26246 Strona117

1

I

Mik proporcjonalności, c — stężenie wagowe aerozolu, r — progi leń cząstek aerozolu.

W tym przypadku, gdy wymiary cząstek aerozolu są znacznie niniejsze od długości fali przechodzącego przez niego światła, intensywność światła rozproszonego szybko rośnie wraz ze wzrostem ffffcniarów cząstek:

I_r = ker⁸.

Najwięcej rozpraszają światło i mają najlepsze zdolności zasłaniające te aerozole, których cząstki mają wymiary zbliżone do> >11 ugości fali światła widzialnego, to jest 1 • 10‘⁴ — 1 • 10*⁵ cm.

Intensywność światła rozproszonego jest znacznie większa dla fnl krótkich niż dla fal długich. Zgodnie z badaniami Rayleigha lnl(‘nsywność światła rozproszonego dla pewnego układu koloidal-gtgo wyraża się wzorem:

gilzie I₀ — intensywność światła padającego, I_r — intensywność iwlatła rozproszonego, k — współczynnik proporcjonalności, c — lifienie wagowe aerozolu w mg/1, r — promień cząstek aerozolu, i — długość fali świetlnej.

Dymy i mgły najsłabiej rozpraszają fale długie, a więc promienie czerwone, a zwłaszcza podczerwone.

Zależność pomiędzy pochłanianiem światła przez aerozol a Stępniem aerozolu i grubością warstwy aerozolu określa wzór Lam-lierta-Bera:

/ = Io e-^kcl,

gilzie I_a — intensywność światła przenikającego w warstwę, I — Intensywność światła wychodzącego z warstwy, l — grubość war-nłwy, c .— stężenie wagowe aerozolu w mg/1, k — współczynnik proporcjonalności, e — podstawa logarytmów naturalnych.

Dla dymów zasłonowych posiada wielkie znaczenie tak zwana „K ę s t o ś ć” dymu.

„Gęstość” dymu jest większa, im mniejszy jest stosunek intensywności światła przechodzącego do intensywności światła wchodzącego w dym.

Praktycznie gęstość dymu często określa się wzorem:

gdzie L oznacza grubość warstwy dymu, przy której staje się niewidoczne światło standartowej lampy.

I tak, w niektórych oznaczeniach stasuje się lampę 25 W, a samo

oznaczenie prowadzi się w komorze o szerokości 1,8 m i długości 2,4 m.

W celu porównania efektywności substancji dymotwórczych posługujemy się niekiedy pojęciem zdolności zasłaniającej

K = v • D,

gdzie v — objętość dymu lub mgły, uzyskana z jednostki wagowej substancji dymotwórczej, D — gęstość dymu.

Wielkość K wyraża powierzchnię zasłony dymnej w m², uzyskanej z 1 kg substancji dymotwórczej i całkowicie przesłaniającej przedmiot obserwowany. Wartość żoolności zasłaniającej niektórych mas dymnych podano według Prentiusa w tablicy 74.

¹    Tablica 74

l

Zdolność zasłaniająca mas dymnych

Nr	Masu lub substancja dymotwórcza	Zdolność zasłaniająca n.Vkg
1	Fosfor biały	1042
2	NH3+ HC1	567
3	Amerykańska masa HC na podstawie
	sześć iochloroe tanu ^1	466
4	TiCl,	430
5	SiCl«	340
6	S03I1C1	317
7	Mieszanina Bergera	284

§ 3. SPOSOBY OTRZYMYWANIA AEROZOLI

Dymy i mgły można otrzymywać dwoma zasadniczymi sposobami: metodą rozpraszania (dyspergowania) lub metodą kondensacji.

Sposoby te różnią się między sobą tym, że w pierwszym przypadku powierzchnia układu rośnie, gdy w drugim — maleje.

Otrzymywanie dymu lub mgły przez rozpraszanie polega nj tym, że substancję stałą lub ciekłą poddaje się rozdrobnieniu, przez zmielenie, rozproszenie lub rozpylenie za pomocą wybuchu.

W ten sposób zużycie energii potrzebnej do uzyskania aerozolu metodą rozpraszania sprowadza się do dokładnie znanej pracy mechanicznej.

237