Korpusy łożysk ślizgowych poprzecznych są wykonywane jako oddzielne elementy maszyn i urządzeń, a ich główne rodzaje są objęte normami od PN-83/M-87006 do PN-83/M-87011. Na rysunku 10.5 pokazano przykładowo korpus oczkowy kołnierzowy lekki (PN-83/M-87006), a na rys. 10.6 — korpus dzielony ciężki (PN-84/M-87010). Korpusy oczkowe są stosowane w mniejszych łożyskach. Umożliwiają one zachowanie prostej konstrukcji korpusu maszyny, nie wymagają np. nadlewów w miejscu łożyskowania, natomiast ze względu na montaż i demontaż wału są dość niewygodne. Korpusy dzielone stosuje się w większych łożyskach. Ułatwiają one montaż i demontaż wału.
T= |
X | ||
L |
-1 |
I- |
=1 |
i_ | |||
B(h8) |
Rys. 10.6. Korpus dzielony ciężki (wg PN-84/M-87010) [6]
1 — dolna część korpusu, 2 — górna część korpusu, 2 — nakrętka, 4 — podkładka, 5 — śruba dwustronna
A | |||
—1 i | |||
Rys. 10.7. Tuleja jednokołnie-rzowa (wg PN-80/M-87101) [6]
Stosuje się również rozwiązania konstrukcyjne, w których korpus łożyska stanowi fragment korpusu maszyny — w tym przypadku panew łożyska zawsze jest wykonana jako osobna t u -lej a. Tuleje łożyskowe stanowią wymienne części łożysk, przy czym mogą być one jednolite lub dwudzielne. Tuleje dwudzielne są stosowane przede wszystkim w łożyskach dzielonych. Niektóre rodzaje tulei są znormalizowane (PN-80/ /M-87101 do PN-82/M-87104). Jedną z nich pokazano na rys. 10.7.
Ze względu na ugięcie wału w czasie pracy naciski czopa na panewkę rozkładają się nierównomiernie (rys. 10.8a). Przy niewielkich ugięciach można uniknąć spiętrzenia naprężeń przez zastosowanie materiałów łożyskowych
220