24188 ScanImage002 (13)

Zasadnicze typy jazów

Określenie typu jazu najczęściej wiąże się z rozwiązaniem jego elementów piętrzących, a przede wszystkim ruchomych zamknięć. Konstrukcja zamknięć narzuca schemat przenoszenia obciążeń od parcia w:dy oraz w istotnym stopniu wpływa na sposób jej przepuszczenia, a więc i na warunki eksploatacyjne.    '

Zasadnicze typy jazów mogą być ujęte w następujących grupach :

A.    Jazy z otworami bez zamknięć (jazy stałe).

B.    Jazy z otworami posiadającymi zamknięcia przekazujące obciążenia parcicf wody wyłącznie na filary i przyczółki :

a)    jazy z zasuwami przesuwnymi w kierunku pionowym we wnękach w filtrach i przyczółkach,

b)    jazy segmentowe o zamknięciach obracających się wokół łożysk umieszczonych na ścianach li arów,

c)    jazy walcowe o zzmknięciali toczących się we wnękach w filarach.

C.    Jazy z otworami o zamknięciach przekazujących obciążenia parcioł wody na próg :

a)    jazy z klapami umocowanymi za pomocą szeregu łożysk do progu,

b)    jazy sektorowe z zamknięciami o kształcie wycinka walcowego, przymocowane za pomocą szeregu łożysk do progu i poruszane ciśnieniem wody,

c)    jazy dachowe z dwoma wzajemnie opierającymi się klapami, poruszane ciśnieniem wody.

D.    Inne typy jazów przenoszących obciążenia parciem wody wyłącznie na próg lub na próg i częściowo na filary :

a) jazy kozłowe o zastawkach lub iglicach opartych na kładzionych pionowych konstrukcjach wsporczych,

■ b) jazy mostowe z zamknięciami opartymi na progu i kładce lub moście na filarach.

%

E.    Jazy z niezależnymi otworami przelewowymi i spustowymi (dennymi) o różnych konstrukcjach zamknięć.

F.    Jazy o specjalnej konstrukcji, z wbudowanymi w próg lub filary elektrowniami wodnymi lub ujęciami wody dla wodociągów.

Bardzo często spotyka się typy pośrednie, szczególnie w konstrukcji zamknięć jak np. zasuwy łub segmenty z nadbudowanymi klapami.