16402 P4210072

Commun

(Komunia)

Pmłcommuruo

Ełtiomt Mszy Agnus Dn

UTURG1A ŚREDNIOWIECZNA Chór i	Prazbitanun
	Pocałunek pokoju igą fi
	licznie i uroeryśta i
	przekazywany jatd |
	celebransa diaklea, (
	a ten z kolei prafc t
	żuje go subdiateyir, 1
! Diakon przynosi poca
łunek pokoju kanto	Celebrans spotywi k«|
rom, którzy przeka	krowane chłeb i *&, i
zują go po kolei
wszystkim w chórze
	Przy asyście subdiabą §

Rozpoczynają kantorzy, podejmują wszyscy w chórze

celebrans otarui kielich

Celebrans obmywa rat i a diakon w tym czasie nakrywa kielich i patenę i podaje je akolidt Intonuje celebrant

Amen

Rozesłanie

i Akolita zabiera z pras-1 terium kielich i wal Celebrans pozdram i znajdujących się w chórze, a naatępr ijj diakon śpiewa k f missa est    i

| Odpowiadają wszyscy w chórze Deo gratias

Sprawujący liturgie opuszczają prezbiterium, celebrans recytuje |

|    pierwsze 14 sers* |

|    Ewangelii wg sr i» .

Istotną rzeczą jest dostrzeżenie, jak rytuał różnicował śpiew. SpM antyfonalne (Introit, Offertorium i Communio) rozpoczynane były ti-| rze przez kantorów; śpiewy responsorialne rozpoczynali soliści po| pulpicie stojącym na stopniu chóru lub na podwyższeniu (Grafc Alleluja). Śpiewy stałe rozpoczynano albo w prezbiterium (celebra* | Gloria i Credo, diakon /te), albo w chórze (kantorzy — Kyrie, Sa*s| Agniis Del). Sekwencji; jako śpiew chóralny, a nie solowy, rozpoctMtf kantorzy.

. Tb. co ustaliło się w ramach zwyczaju salisburskiego, jest prawdopo-<Wmi<> wiarygodnym wzorem praktyki stosowanej w dużych kościołach średniowiecznych aż do końca XTV wiekuj, mimo że wszędzie można się było spotkać z wariantami lokalnymi. Ale podczas gdy Salisbury pod-trzymywało swoją tradycję w zakresie ceremonii, kierunek obrany przez Kaplicę Papieską na Lateranie (a następnie w Watykanie) w Rzymie, był zgoła odmienny. Tu nastąpiło stopniowe oczyszczenie ceremoniału: pominięto proceąję chleba i wina, nie używano podwyższenia; nie było też normą zdwajanie liczby diakonów lub subdiakonów. Msza z Salisbury i późnośredniowieczne Msze Kurii Rzymskiej to skrajne postacie ceremonialnych obrzędów (chociaż obydwa te zwyczaje zostały bardzo zmienione w wyniku przyjęcia współczesnych standardów.) Poza nimi, badając inne miejscowe zwyczaje i praktyki, można odkryć cały szereg kościelnych obrządków ceremonialnych.

Msza za zmarłych (Reąuiem)

Jedną z najczęściej recytowanych Mszy średniowiecznych było Reąuiem. Była to codzienna ofiara za dusze dobroczyńców, sprawowana prywatnie przez kapelanów w fundacjach kościelnych; sprawowano ją również w kościołach — za dusze zmarłych członków wspólnoty oraz podczas pogrzebów. Był to czas, kiedy chrześcijanie rozpaczliwie obawiali się wiecznego potępienia w piekle i dlatego czuli potrzebę zapewnienia modlitwy duszom po śmierci. Mieli nadzieję na skrócenie czasu pozostawania w czyśćcu przed Sądem Ostatecznym i uzyskania korzystnego wyroku tego sądu, umożliwiającego dostanie się do nieba.

Średniowieczny umysł był mniej świadomy rozdzielenia życia i śmierci (w rzeczywistości daleko bardziej uznawano fakt bliskości śmierci) i mniej zatroskany problemem dystansu pomiędzy żywymi i zmarłymi. Zmarli wierni i święci byli uważani w dużym stopniu za szczególnie rzeczywistych i bliskich; wizerunki i posągi manifestowały tę rzeczywistość — nie jako bożki, lecz jako centrum orędownictwa. Zarówno zmarli wierni jak i święci byli codziennie wspominani. W XIV wieku Wspomnienie Wiernych Zmarłych zostało ustalone na 2 listopada jako Dzień Zaduszny. Następowało ono w dzień po uczczeniu Kościoła Tryumfującego (Wszystkich Świętych, 1 listopada).

Główne teksty Mszy za zmarłych, podobnie jak te w Oficjum za zmarłych, były zasadniczo niezmienne, ale modlitwy i czytania zmieniano w zależności od różnych okoliczności (pogrzeby, rocznice śmierci itp.). W swojej łacińskiej formie Msza za zmarłych pozostała na przestrzeni

143