22593 Zasady Wykładni Prawa L Morawski6

w ts m

Zasady wykładni prawa * m

lecz zakreśla jej granice w ramach możliwego sensu słów zawartych w tekście prawnym” (wyrok NSA z dnia 30 marca 2007 r., I OSK 698/06, LEX nr 331851). Wspomniana reguła odnosi się oczywiście do wykładni sensu stricto. Zgodnie z nią przyjąć można, iż każda wykładnia sensu stricto, również wykładnia rozszerzająca i funkcjonalna musi się mieścić w ramach możliwego znaczenia leksykalnego danego pojęcia²¹. Warto jednak dodać, że pojęcie możliwego znaczenia odnosi się nie tylko do znaczenia potocznego, ale obejmuje także w przypadku pojęć prawnych i pojęć specjalistycznych z różnych dziedzin nauki, czy techniki również możliwe znaczenie, jakie mogą mieć te pojęcia w tych dziedzinach ludzkiej aktywności²². Możemy powiedzieć, że zasadnicza różnica między wykładnią sensu stricto i sensu largo polega właśnie na tym, że wykładnia sensu stricto musi się zasadniczo mieścić w ramach możliwego znaczenia leksykalnego przepisu, natomiast wnioskowania prawnicze mogą poza to znaczenie wykraczać. W tym sensie, Sąd Rzeszy, który na początku ubiegłego wieku w jednym ze swoich orzeczeń uznał samochód za zwierzę w sensie prawnym²¹ dokonał nie tyle wykładni sensu stricto tego pojęcia, co zastosował analogię, mianowicie doszedł do wniosku, że do odpowiedzialności posiadaczy pojazdów mechanicznych należy stosować przepisy o odpowiedzialności posiadaczy zwierząt. Podobnie należy ocenić przykład, który przytacza R. Summers, gdy mówi, że ze względu na cel ustawy, którym jest ochrona spokoju i bezpieczeństwa, również jazda konna w parku może być poczytywana za używanie pojazdu²⁴. Podobne przykłady możemy znaleźć w orzecznictwie naszych sądów. Odróżnienie wykładni sensu stricto

²¹    K. Płeszka, Językowe znaczenie... Regułę tą akceptuje się powszechnie w krajach Zachodu, w tym także w krajach anglosaskich - por. Interpreting Statutes. A Comparative Study, ed. O. N. MacCormick, R. Summers, Dartmourh, Worcester 1991, s. 78, 365; K. La-renz, op. cit., s. 309.

²²    R. Wank, Die Ausłegung..., s. 51.

²³    W. Daiiblcr, Gestaltung neuer Technologien durch Recht, [w;] Verdatet und vemetzt. Sozialókologische Handlungsspielrdume der Informationsgesellschaft, hrsg. W. Steinmułler, Frankfurt am Main 1988, s. 128.

²⁴    Interpreting Statutes..., s. 415. Podobnie nasz SN w wyroku z 11.05.1967 („Nowe Prawo” 1967/12, s. 1727). W innym orzeczeniu nasz SN dochodzi do wniosku, że osobą prowadzącą pojazd jest również kierownik lotów (wyrok SN z 29.01.1972, OSNKW 1972/ /S/93). Oba orzeczenia cyt. za M. Lcciak, Wykładnia w prawie karnym - niektóre zagadnienia (rękopis).

stmm 26 * « ■