Strona128

stężeniu wagowym aerozolu. Techniczna rodamina topi się w temperaturze 172—173°C; stanowi ona czerwone kryształy lub ciemnozielony proszek o ciężarze właściwym około 1,3 G/cm³; rozpuszcza się dobrze w wodzie i alkoholu.

Roztwór wodny chlorowodorku rodaminy B ma wyraźnie kwaśną reakcję; rozcieńczone roztwory tego barwnika wyraźnie fluoryzują.

' Barwniki tiazynowe. Błękit metylenowy stosuje się do wytwarzania dymu niebieskiego. Należy zauważyć, że dobry ciemnoniebieski dym można otrzymać jedynie przy szybkim odparowywaniu barwnika.

ci

Barwnik techniczny otrzymuje się albo w postaci chlorowodorku lub w postaci soli podwójnej 2Ci<>Hi₈N3SC1 • ZnCl₂ • H₂0 czer-wonobrązowego proszku, łatwo rozpuszczalnego w wodzie. Roztwór wodny błękitu metylenowego daje reakcję kwaśną. Utworzona sól podwójna z chlorkiem cynku ma podwyższoną stałość termiczną w granicach temperatur od 100 do 150 C.

Podobne własności mają inne barwniki tej grupy, jak błękit tioninowy, błękit nowometylenowy, dające przy szybkim odparowaniu dym niebieski.

Barwniki antrachinonowe. Według danych z literatury* 1,4 dwumetyloantrachinon (C₁₈HibN₂0₂)

CO K(CII,)_a

CO N(CIT,),

daje przy odparowaniu dobry dym niebieski.

Do barwników antrachinonowych należy również Sudan niebieski G, tj. l-metyloamino-4-paratoluiloantrachinon:

Chem. Kng. News, 22, 1990, 1944 r.

Stosowano go w niemieckich dymach niebieskich. 1-metyloami-noantrachinon wykorzystywano do otrzymywania dymów czerwonych.

Oprócz podanych wyżej barwników mogą być jeszcze stosowane: do otrzymywania dymu niebieskiego — indygo, do żółtego — alizaryna.

co on

fl

-co -co -f ''I    |^/VV^/ Non

'NU

co

alizaryna —

■ ^:    1 1    ' UJ

Indygo § 4. MASY DYMÓW BARWNYCH

W celu otrzymania barwnych dymów sygnalizacyjnych barwniki odparowuje się kosztem ciepła wydzielanego przy paleniu się tak zwanej ,,mieszaniny termicznej”, która składa się z utleniacza i substancji palnej.

Mieszanina termiczna powinna wydzielać tyle ciepła, aby odparować barwnik, przy czym temperatura palenia powinna być na tyle niska, aby nie wywoływała rozkładu barwnika.

Ponadto mieszanina termiczna powinna wydzielać znaczną ilość gazów, które by sprzyjały szybkiemu usunięciu par barwnika ze strefy reakcji. Właśnie dlatego proszki metali nie mogą być używane jako substancja palna mas dymów barwnych.

W praktyce jako substancje palne mas dymów sygnalizacyjnych stosuje się przede wszystkim węglowodany, gdyż one właśnie przy paleniu wydzielają znaczną ilość gazów i dają nieznaczną ilość ciepła (tablica 80).

_v    T a b 1 i c a 80

Efekt cieplny reakcji palenia i objętość właściwa gazowych produktów reakcji mieszanin podwójnych

Nr	Reakcja palenia mieszaniny	Zawartość substancji palnej w mieszaninie %	Efekt cieplny kcal/g	Objętość właściwa gazów poro-,akcj jnycli
1	2 KCIO, -ł-;iC 2 IŚCI 3CO,	1.1,0	1,11	239
2	Kejo, i :i<: K<:i i 3co	22,7	0,59	429
3	8 KCIOj | C1,n„0ll-Il,0---8KC1 j-
	| 12 CO, f 12 11,0	26,9 *	1,06	401
4	4 KCIO,+ C„H„0„-11,0- 4 KCI |-
	|- 12 CO -f 12 H,0	42,3	0,63	632

17 — Podstawy pirotechniki

257