19051 P1070910

120

wie na ścianie pd. scena spotkania w drodze do Emaus, na ścianie tęczowej postacie świętych polskich i Chrystus w mandorli pośrodku, na polach sklepiennych w prezbiterium symbole czterech ewangelistów i postacie aniołów. We wsch. oknie prezbiterium witraż projektu Stanisława Teisseyre, wyk. Stanisław Powalisz.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny, malowany

104 tryptyk późnogotycki 1. ćw. w. XVI (fig. 104), do 1945 w obudowie renesansowej; w szafie środkowej Sacra Conversazio-ne: N.P. Maria z Dzieciątkiem, śś. Janem Chrzcicielem i Stani-

175    sła/wem bpem (fig. 175), na awersach skrzydeł bocznych sceny:

176    Wskrzeszenie Piotrowina (fig. 176), Zabójstwo św. Stanisława 177, 178 przez króla (fig. 177), Ścięcie św. Jana Chrzciciela (fig. 178)

179 i Sw. Jan Ewangelista na Pathmos (fig. 179); tryptyk konserwowany 1880, 1927 przez Stanisława Smogu'eckiego, 1945 przez Pawła Pogowskiegó, 1956 przez Leszka Tuczyńskiego. Ołtarz w nawie bocznej 2. poł. w. XVII z uzupełnieniami (ucha) w. XVIII, przerobiony 1948, z obrazem Opłakiwania

185 Chrystusa (fig. 185), w. XVII (wg Van Dycka ?), silnie przemalowanym, m.L 1904 przez Rittera z Lipska. Ambona (fig.

124 124), ok. poł. w. XVIII, z dekoracją rokokową, pozbawiona baldachimu (1824 przeniesiona z dawnego kościoła katarzynek). Chór muzyczny w. XIX, przebudowany 1948, z parapetem dekorowanym płycinami z motywem czteroliścia; prospekt organowy neogotycki. Chrzcielnica późnogotycka

127 (fig. 127), piaskowcowa, z datą 1522, w kształcie kielicha, ośmioboczna, ozdobiona motywami maswerku, na jednym z pól podwójny krzyż (jagielloński ?), pokrywa drewniana, neogotycka. W prezbiterium obraz Chrzest w Jordanie (fig.

201 201) (z usuniętego 1946 ołtarza głównego), z datą 1615 i herbem Leliwa fundatora komandora Szczęsnego Wojanowskie-go, oraz datami konserwacji: 1851 z sygn. I. Arendt i 1893, sygn. S.L. (L.S.?), te ostatnie usunięte 1982 podczas konserwacji dokonanej w pracowni konserwatorskiej Muzeum Archidiecezjalnego w Poznaniu. Pod wdeżą na ścianie pd.

358 krucyfiks późnogotycki (fig. 358), 1. poł. w. XVI. Na zewnątrz na wsch. ścianie zakrystii tablice nagrobne: ks. Jana Łopu-szyńskiego (zm. 1831) oraz Ksawerego Sielawskiego, profesora seminarium nauczycielskiego (zm. 1841).

KAPLICA SW. KRZYŻA. Przy wsch. przęśle nawy od pd. Wzniesiona 1736 z fundacji komandora Michała Dąbrowskiego. Na rzucie prostokąta wydłużonego prostopadle do nawy, o ściętych zewnętrznych narożach, nakryta eliptyczną

kopułą z latarnią. Wewnątrz w narożach podwójne wklęsłe pilastry z odcinkami belkowania. Kopuła na pendentywach, podzielona czterema gurtami dołem zwiniętymi w woluty, pola między gurtami ujęte w stiukowe ramy. Po bokach okna zamknięte półkoliście, od pn. wielka arkada otwarta do nawy, w niej krata z końca w. XV (fig. 146), przeniesiona 146 z arkady tęczowej, uzupełniona i dostosowana do nowego otworu. Od strony nawy nad arkadą stiukowy kartusz z herbem Junosza na tle krzyża maltańskiego, ujęty w panoplia (fig. 62). Z zewnątrz przy narożach pilastry w typie toskań- 62 skim wspierające belkowanie, okna w uszakowych opaskach.

Kopuła z latarnią dodaną 1948, kryta miedzią i częściowo blachą cynkową. Pod kaplicą niedostępna krypta. — W ka-I plicy ołtarz Sw. Krzyża późnobarokowy ok. 1737 (fig. 107), 107 flankowany parą kolumn, w polu głównym krucyfiks ok. poł. w. XVII (fig. 388), powyżej w kluczu wygiętego belko- 388 Wania kartusz z herbem Junosza na tle krzyża maltańskiego, po bokach współczesne ołtarzowi rzeźby: śś. Stanisław j bp (fig. 392) i Jan Chrzciciel (fig. 393), w zwieńczeniu w pro- 392, 393 mienistej mandorli Duch Sw. i Oko Opatrzności, w szczycie św. Michał Archanioł.

ZŁOTNICTWO. Monstrancje: 1. późnogotycka ok. 1500 (fig. 490), wieżyczkowa, z figurkami Chrystusa Boleściwego 490 nad glorią (fig. 494), śś. Piotra i Pawła po bokach (dwie 494 ostatnie i otok glorii dodane w. XIX ?), figurkami aniołów i Pasyjką w zwieńczeniu (fig. 493), odnawiana 1867; 2. neo- 493 rokokowa 1. poł. w. XIX (fig. 501). Kielichy: 1. późnogotyc- 501 ki (fig. 519), 1518, fundacji komandora joannitów Stani- 519 sława Dłuskiego, na sześciodzielnej stopie tarcza z herbem Kotwicz i inicjałami S.D. oraz ryte ornamenty wczesnorenesansowe, herb Leszczyc i data (fig. 525); 2. baro- 525 kowy (fig. 540), fundacji brata Wojciecha Kozlaskiego 1670, 540 z ażurowym koszyczkiem, trybowanymi narzędziami i symbolami Męki Pańskiej na stopie, oraz jajowatym nodusem z niszami, w których postacie śś. Katarzyny, Elżbiety i Andrzeja; 3. barokowy, 2. ćw. w. XVII (fig. 536), z gładką cza- 536 szą, aniołkami i szlachetnymi kamieniami na nodusie i trzema plakietkami na stopie, na których: Zwiastowanie, oblicze Chrystusa, Modlitwa w Ogrójcu (kielichy 2. i 3. przeniesione z kościoła św. Kazimierza). Puszka późnorenesansowa 1. poł. w. XVII (przeniesiona z kościoła św. Kazimierza). Pacyfikał 2. poł. w. XIX.

Na probostwie obraz Wizja św. Konstantyna, barokowy w. XVII/XVIII.