26839 wstęp do teorii polityki img 127

136

W pewnym sensie polityka zagraniczna zapewnia społeczeństwu poczucie kształtowania własnego losu. Państwo wydaje się być jedynym aktorem na tyle dużym, by było zdolne modyfikować działalność korporacji międzynarodowych i zapewnić społeczeństwu ochronę przed różnorakimi zagrożeniami od kwaśnego deszczu począwszy, na terroryzmie skończywszy.

Funkcja integracyjna jest także wypełniana poprzez przenoszenie na obszar społeczeństwa norm wypracowanych np. na forum organizacji międzynarodowych: chodzi tu przede wszystkim o prawa człowieka. Polityka zagraniczna może również służyć przyspieszaniuzmian w społeczeństwie, zwiększaniu demokracji, powiększaniu ładu wewnętrznego. Przyjęcie przez państwa kandydujące do Unii F.uropejskiej zobowiązań wynikających z konieczności dostosowania się do izw. kryteriów kopenhaskich przyczyniło się np. do uporządkowania ładu prawnego i zmusiło do podjęcia prób unormowania gospodarki⁷⁶.

3. Konkluzje

Jak zauważył Picrrc Hassner, państwo narodowe wydaje się obumierać pod pewnymi względami, zaś pod innymi kwitnie. Nie jest w stanie wypełniać niektórych funkcji tradycyjnie uważanych za najważniejsze, jednak nieustannie podejmuje się wypełniania nowych funkcji, do czego tylko ono wydaje się być zdolne⁷⁷. Dokładnie te same wnioski można odnieść do polityki zagranicznej. W ciągu ostatniego półwiecza redefinicji uległa funkcja ochronna, znacznie rozszerzyło się pole objęte działaniami należącymi do funkcji reprezentacyjno-infoimacyjnej i negocjacyjno-organizatorskięj, stopniowo coraz większe znaczenie zyskiwały funkcje koordynacyjna i integracyjna.

Podobnie jak będzie się zmieniała natura stosunków międzynarodowych i państwa, lak będzie się zmieniała natura polityki zagranicznej i funkcje przez nią wypełniane. Dopóki jednak nie wykrystalizuje się globalny system zarządzania (go~ vernance), którego nadejście prorokują liczni analitycy globalizacji, polityka zagra-nicznapozostanie kluczowym miejscem podejmowania decyzji dotyczących dobrobytu i szeroko pojmowanego bezpieczeństwa danego społeczeństwa, ekspresją konkretnej państwowości i jedynym sposobem mediowania pomiędzy wysuwanymi wobec rządu wewnętrznymi i zewnętrznymi żądaniami^{1 2 3 4 5 6 7}*.

1

⁷⁶    Chodzi tu o kryteria członkostwa Unii Europejskiej, przejęte na szczycie Rady Europejskiej w Ko-

2

penhadze: stabilne instytucje demokratyczne, państwo prawa, ochrona praw człowieka 3 mniejszości naro

3

dowych; funkcjonująca gospodarkarynkowa, zdolna do sprostania konkurencji na rynku wewnętrznym IJF,;

4

•zdolność do przyjęcia zobowiązań wynikających z członkostwa w UE; administracyjna zdolność do imple

5

mentacji na grunt prawa krajowego regulacji prawa wspólnotowego, Zob. Janusz Ruszkowski, EwaGómicz, Marek Żurek, leksykon integracji europejskiej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2002, s. 154.

6

⁷⁷    Pierre Hassner, VioIenceandPeace: Frum Atomie fiombs la Eihnic Cleansing, London: Central European University Press 199S, s. 75.

7

* Christopher Hill, „What is to be done? Foreign policy as a site for political action”, International Affairs, Vol. 79, No. 2, 2003, s. 233-255. Zob. także David Ileld, Anthony McGrew (red.), Gorerning Globalization: Power. Auźhority and Global Governance_i Cambridge: Polity Press 2002.