Z tablicy w podręczniku [zOJ przyjmujemy współczynnik B,, = 0,04368, Rzeczywista odległość osi wynosi
ar — t;(J. + Br) = 60(1 + 0,04368) > 62.6 rnm
W celu zmniejszenia nadmiernego luzu obwodowego należy zbliżyć osie (względem odległości wynikającej z korekcji kól zębatych) o wielkość.A'
K —■ up—£?,, = 63.0—62,6 0,4 nim
Zbliżenie osi kół o wielkość K. spowoduje zmniejszenie luzu wierzchołkowego o wielkość k
K 0,4 „ ,
fe - ■ - = — - 0,067 m 6
Luz wierzchołkowy wyniesie zatem c = 0,25m — 0,067m — 0.183 m > 0,1 m
Wierzchołków głów można nie ścinać. Rozstawienie osi współpracujących, kól zębatych wynosi ostatecznie at. = 62,6 mm.
Obliczamy średnice olui kól:
dl = m-zj = 6■ 8 — 48 mm
d<n = m(r, + 2)+2X( = 6(8 + 2)+2-2,2 = 64,4 imn ' ‘
d2 ~ m ■ z2 — 6 -12 = 72 mm
da2 « m(z2+2) + 2X2 = 6(12+ 2)+2 ■ 0,8 = 85,6 mm
df2 - m(ż2 —2.5)+2X, = 6(12 — 2,5)+2 -0,8 = 58,6 mm
Przykład 14.6
W celu polepszenia parametrów obrabiarki zmieniono m. in. jedną z przekładni zębatych — dotychczasowe koła zębate 'zi — 16 oraz z2 — 60 o module
m, — 5 mm i zębach normalnych zerowych zastąpiono nowymi — — 40,
z4= 53 o module m2~ 4 mm. Obliczyć wymiary kói zębatych w nowej przekładni,
Rozwiązanie
Zmianą objęto tylko kola zębate, wobec czego sprawdzamy odległość osi (ułożyskowanie wałów' przy tym założeniu pozostało bez zmian),
Istniejące rozstawienie osi kół at - 0,5 m, (z1+:-i) = 0,5-5(16+60) - 190 mm
ł-
Dla nowej przekładni '
a = 0,5mz(s3+2.ł) = 0,5-4(40+53)= 186 mm
\ _
Dla dostosowania nowej przekładni do istniejącego rozstawienia osi należy zastosować dodatnie przesunięcie zarysu w obu kolach, wskutek czego powstanie nadmierny luz obwodowy, dlatego należy także przewidzieć wstępnie zbliżenie osi o wielkość- K. Dla nowej przekładni istniejąca odległość osi 190 mm będzie odległością rzeczywistą (oznaczamy ją symbolem. ar), przy czym -
o
0,0215
<(,. = u + .Brti stąd
_ «r:-« .190-186
a .186
Z tablicy w podręczniku ( 20] obliczamy wartość Bp, stosując interpolację i i ni ową: O Lrzym uj cmy Bp k 0,023134.
Według wzoru 13.13 obliczamy wartość korekcji zazębienia
a®
-V , 4- X3 = a ■ Bp = 186- 0,023134 = 4,303 & 4,3 mm
Obliczamy pozorną odległość osi
*tp = a ■[- X j + X2 = 186+4,3 = 190,3 mm
Ponieważ istnieje konieczność zmniejszenia .łujsu obwodowego, obliczamy wartość zbliżenia osi K
K - - a.. 190,3- 190,0 = 0,3 mm
Po zbliżeniu osi zmniejszony luz wierzchołkowy wniesie
c = 0,25m-K = 0,25-4-0,3 = 0,7 mm
Otrzymana wartość c jest większa od minimalnej (c = 0,1 m), a więc nie potrzeba ścinać wierzchołków głów.
Korekcja obu kół wynosi
X | -1 ■ X2 = 4,3 mm-
Przyjmujemy Xx - X, = 2,15 mm.
199