24177 Re exposure of DSC03322

Nową politykę religijną Cezar zapoczątkował jako dyktator po kitw(« pod Thapsus w 46 r., szczególnie zaś po bitwie pod Mundą w 46 r Czy było to dąłrni* do jawnej deiflkacji za tycia? Źródła nie dąją na to pytanie jednotnacsnąj odpowiedzi i wymieniąją zwykle honory boskie obok przywilejów politycznych Tik wię np. Swetoniusz po omówieniu przyznania Cezarowi dyktatury dożywotnią), tytułu imperatora itp. pisał: .Pozwalał takte przyznawać sobie zaszczyty w tyci nadludzkie: złote krzesło w kurii i w sądzie, wóz procesyjny tdla bogów) 1 nom dla swego posągu podczas uroczystości cyrkowych, świątynie, ołtarze, potąl własne obok boskich, wezgłowie ipmtmn-nr\ kapłana t/lrtmefłt, luperkow l jeden miesiąc zgodził się narwać od swego imienia*    (Yoinw Botki Jmiimu,

LXXVI, tłum. J. Nłemirska-PłwscsyuskaV

Nąjwainiejszym świadectwem kultu Cesara za tycia jest ustęp Cycerona w mowie przeciw Antoniuszowi (filii., II. 110\ w którym sławny mówca stwierdza. że M. Antoniusz został kapłanem boskiego Juhusaa (/lamen <Htn folii) jol za żyda dyktatom, chociaż zwlekał a objęciem tę hmkąji Make zatem Cwr pragnął być nie tykę królem, co btgina er zezach swych poddanych? Kult iittjM ratorów jako wybrańców bogów aoetad przygotowany przee wnełkkh wodać*' Scypiona Afrykańskiego Starsmgn. fhnituza. Sadg, eapdzwo taldz przez Pwtt< pąjosta. Niewątpliwie Cesar przy genowi swą kult pośmiertny Lad oddawd mu cześć jak bogu w rakjjscn. gdne ipzkan jago zwłoki. Nistrąjo te wykorrydy wał przybrany syn dyktatora. Cesar Oktawian. W lipni 44 r. pn c. obchodzono uroczyście iudi Yictariae CWaarii. »^t***^ł* aaę eóMzaz hncncta. które świeciła przez 7 dni. Uważano. Ze jest «o dusza Ozara przyjętego do nieba. Oficjalny kult Boskiego Juliusza j&kc boga panam u m ugn aoatał ustanowiony przez tnumwiroe w 42 r. Uchwalone ma świątynię i kapłana, którym został Marek Antoniusz.

Niezależnie od rtąaró Cesara da maksymalnego wywyższenia swą oatby (honory ludzkie i boskie uzyskał on władaę silniejszą od królewskiej. Dała ona początek nowej Trrm gwinei i określającej później cesarzy. Jego imię, Caesar. przyjęte przez Oktawiana Angagą. szalo się ostatecznie tytułem cesarskim (por. niemieckie Kaatr, ptśsir* cesarz, rosyjskie car), a przydany mu jako przydomek tytuł imperator był od czasów Augusta składową częścią tytulatury cesarskiej (stąd francuskie enipereur, aiypcloktr emperarl

W ramach cezaryzmu niewielką idą odgrywali republikańscy urzędnicy, na które to stanowiska powriywsim wyłącznie osoby cieszące się pełnym zaufaniem dyktatora. W systemie władzy Cezara coraz mniejsze znaczenie miał senat, powiększony do Bczby 900 osób Wprowadził do niego Cezar co nąjmniej 400 nowych ludzi, wśród nich wielu byłych żołnierzy i oficerów, zwłaszcza centurionów, licznych ekwitów, homines ao» z nwnicjrpów italskich i prowincji. Powiększono także znacznie liczbę urzęcbukóar: pretorów z 8 do 16. edylów z 4 do 6, kwestorów z 20 do 40. Zwiększenie liczby magistratu* wiąże się zarówno z potrzebami administracyjnymi <w tyra czasie Imperiom Rzymskie obejmowało 16 prowincji), jak i obniżeniem rengi samych honare*. Można było również przez powiększenie liczby urzędów zadowolić większą grupę pretendentów. Sprawujący je senatoro-4S4

W rzymskim sklepie (płaskorzeźba)

wie zdawali sobie jednak w pełni sprawę, że honores za rządów Cezara były już tylko cieniem dawnych urzędów republikańskich.

W okresie swego krótkiego panowania Cezar rozwinął niezwykle wszechstronną działalność. Ogromne znaczenie miała reforma kalendarza (46 r. p.n.e.), która poprzez wprowadzenie roku przestępnego bardzo uprościła dotychczas panujący system. Kalendarz juliański obowiązywał w większości krajów europejskich do 1572 r., a w Rosji do 1917 r. Cezar wydał wiele zarządzeń ułatwiających rozwój wymiany handlowej, rozpoczął zasadniczą przebudowę miasta Rzymu kreśląc śmiałe plany urbanistyczne, pragnął zabudować Pole Marsowe (Campus Martius), zaczął wznosić reprezentacyjne Forum Iulii. Pragnął nie tylko uczynić Rzym nąjpiękniejszym miastem świata i centrum kulturalnym, mogącym rywalizować z głównymi ośrodkami hellenistycznymi, chciał również przez podjęcie wielkich prac melioracyjnych i budowę nowego systemu komunikacji (drogi, kanały) zapewnić pomyślność ekonomiczną Italii. Realizację tych ambitnych projektów przerwała mu przedwczesna śmierć.

Spisek przeciw Cezarowi zawiązała grupa licząca około 60 senatorów. Byli wśród niech dawni pompejańczycy, ale znaleźli się także .przyjaciele* Cezara, ludzie, których darzył zaufaniem. Spośród przywódców spisku Gąjusz Kaąjusz Longinus był zawsze niechętny dyktatorowi, ale dwąj Brutusowie, Marok i De-