27646 IMG55 (7)

to

celem entomologii leśnej je« ochrona drzewostanów przed szkodliwymi owadami i zachowanie ich wysokiej zdrowotności. a tym samym stworzenie jednego z warunków niezhęd nych do tpełnuma prze/ Us jego wielostronnych funkcji produkcyjnych, ochronnych, i społecznych

1.2. Znaczenie gospodarcze owadów, a szczególnie owadów leśnych

d/y innymi gatunki, które w stadium larwalnym uszkadzają aparat asymilacyjny drzew. np. strzygom a choinówka. barczatka sosnówka, brudnica mniszka, poproch cetymak Przedstawicielami błonkoskrzydłych są między innymi boreczniki i osnujc. a do rzędu chrząszczy nalc/.j tak masowo rozmnażające się owady, jak chrabąszcze, których larwy żerują na korzeniach sadzonek, gro/ny szkodnik upraw sosnowych s/cliniak sosnowiec oraz komiki i kózki żerujące ptnl korą lub w drewnie drzew.

W Polsce szczególnie dotkliwe szkody wyrządzi! Zer gąsienic strzygom choinówki w lalach 1922-1924 w drzewostanach sosnowych głównie na Pomorzu, w Puszczy Nadno-tcckiej i Borach Tucholskich. Uszkodzonych zostało wówczas 4CK) 000 ha lasu. z czego część drzewostanów, która mc zregenerowała, wycięto zrębami zupełnymi. Tereny te zalesiono następnie sosną. Tc jcdnogatunknwc i jcdnowickowc drzewostany sosnowe wyróżniają się wybitną podatnością na częste żery szkodliwych owadów i choroby wywołane przez grzyby pasożytnicze W latach dwud/icstych obecnego stulecia pamiętne stały się katastrofalne wystąpienia komika drukarza w Puszczy Białowieskiej, przewlekłe walki z pędrakami chrabąszczy mszczącymi uprawy sosnowe na ogromnych przestrzeniach, szczególnie we wschodniej części kraju, oraz nieco później zagrożenie upraw sosnowych pr/cz s/cliniaka sosnowca, którego zwalczanie kosztowało rocznic 300 tys. zł (tj. około 60 tys. ówczesnych dolarów amerykańskich).

W okresie powojennym lasy naszego kraju stały się terenem masowych pojawi*w różnych gatunków szkodliwych owadów. W latach I945-I948 w drzewostanach uszkodzonych działaniami wojennymi rozwinęły się masowo szkodniki wtórne - kózki, korniki i bogatki atakujące drzewa osłabione. Brak siły roboczej do walki z mmi pociągnął /^ %ohą powstanie milionowych szkód w produkcji drewna, uniemożliwił terminowe usunięcie posuszu i zalesienie zrębów powstałych po usunięciu drzewostanów zniszczonych pr/cz owady. Opnie/ masowych pojawów szkodników wtórnych wybuchały gradacje owadów zerujących na igłach - niszczących aparat asymilacyjny drzew. W latach 1947-1948 barczatka sosnówka, mimo jej zwalczania, zniszczyła około 8 tys. hu. a prawie równocześnie i wkrótce potem, brudnica mniszka pustoszyła lasy sosnowe i świerkowe na powierzchni 100 tys ha. głównie w województwach: krakowskim, katowickim, wrocławskim, zielonogórskim i olsztyńskim. Następnie od roku 1950 przez ponad 20 lat trwała przewlekła gradacja osnui gwiaździstej, wymagająca stałego prowadzenia walki z tym szkodnikiem na powierzchni wielu tysięcy hektarów w województwach: opolskim, katowickim i łódzkim W latach 1955-1956 walkę chemie/ną /. poprochcm cctymakiem prowadzono na powierzchni 12,5 tys. ha. W roku 1964 znów doszło do gradacji brudnicy mniszki zwalczanej na powierzchni 20 tys. ha. a równocześnie występował poproch cetymak i boreczniki oraz rozmnożyły się masowo, w wyniku upalnych i suchych lat. szkodniki wtórne - korniki.

Wreszcie na początku lat siedemdziesiątych rozpoczęły się silne pojawy barczatki so>-nówki i strzygom choinówki. Największa powierzchniowo gradacja rozpoczęła się w 1977 roku. Była to gradacja brudnicy mniszki, która w roku 1979 objęła 170 tys ha. w roku 1980 - 500 tys. ha. w roku 19X1 - 1.8 min ha. a w 1982 roku 2,3 min ha lasu w całej północnej części Polski. W wyniku intensywnego zwalczania chemicznego oraz naturulnsih procesów regulacyjnych obszar objęty gradacją tego szkodnika począł Mg następnie zmniejszać, by po roku 1985 osiągnąć już. tylko kilkadziesiąt tysięcy hektarów wyniku gradacji ponad tysiąc hektarów zniszczonych drzewostanów usunięto zrębami zupełnymi

Coraz większe staje się znaczenie owadów, których zer nie prowadzi Jo obumierania