o trzymamy
< 7r ■ !> * Dm • k,
(18.13) •
gdzie; b — szerokość pierścienia ciernego.
Warunek 18.13 można podać również w postaci
(18.14)
Wartości współczynnika tarcia /j. (wzór 18.11) nacisków dopuszczalnych ka (wzór 18.12) oraz iloczynu (p-v)llgi, (wzór 18.20) dobieramy 7. tablicy 24 w podręczniku [2'0],
Rys. 18.3. Rozkład sil w sprzęgle ciernym tarczowym stożkowym
Sprzęgła cierne stożkowe i płaskie rowkowe obliczamy.w zasadzie wg tych samych wzorów. Ze względu na inny rozkład sił (rys. 18.3) dodatkowo obliczamy silę nacisku
(18.15)
F„ = --sma
gdzie 7 ksp. tworzącej stożka; zwykle z • 15-:-20°.
Siła tarcia 7' na powierzchni ciernej
: W "W
(18.16)
~ r F,V’U
T ^ F,pn - :.......
sma
Wprowadzając pozorny współczynnik tarcia p' /t/sinot, otrzymamy
Mt= Q,5F (18.17)
W sprzęgłach stożkowych siła f,,, obliczona wg wzoru 1,8.13, jest silą nacisku Fn. Po podstawieniu wartości F„ ze wzoru 18.1.5 otrzymujemy wzór na silę włączającą
(18.18)
w którym b1 — rzut szerokości powierzchni ciernej na płaszczyznę prosi opa dłą do osi s tożłka (b1 — b • sin a).
Dla sprzęgieł ciernych wiclopłytkowych wartość nacisków powierzchniowych ustalamy ze wzoru
___r__^ 7,
(18.19)
F h ■ D^‘ 7r ji - (i— 1)
w którym:
i — liczba płytek, fi— 1) — liczba powierzchni ciernych.
Wszystkie sprzęgła cierne sprawdzamy na rozgrzewanie, stosując zależność
(r.fLecz (P'V)M, (18.20)
Przykład 18.1
Wały o średnicy d — 40 mm należy połączyć sprzęgłem t ulej owym kolkowym (rys. 18.4). Prędkość obrotowa wału n = 1200 obr/miu, a przenoszona moc P= 15 kW. Obliczyć średnice kołków' dk, wykonanych ze stali St5 oraz dobrać wymiary tulei. Przyjąć K = 1.
Rozwiązanie
Obliczamy moment skręcający, przenoszony przez sprzęgło
P-*~H | ||
y mmmzm |
ł | |
■ „—i-► |
liys- 18.4. Do przykładu 18.1
M, = 9550- « 9550*-^-- = 119,375 « 120 N-m 4 n 1200
Siła przypadająca na jeden przekrój ścinany
= 3000N
n ■ d 2-0,04 m Dla stali St5 — k, ~ 90 MPa (z tabl. 4 — kt rs /cv)
4.Fi , "
t = —J,- < kt
71ł Uf.
0,52 mm
! 4 -3000 N 3,14-90 MPa
Przyjmujemy kołki ó średnicy d= 7 mm.
Wg zaleceń podanych w podręczniku j]20] dobieramy wymiary tulei ,
D « 2d = 2 • 40 = 80 mm /.'« 3 d- 3 -40 — 120 mm
17* 259