21364 SNC03657

Ryt, 7>.'■*> Pfzyltliul iHfipy topografii względnej (różnicy wysokości powierzchni izobarycznych 500 i 1000 hPa). '^vm >hi|)*t występują lam, gdzie zalega cieple powietrze C, najniższe tam, gdzie powietrze jest

najchłodniejsze Z

Współistnienie obok siebie układów niskiego i wysokiego ciśnienia powoduje, że pojawia siy sili¹ dążąca do wyrównania ciśnień. Siła ta jest nazywana gradientem ciśnienia (H

GC =    —

p Ax

gil/ie p gęslość powietrza, Ap - zmiana ciśnienia na odcinku Ax prostopadłym do izo-bitty. /.nok oznacza, żc siła ta skierowana jest w stronę niższego ciśnienia (iys. 7.6).

Rys. 7.6. W każdym punkcie polu ciśnienia możemy nttlctt silę gradientu ciśnienia, prostopadły do lisobur i tym większy, im gęściej leży izobary

Z zasad dynamiki wynika, że każda niezrównoważona siła działająca na jakiś obiekt powoduje powstanie przyspieszenia. Gdyby siła gradientu ciśnienia była jedyną siłą działającą w atmosferze, powietrze poruszałoby się z rosnącą prędkością od wyżu do niżu i różnica ciśnień zostałaby szybko wyrównana. Jednak w atmosferze ziemskiej na poruszające się powietrze oprócz siły gradientu ciśnienia oddziałują także siła Corioli-sa> siła odśrodkowa i siła tarcia.

Siła odśrodkowa działa na obiekty poruszające się po zakrzywionych torach. Jej Wartość zależy od prędkości obiektu i jego odległości od osi obrotu

139