Mila ■! oi osłów
Sokoryczka
Wśród nich wyróżnia się jaskrawoczerwona lilia--zlotoglów — Lilium martagon („saranka" lub „carskie pukle"). Wyrasta ona grupami w lasach zakaukaskich i w całej Syberii.
Legenda Syberyjska powiada, żc złotogłów wyrósł z sercu Kozaka, który zginął podczas bojów o Syberię, i że odtąd kwiat ten daje żołnierzom odwagę i nieugiętość.
Piękna jest ta czerwona lilia o kropkowanym „gar-dle“. Ulistnienie jej wysokiej łodygi jest okółkowe, a cebulka składa się z mięsistych, jaskrawożółtych łusek; smak ich jest przyjemny, slodkawy. Jadalne są również cebule lilii o nazwie Fritillańa kamtschat-censis, rosnącej na Kamczatce. Cebulki jej przypominają w smaku kasztany; mieszkańcy tamtejsi jadają je gotowane jak kaszę, z mlekiem i masłem. Jakuci suszą cebulki, mielą je i wypiekają z nich chleb lub gotują kaszę. Jadalne, smaczne cebulki dają piękne kwiaty.
Jeśli poszczęści się wam i napotkacie w lasach piękny złotogłów, nie zjadajcie cebulek, ale posadźcie je w ogrodzie lub w doniczkach.
Niech złotogłów żyje, kwitnie i raduje oczy!
Oswojone „dzikuski" ozdobą klombów
Pięknie zakwitające rośliny rosną nie tylko na południu lub na wschodzie; w każdej miescowości jest ich sporo.
Widzieliście na wiosnę w lasach liściastych koko-ryczkę (czyli „pieczęć Salomona") — Polygonaium multijlorum o licznych kwiatkach. Czyż nie będzie upiększeniem ogrodu ta roślina pochylona pod ciężarem białych, zwisających kwiatów? Zwisające rządem kwiatki przypominają maleńkie lilie, a wydają delikatny migdałowy zapach.
Kłącze kokoryczki pokryte są śladami corocznie obumierających pądów. Te zagłębienia podobne są do woskowych pieczątek. Kłącza zawierają skrobią i mogą być użyte do jedzenia. Młode pędy można jeść jak szparagi.
Niebieskoczame jagody zjadają ptaki, które roznoszą też nasiona. Kokoryczka o pięknych kwiatach powinna zjawiać się w ogrodach.
A może nieładna jest żółta lnica z czerwonymi plamkami na wargach kwiatu? Rośnie na śmietnikach, rowach, stokach, polanach; podobna jest do „lwiej paszczy" zdobiącej ogrodowe klomby i należy do tej samej rodziny trędownikowatych.
Lnica — Lmaria vulgaris — ma wąskie liście naprze mianległe, przypominające len. a kwiatki podobne do psich pyszczków; stąd dzieci nazywają ją psiaczkiem.
W ogrodach rosną białe i różowe bławatki; ale czyż są ładniejsze od błękitnych, polnych? A ciemno-fioletowe, duże, wznoszące się ku górze dzwonki, zebrane w gęstą wiechę na wysokiej łodydze, czyż nie są godne ogrodów? Są to dzwonki skupione — Cam-panula glomerata. Szafirowe dzwonki posadzone wraz z żółtymi lnicami dają harmonijne zestawienie. Ładne jest również zestawienie bławatków z ni-miankami.
Miłe są też kwiaty Delphinium, czyli ostróżki, spotykane wśród zbóż.
Na niskie obramowania rabat i klombów w ogrodzie odpowiednia jest płożąca się tojeść-pieniązek — Lysimachia nummularia — czyli „medal Lizyma-
t-k.