26538 skanuj0046

84    3 Metody prognozowania stosunków międzynarodowych

kurzy się w piu^MMUttamu. gciwująi: olbrzymią liczbę iceniriuuy za |** mocą kombinacji i pcmuitacji '

Zadaniem analizy mocfołogK/ncj joi Dodanie cech pusiaci (budowy zewtię-u/ikj) i cech struktury (budowy wewnętrznej), celem zaś w zależności od ob* s/aru jej zastosowań poszukiwanie oryginalnych kompozycji cech możliwych do wykorzystania w modelowaniu teorii (stawianie hipotez) i bezpośrednio w praktycznej działalności projektowej i organizacyjnej'⁶.

„Analiza morfologiczna jest metodą przeznaczoną do rygorystycznej sinik* luiyzacji i poszukiwania zupełnego zestawu relacji we właściwie niekwantyli kowanych zespołach problemów społcczno-technicznych (nazywanych •problemami zagmatwanymi [«wieked probleirowj lub ^społecznie opornymi« [wsocial messes»|). Metodę tę stosuje się po ustanowieniu dyskretnej (odrębnej, wydzielonej)przestrzeniparametrów zespołu problemowego, który ma być badany (rozpatrywany), i zdefiniowaniu relacji między parametrami na podstawie wewnętrznej logiki (coroń/eno*). Taką powiązaną przestrzeń parametrów nazywamy polem morftdirguzmm. Przy właściwym wspomaganiu komputerowym pole morfologiczne można traktować jako model wnioskowania**'.

W związku z tym. ze analiza morfologiczna pozwala opisać problem lub urządzenie w sposób parametryczny i relacyjny, jej wyniki mogą stać się podstawi generowaniu ogromnej liczby scenariuszy.

Analiza morfologiczna składa się z dwóch głównych laz. razy analitycznej i tuzy syntetycznej. W ła/ic analitycznej identyfikuje się parametry i ustala ich siany. Należy dążyć do tego. by stany te wzajemnie się wykluczały. Produktem fazy analitycznej jest pole morfologiczne (tablica 3.5). Daje ono możliwość uwzględnienia wielkiej liczby mo2liwych konfiguracji. W fazie syntetyczną) i oz pa truje się zgodność (logiczność) pomiędzy różnymi stanami różnych pa-ni metrów. Oceny powinny być co najmniej typu łakome, ule warto prowadzić jakieś stopniowanie (np. zdecydowanie tak; raczej tuk; zdecydowanie nie; raczej niej. Na lym etapie możliwa jest też modyfikacja pola morfologicznego. Rozwiązanie polega na identyfikacji wewnętrznie niespr/ecznych konfiguracji. Niektóre z nich mogą być przedmiotem dalszych badań.

Tablica 3.S. obrazuje pole morfologiczne służące do pizedstawicnia zespołu zagadnień, którego parametry i stuny da się ocenić. Liczba parametrów jest z rc-

lilcUlUU na icuiji »«iut iikmImu    jvm iuaiuu OJuaiM M«iw *»uaf np. IM:

K L Ayrcs. PrugnmoHioM ntSHujy u, buki ... dk vjl; Z. Martyniak. Wa tęp Jo    AB.

Kraków 1997; Z. Martyniak. MctoUy otyamunji i zarzitJzwtta. A£. Kraków 1999; T. Kitchcy, Snuta LsiKg Morphuloęknl AmdyiU <hnp:» *».*weiiH<pU pdlluiurc, pdO.

* Pot. T. Krupa. FormtJ,' mm* .laśarfa pnjffkto**go mot/ółegianą mlmJ«, AIDA. .Piuftfc-iwwomc i S}ttnę" 1990. nr XI. v 45-46

" T. Rtohcy. frarn Smko . dt cyt • l lnu .acŁcd pnóiaM’ link mmm”) ocywanc w planowania »polcv /n> m ó> ipn— protoiaoów tnadaydi hó MBoMmydi 6o nw «lązama z powoda ■Kkanpkraadct. wewwctr/oycfciprroaoafci ora/ immmtth w >«•**. <t* Ma z tradm iwpninw alwych hiMray lt ndnoacą wy do mtor c>6>«ryU> która m tryaoon doitme. uwłcrą)ą opoaną llubf MUmkcji I w nfakcM pirand^ą —rapt—•» • i /byt duto. by przedstawić problem pracz zustosowanie jednego wyml*-mi przestrzennego do każdego parametru - jak wtedy, gdy buduje się matrycę, aby pokazać alternatywy dla dwóch parametrów (np. tablice czterokomórkowc i Dlatego każdy parametr pokazany jest w kolumnie wraz z możliwymi stanami

tablica 3.5. Pola morfologiczna

Parametr X	Panmrtr V	Parametr /
X,	Y	z.
X.	y4	Z,
X,	V,	Z*
X.	v.
X,	Y,

IMA* r Intw. T Riltk>.    Unity Ml ■ t’Hę tnfMti UiV itorfimiofktl Amatprn* (Oę

IttmaaiiyiaaL s.2

W tablic) zaciciiKMdHc «)tn«K iWHi^diac. ale wszystkich kombi MC)| jest 5 • 5 • 3 * 75. Konkretny przykład podamy później.

Inny przykład zawiera tablica 3.6. która pokazuje możliwe strategie przeciwdziałania zagrożeniom, przy czym zarówno zagrożenia, jak i strategie zoata ły wyróżnione na podstawie jednolitego kryterium. Dzięki tej tablicy można «łf zastanowić nad tym, co oznuc/iiloby zastosowanie np. strategii S„. czyli użycie środków militarnych przeciwko zagrożeniom ideologicznym. Wstępna analiz* poszczególnych strategii mogłaby stać się podstawą zbudow ania 16 kolejnych tablic morfologicznych (po jednej dla każdej z wyróżniony ch strategii). Wszyci kich kombinacji jest jednak o wiele więcej, gdyż przeciwko jednemu rodzajowi /agroZcma stosuje się I do 4 strategii

Tablic* 3.5. Tablica morfologiczna ragtoMo i suatogu *«ci*u<iatinła

/jeraitab —- pi/olMlł/UljlllJ	YMfenr	liiifiihmt		Palilyna*
Militarna	S„	s	s..	Ł.
(impodarcaa	s.	SŁ.	Ł.
Idrołogk/Mi	s.	su	Słt	^S«
| Ml)CfH	s„	sc	K

/»oas> ifww*t *b»

loutąanalizy mudoługłcziKj jest imc tylko utUKUK iuz.ii> vt> liwdiwofci, lk ukzc pobudzanie do myślenia dzięki ujawnianiu ..białych plum" wymagających zbadania pod kątem lego. czy kryją się w tych miejscach rzeczywiste rozwiąza nm (możliwości).

Zastosowanie analizy nioilologic/ncj do budowy scenariuszy omówiom-w to/d/- 6 (Scenariiuu, nymulot/u i gry decyzyjne).