22285 skanowanie0053 (11)

I Podawanie łehów podskórnie

W opiece paliatywnej najlepsze jest podawanie leków doustnie. Jeżeli z jakichkolwiek powodów nie jest możliwe podawanie doustnie, alternatywnie można stosować leki podskórnie, a w wyjątkowych sytuacjach dożylnie lub doodbytniczo. Stosując stale wlducio igły typu motylek, można leki podawać w ciągłym wiewie lub w powtarzalnych dawkach co kilka godzin bez konieczności kilkakrotnego w ciągu doby kłucia chorego. Do wlewów podskórnych używa się również pomp strzykawkowych zasilanych bateriami.

Zmianą motylka wykonuje się zawsze, gdy pojawi się odczyn zapalny oraz gdy do dreuu cofnie się krew.

Przed wkłuciem motylka należy wypehiić Jego dren i igłę 2% Udokainą lub daną mieszanką leków. Wprowadzenie nawet niewielkiej ilości powietrza podczas wkhtwania motylka znacznie skraca czas pozostawienia motylka w skórze, przyspieszając pojawienie się odczynu zapalnego.;

Jeżeli leki mają być podane w ciągłym wlewie podskórnym, należy do strzykawki 10 lub 20-mili-litrowej nabrać dobową dawkę leków (w razie potrzeby można ją rozcieńczyć fizjologicznym roztworem NaCl), założyć ją do pompy, a następnie uruchomić pompę.

Jeżeli nie dysponuje się pompą, leki można podawać do motylka ze strzykawki co 6 lub 4 h (w zależności od użytego w mieszance analgetyku) po uprzednim rozcieńczeniu do objętości po-dzielnej przez i lub 6.

Maksymalna jednorazowa objętość roztworu podana do motylka nie powinna przekraczać 2 ml (wyjątkowo 3 ml, np. kiedy podaje się diklofenak 75 mg).

Wyznacza się konkretne godziny podawania leków, np. 6.00 - 10.00 - 14.00 - 18.00 - 22.00 -2.00.

Loki, które można podawać podskórnie i mieszać r innymi lekami w jednej strzykawce, podano w tab. 7.1.

Wskazania do podawania leków podskórnie:

•    nudności i wymioty:

•    problemy z potykaniem;

•    złe wchłanianie leków z przewodu pokarmowego:

•    ciężki stan chorego uniemożliwiający przyjmowanie leków doustnie:

•    niechęć chorego do połykania leków

Najlepszym miejscem wkłucia motylka jest okolica podubojczykowa, ewentualnie powłoki brzuszne, ramiona lub uda.

W okolicy podobojczykowej (linia środkowa obojczyka, dwa palce poniżej obojczyka) igłę wkluwa się prostopadle lub pod kątem 45-60* do osi długiej dala (igła skierowana „do środka"): nie powinna opierać się o żebra I powinna być wkłuta na tyle głęboko, aby przy ruchach się nie przekłuła.

Kolejne dawki mieszanki leków przygotowuje się za każdym razem w nowej strzykawce.

Tabela /.t. teki podawane podskórnie

Leki	Luki, które można mieszać z innymi
• Morfina	+
• Ttamadol	+
* Metoklopramid	+
• Butylobromck hloscyny	+
• Haloperydol	+
* Lewcmeproflia2yna	+
• Miduolim	+
• Deksametazon	- (może się strącać)
* Diklofenak	- (może się strącać)
• Oklreotyd	+
• Ketamlna	- (miejscowo drażniąca, aby zmniejszyć odczynbwość stosuje się hydrokortyzon 100 mg: podawanie ketamlny powoduje bardzo często ropnie podskórne)

____ '_ Repetytorium I

Repetytorium

1.    Jakie są wskazania do podskórnego podawania leków?

2.    W którym miejscu ciaia i w jaltl sposób wldttwa się lgię typu motylek?

3.    Czy morfinę do podawania podskórnego można mieszać z innymi lekami w jclnej strzykawce?

Piśmiennictwo

1.    KotlUlska-Umieutk A„ Luasak J Zaiady zwalczeni a bólów nowotworowych według Światowej Organizm j> Zdrowia i kuropejakkgo Towarzystwa Opieki Paliatywna) Mewa Medycyna - terapia bólu ID, 2003,121,2.

2.    Lhdm-DaleckiPi, Nowacki MM: Leczenie niedrożności mechanicznej przewodu pokarmowego w zuaWB]ieuw,myin aiatliunr choroby uo-wotwolowej. Nowa Medycyna — Onkologia IV, 1009,4.

8: da Waldon-GalusckoK. (redj: Podstawy opieki paliatywnej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2U(H.

4.    Mfatsan MS. 1 wsp.: Opieka paliatywna. Urban &. Partner, Wrocław 2007.