FCV jest anlej podatny na uszkodzenia w porównaniu z Biedzie lub lnnyal eateleel. Duet anlej elastyczna od guay naturalnej ale aoZa wytrzyaać znaczna przaalaszcza-nia pod warunklea, żo toćca uazezolnloję-oa została odpowiednio uforeowana,na przykład taśaa z wypukłya alaaantaa /zgrubienie^ środkowy#. Przyczepność PCV do batonu nla Jest zbyt zedowelsjęca. Szozel-ność zaś zależna jest od ciśnienie kontaktowego aśtorlału w ewola batonoaya zakotwieniu. Powaznya aankaaantoa PCV jaat utrata wytrzydsłości i powstawania spękań pod wpływea niskiej teaperatury,która aoZa występie na dułyoh głgbokośeiaeh w zaporach piętrżących wody z topniejących śniegów /aoZa spaść do 6°C/.
3.4. Guea naturalna
Podobnie jak PCV, guaa naturalna posiada znaczna odporność na uszkodzenia w trakcie wykonywania robót. Badania wykazały, za guaa naturalna sprawdziła aię
jako uszczelniania azwów dylatacyjnych ■ konstrukcjach, gdzie przewidywane były duZe ruchy względno, nie przekraczające jednak wartości 30 ea. Na przykład. Jako uszczelnienie ekranu batonowego skarpy edsodnej zapory zioanoj. Mino to guaa aa niewielka przewaga nad PCV. zwszywazy trudności związane z klajonlaa 1 ałaba odpornością na ozon.
3.9. Cuaa eyntetyema
Niektóra askałnlkl. takie jak elastyczność i wytrzyaałość na udamość sprawiły. za guay syntetyczne. Jako eatarlał do uszczelnień szwów dylatacyjnych zapór batonowych były rzadziej stosowana,nil guaa naturalna. Obecnie wykorzystanie guay syntetycznej ciągle wzrasta za wzglądu. jak niektórzy uwazaja. na jaj przewaga nad PCV. Guaa syntetyczna wykazuje duZa wytrzyaałość na zuzyela, odporność na niskie teaperatury prezentując Jednocześni#, takie jak PCV. właściwości ee-
chaniozno na rozciąganie. Mankaaantaa gua syntetycznych ag trudności w wykonywaniu połączeń na budowla, ponieważ ©pe-racja ta wyaaga pollaaryzacjl w wysokiej taaporaturza, ciśnieniu 1 w znacznya określa czaau.
Wytwórcy satarlełów do produkcji usz-ozalnlań prowadzę próby nad alaezanlng PCV 1 gua syntetycznych.
3.6. Hiadż
Oo niedawna jaszcza bardzo często uży-wono aiadzl do uszczelniania'azwów dylatacyjnych w postaci taśay o grubości 2 do 3 aa. Obecnie aledż jest droższa od PCV 1 wyaaga specjalnych zabiegów, szczególnie przy spawaniu i układaniu w szwie dylatacyjny#. Wykonawstwo spoin w warun
kach budowy Jest utrudniona za względu aa Staranność niezbędno przy tego rodzaju pracy, a w szczególności eaeo *P■woale . Ponadto aladt Jaat wrażliwa na uderzenia podozae betonowania. Tya nieśnie3, uzyole aiadzl do uszczelnień azwów w przypadku budowy bardzo dużych zapór,ao-za byś preferowana.
3.7. Stal nla rdzewna
Stal nierdzewna, odporna na korozję i bardzo wytrzymała była używana z pewnya aukcaaaa do uszczelnień szwów dylatacyjnych. Świadczę o tya taśay stalowo o sze-rokoiol od 225 do 375 aa 1 grubośol do 1 aa. Stal nierdzewna Jaat bardziej wytrzymała od aiadzl. pozostanie zatoń dłużej w batonie,niż aledł, Jaat trudnieJasa a spawaniu 1 droga. Aktualnie użycia stall nierdzewnej do produkcji uszczelnień jaat ograniczonej głównie stosowana w uszczelnieniach powierzchniowych.gdzie spełnia bardziej rolę eloaentu aocujęcago.nli uszczelniaj ęeago .
Oako eatarlał o niższej jakości stosowana jest do uszczelnień tyaczaaowyoh, na przykład uszczelnienie gródz batonowych. Przygotowanie 1 układanie w szwach jaat takie aaao. Jak dla aiadzl. Aby zapobiec wazalkia niepotrzebnym raakcjoa chealcznya przed zabetonowaniem,taśaa za •tali galwanizowanaJ winna być pokryta warstwę właioiwej farby antykorozyjnej z gatunku aaół lub Zywlo epoksydowych.stal baz zabezpieczania antykorozyjnego używa tlę do oohron i uszczelnień lniekcyjnyeh.
3.9. Kompozycie bitumiczne
KO opozycjo bitumiczna aę Używana,jako wtórna elementy uezozelnlejące w po-
łęeaaniu z właściwy* uszozelnienlee. r<»-laiy przy tya być peanya czy etóeowwiy astarlał bitumiczny współpracuje dobrze z lnnyal asterlałsai wypałniajęsyal szew. jak na przykład z gumę. Nalały równie! pamiętać, ta bltua jako aatorłoł lepki niezabezpieczony, eoże być wyparty clinieniem wody.
w niektórych przypadkach, uszczelni*, nie wtórna wyposażona aę w urzędtcnlo do podgrzewania aaay bltualcsnaj ueożllwU-jęc elęgła naprawy podczas całego okresu łyda zapory. Bitumów używa się do pokrywania zagięć taśay śledziowej,jak również niektórych jaj odcinków w eałotei.
N.B. W przypadku robót lniekcyjnyeh, uazezalnlajęcych Claknęea szwy konstrukcyjna, bltuąy spełnia Je rolę drugorzędna. Csaantecja aa zapewnić aonolltycznaóc konstrukcji i ograniczyć przecieki, aaoa bitumiczna zaś zapewnić dodatkowa uszczelnienie.
4. Wycegar.ia techniczna, który# winny odpowiadać waterlały do uazczalnleń azwfw
W części poprzedniej niniejszego opracowania opłucno generalna właenoóci niektórych saterlałów. W każda] z opisanych grup materiałów właenoóci aogę znacznla różnić aig a zależności od loh okładu,ae-. tody produkcji tj. wczośnlajassgo przygotowania, Jak na przykład obróbka cieplna, wulkanizacja ltp. Trzeba zataa dokładnie określić rodzaj MteMalu de produkcji uazezclnicń, bgdl to szwów dylatacyjnych, będż ekranów szczelnych. ■ tya calu opracowują olę wymagania techniczna odnośnie oatarlału 1 jago własności. W niektórych krajach istnieję noray krajowa, jak np. British Standbrta w Anglii, ASTM a Sto-