12

I

i

Rys. 6.3. Przekroje niebezpieczne gwint u / ■■■■ przekrój narażony na ścinaniefsuma przekrojów wszystkich pracujncych zwojów), U - przekrój rdza) i aśruby.]]j _ powierzchnia nacisku (suma .pól powierzchni pnieniacseli- -zwojów)

t. Śruba obciążona tylko silą osiową Q (rozciągającą lub ściskającą)

, e	Q
/'■Sr-	n-df
	4
stąd
dx p 1,13	£

(6.11)

2. Śruba jest obciążona silą osiową Q i jednocześnie momćnlem skręcającym (np. w podnośniku). Zc względu.na złożony charakter naprężeń {u,, i tJ należy stosować wzór na naprężenia zastępczo (oznaczenie a, przyjęto w celu odróżnienia od innych oznaczeni Stosowanych w obliczeniach)

Ob = _V^/ffr+(«J '^TJ³ ^ K

(6.12}

Dla przeciętnych warunków pracy oraz przy wstępnych obliczeniach można stosować wzór 6.11, wprowadzając tylko zwiększoną silę osiową zastępczą Q, — 1,3 Q. Po dobraniu gwintu należy sprawdzić naprężenie w śrubie wg wzoru 6.12. Śruby o dużej sumki ości (podnośniki, ściągacze) należy ponadto sprawdzić na wy boczeniu

Q

S_r

[l * k,

(6.1 i)

Wartości /i dobieramy z, tabi. '26a lub b — zależnie od materiału śruby i jej smukło ści a.

Snnikłość śruby oblicza się wg wzoru a-l

k = -.....    (6.14)

i

gdzie:

l — długość swobodna śruby.

a - współczynnik zależny od sposobu zamocowania, i —. najmniejszy promień bezwładności przekroju poprzecznego śruby (dla przekroju kołowego i — 0,25cf_r).

3. Śruba jest obciążona wstępnie kontrolowaną silą osiową Q„, a następnie obciążoną silą roboczą O,, (np. śruby mocujące pokrywy zbiorników ciśnieniowych).

Wartość siły napięcia wstępnego Q„, oblicza się według wzoru Q„ - k{\-y)O_r    (6.J5)

w którym:

k ..... współczynnik wstępnego napięcia śruby,

y — (czytaj „chi”) — współczynnik obciążenia połączenia. Wartości współczynników k i y dobieramy według podręcznika [19].

Całkowita siła. osi owa rozciągająca śrubę

•G, = G,+rG,    (6.16)

Wartość siły napięcia resztkowego sprawdzamy wg wzoru

Q'=Q,-Q_r    (6.17)

Obliczenie średnicy    rdzenia śruby przeprowadzamy podobnie jak

w przypadku 2 (tzn, z uwzględnieniem momentu skręcającego wy-, stępującego przy wstępnym napinaniu połączenia siłą (),). Do wzoru' 6.11 wstawiamy siłę Q, obliczoną wg wzoru

G- UG«+rG,    '    (6.18)

a w przypadku dodatkowego dokręcania śrub pod pełnym obciążeniem roboczym

O" J,3G. ^ 1.8(2    •    /-ę._:.    (6.19)

4. Obciążenie wstępne śruby nie kontrolowaną silą osiową. Wytrzymałość rdzenia śruby obliczamy według wzoru 6.1 i. Śruby o mniejszych średnicach mogą być zniszczone przy zbyt mocnym dokręcaniu, dlatego do wstępnych obliczeń stosuje się wzór empiryczny

(6.20)

c/,    1.05 /--^; + 0,4 cni (dla </,. + 6 cm).

\ k_t

105