20309 skanuj0028

MOWA

społeczność

Jednostka

mówiąca

(Nadawca)

mówienie

rzeczy- 4 język / wjfstość    /

akty mowy

komunikat

tekst

Jednostka*

słuchająca u_

(Odbiorami

11

rozumiOnlf 1

/ I

interpretiu (u

funkcja		I
referen	funkcja funkcje: funkcje:		funkcje:
ci a|n a	lokucyjna -illoku- -poety-		-perfor-
%		cyjna, cka,	maty-
		-perloku- -meta-	wna,
		cyjna, języ-	-impre-
	\	-ekspre- kowa	sywna
	\	sywna,	/
	\	-fatycz-
		na __
	funkcja	komunikacyjna
	Rys. 15.	Funkcje mowy

/1

m$pj Porayski-Pomsta

Ul. Kultura języka

1. Kultura języka i komunikacja językowa

Problematyka występująca pod hasłem „kultura języka” została lHWlt}/ana w programie nauczania szkoły średniej z zagadnieniem Munikacji językowej¹. Uzasadnienie tego powiązania jest następujące: |mllura języka winna służyć skutecznej komunika-11 językowej. Aby jednak bliżej wyjaśnić, na czym w istocie polega #«ił|/ok między kulturą języka a komunikacją językową, spróbujmy wszystkim określić, co oznacza termin „kultura języka”.

2. Pojęcie kultury języka

I rimin „kultura języka” jest wieloznaczny. Oznacza on: 1) ‘działalność 0itki zająca do udoskonalenia języka i umiejętności posługiwania się nim’, m ul opień umiejętności posługiwania się językiem’, 3) ‘naukę o kulturze Znaczenia tu podane bynajmniej nie wyczerpują listy znaczeń ■lliwianego terminu. Ograniczmy się jednak, kierując się dotychczasową ■Iftycją, do znaczeń tu wymienionych i spróbujmy je bliżej określić.

I i/iolalność zmierzająca do udoskonalenia języka i umiejętności posługiwali ulę nim jest działalnością dwojakiego rodzaju: naukową i praktyczną.

Mftłalność naukowa ma charakter stosowany, tzn. polega ona na Hffwacji szeroko rozumianej praktyki językowej, opisie tej praktyki, Btfwacji zmian zachodzących w owej praktyce i wyprowadzaniu na tej Ifttiiiwie wniosków, które mają wartość zaleceń normatywnych, tzn. I^Uklują normę językową.

hu Program liceum ogólnokształcącego..., op. dt., s. 13—14.

Ml H. Kurkowska, Teoretyczne zagadnienia kultury języka (w:) D. Buttler, H. Kurkowska, I    łowicz, „Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej”, Warszawa

m • 38 —59; W. Pisarek, Kultura języka (w:) „Encyklopedia wiedzy o języku polskim”, pod ■ M Urbańczyka, Wrodaw 1978, s. 167—169; St. Gajda, Nauka o kulturze języka, Blonlityka” 1987, nr 8, s. 581—592.

57