35871 strona (74)

Całkowita energia podawana zazwyczaj w czasie jednego zabiegu wykonanego techniką przemiatania mieści się w granicach od 0,5 J do 4 J/cm². Przy użyciu techniki punktowej stosuje się od 1 do 6 J na punkt, a jeden punkt przypada na około 5 do 10 cm². Dla obliczenia energii podanej w serii zabiegów sumuje się ilości energii podane w poszczególnych zabiegach. Zwykle taka suma mieści się w granicach od 10 do 100 J/cm².

Moc szczytowa impulsu decyduje o głębokości penetracji. W dużym przybliżeniu można określić, że warstwa tkanki o grubości 0,5 mm absorbuje połowę promieniowania laserowego. Jeżeli dla działania mocą 5 mW na zmianę chorobową leżącą na głębokości 0,5 mm należałoby użyć mocy 10 mW, to dla zmiany leżącej na głębokości 1,5 mm powinno się użyć mocy 40 mW, a dla zmiany na głębokości 2,5 mm mocy aż 160 mW. Taka moc w emisji ciągłej może spowodować oparzenie tkanek leżących na drodze wiązki laserowej, natomiast pl w emisji impulsowej można podać bezpiecznie nawet do mocy 500 mW. Świadczy to o tym, jak istotna staje się impulsowa emisja pl. Przerwy między impulsami pozwalają na rozproszenie nadmiaru ciepła na drodze wiązki pl i bezpieczne dosięgnięcie nią tkanek leżących na głębokości kilkunastu milimetrów i głębiej.

Dotychczas nie udało się wyznaczyć fizjologicznego lub klinicznego kryterium wielkości dawki, często jest ona autorytatywnie zalecana w instrukcjach producentów laserów. Przyjmuje się umownie, że w schorzeniach przewlekłych należy podawać dawki większe, z większą mocą, w zaburzeniach ostrych - dawki i moce mniejsze, jednak są praktycy, którzy stosują regułę odwrotną i osiągają również dobre rezultaty. Reguły te nie są sprawdzone klinicznie. Dawki podawane w poszczególnych opracowaniach często różnią się i odbiegają od danych kryteriów. W doświadczeniach na zwierzętach są zwykle wielokrotnie większe od podawanych w leczeniu ludzi.

Niektóre opracowania uzależniają dawkę od celu postępowania. Podaje się, że najlepsze efekty stymulujące i regeneracyjne powstają przy stosunkowo małych

Ryc. 2.9.

Biostymulacja laserowa na prawy nadgarstek

74