24999 P1080422

motywami geometrycznymi, gładko wypolerowany, przypominający kształtem cytrynę fil. 75j. Większość grzechotek pochodzących z terenów, gdzie występowały namuły, nie była tak bardzo bogato zdobiona. Mają prostą formę i robią wrażenie raczej ciężkawych, Tuzinami odnajdowano je w namułach fryzyjskich, a przede wszystkim w okolicach Groningen i datuje się je na pierwsze cztery lata naszej ery (ii. 7(). Pomimo ich dość niewielkich rozmiarów, są za duże i za ciężkie na rączkę niemowlęcia Nie były to prawdopodobnie grzechotki dziecięce.

Być może powinno się je bardziej łączyć z pogańskimi obrzędami dotyczącymi płodności i urodzaju

Grzechotki wytwarzano również po wprowadzeniu chrześcijaństwa w Europie, np. okazy z Andenne (XIII w.) i Schinveld (XI w) (11. 77 i 71). Wyposażone są w rękojeść, co powoduje, że brzmienie nie jest tłumione ręką; pomimo to ich dźwięk jest stosunkowo cichy.

Z powodu ciężkości i twardości materiału, z którego są wykonane, również nie są przystosowane do dłoni dziecka Można raczej przypuszczać, że to rodzice używali

ich w zabawie z dziećmi. Nie wiadomo jednak, czy ich zabawa miała aspekt magiczno-religijny, w znaczeniu obrony przed złymi duchami. Instrumenty, które pojawiają się później, spełniają tę funkcję na pewno.

O Świętym Antonim i błotnej kałuży

Dzwony i dzwoneczki

w siarozyinym nzyfw. whjkszosc Z Owi Dyis rnatych fOZfTH&rów i ttonowlo prawdopodobnie część składową uprzęży końskiej fil. Ii), dzięki temu już wiadomo, że przybywają, janczary mogły służyć również jako środek odslra moce. Dzwonki nieco większe traktowane były przez Rzymian w różnych «\ dzwonki sygnalizujące fil. N) Żołnierz, pełniący nocną służbę, musiał pop dawać znać, że nie zasnął 1 czuwa. W łaźniach dźwięk dzwonków informov godzin kąpieli kobiet i mężczyzn. Również rozpoczęcie targowisk i innych I budzących publiczne zainteresowanie, ogłaszano przy pomocy dzwonków

79. Dznaectki odlewane i br«w, Dokkrn (po lewej) i buta, stmijtnj itjt aj temu txt*wtcn

Rzymianie znali, oprócz dzwonów odlewanych z brązu, również takie, które wykonywano ze stalowej blachy, jak np. siedemnastocentymetrowe dzwonki, wykopane w Heerlen fil. U). Instrumenty tego rodzaju mają wprawdzie me tak mile

brzmienie, jak dzwony wykonane z brązu, decydująca była jednak niższa cena materiału. Aby zapobiec rdzewieniu, dzwonki zanurzano wielokrotnie w płynnym brązie,

W Kolonii znajduje się wielki dzwon wykonany ze stalowej blachy, pochodzący z X wieku, który zgodnie z przekazem, wygrzebany został z bajorka przez świnię. Istnieje wiele średniowiecznych historyjek

0    zadziwiających odnalezieniach dzwonów, w których swój udział miały świnie; być może miało to związek z tradycją .świń Antoniego’, noszących na szyi dzwoneczki. Zwierzęta te należały do zakonników klasztoru Antonitersów, biegały luzem po mieście, szukając pożywienia. Święty Antoni został powołany do chronienia ludzi

1    zwierząt przed chorobami zakaźnymi. Dzwoneczek stał się symbolem wszędzie odwzorowywanym, nie tylko w sztuce, ale również na małych znaczkach-broszkach