Ocena czynności serca płodu. Osłuchiwanie tonów serca płodu jest pierwszą czynnością, jaka jest wykonywana przy przyjęciu pacjentki. Jest też niezbędnym elementem każdej czynności położniczej. Ocena ta jest dokonywana co 15 min, z użyciem słuchawki położniczej lub detektora tętna płodu, Okresowo wykonuje się zapisy kardiograficzne lub monitorowanie ciągłe, jeśli stan matki lub/i dziecka tego wymagają.
Oceny czynności serca płodu dokonujemy także zawsze po stwierdzeniu pęknięcia pęcherza płodowego, podłączeniu wlewu z oksytocyną czy zastosowaniu znieczulenia.
Ocena czynności skurczowej macicy polega na: o obserwacji zachowania rodzącej kobiety,
• analizie informacji uzyskanych od rodzącej,
• ocenie palpacyjnej,
• ocenie tokograficznej współistniejącej z badaniem kardiograficznym.
W utajonej fazie porodu ocena jest dokonywana co godzinę, a w fazie aktywnej co 30 minut.
Badanie położnicze zewnętrzne dotyczy:
• pomiarów miednicy,
• pomiaru obwodu brzucha,
® oceny wysokości dna macicy,
® oceny usytuowania płodu w macicy i zstępowania główki w kanale rodnym za ptunocą chwytów Leopolda.
Badanie położnicze zewnętrzne jest jednym z elementów przyjęcia pacjentki pod opiekę, badanie chwytami Leopolda powtarzane jest przy ocenie postępu porodu.
Badanie położnicze wewnętrzne wykonywane jest co 2-4 godziny i służy ocenie:
® zstępowania główki lub miednicy płodu w kanale rodnym,
« tempa rozwierania części pochwowej macicy w zależności od fazy porodu,
® aktualnej sytuacji położniczej.
Ocena stanu pęcherzu płodowego dotyczy: o całości błon płodowych, o koloru płynu owodniowego,
• zapachu i konsystencji,
o ilości płynu owodniowego.
Jest to element służący rozpoznaniu stanu, w jakim płód się znajduje oraz zidentyfikowaniu potencjalnych sygnałów świadczących o istnieniu zagrożenia mającego urodzić się dziecka, jak płyn zielony, krwawy, brunatny i żółty. W' niektórych sytuacjach barwa płynu owodniowego może . świadczyć
0 zagrożeniu matki - płyn krwawy, brunatny.
Wydalanie u rodzącej dotyczy funkcji pęcherza moczowego, który powinien być systematycznie opróżniany. Rodząca kobieta powinna systematycznie oddawać mocz, nie rzadziej niż co dwie godziny ze względu na to, że pełen pęcherz może stanowić przeszkodę porodową. Przed wszystkimi zabiegami
1 operacjami położniczymi pęcherz moczowy powinien być pusty. Umożliwienie wypróżnienia w miarę potrzeby /rutynowa prowokacja wypróżnienia nie jest uzasadniona medycznie/.
Łagodzenie bólu porodowego odbywa się poprzez stosowanie metod niefarmakologicznych, takich jak:
® dostosowanie pozycji do potrzeb rodzącej,
• immersja wodna,
• wykorzystanie technik oddechowych,
• przezskórne ełektiyczne pobudzanie nerwów,
• akupunktura,
«* aromaterapia,
® zredukowanie stresu.
W sytuacji konieczności zastosowania środków farmakologicznych, należy uwzględnić ich działania na rodzące się dziecko i wpływ na przebieg porodu oraz aktywność i świadome uczestnictwo rodzącej kobiety.
Do metod farmakologicznych stosowanych w czasie porodu zalicza się:
® narkotyczne leki przeciwbólowe, o znieczulenie wziewne,
® znieczulenie zewnątrzoponowe,
© znieczulenie nerwów okołoszyjkowyeh,
® blokadę nerwów sromowych.
55