30679 skanuj0226

f Rozdział 1

PWE, Warszawy d. Zachodniopomor-

Wyd. Naukowe PWN,

g na kapi-i wyko-strategicz-

okoleń, lecz

uważa się ją za [różnych definicji . Niektórzy au-do określo-a więc niejako jmuje jednak, że itemie) zarządza-funkcjonu-przez zarządzanie funkcjami jest rozstrzyganie jego przetrwaniu i węzłowych finicję zarządzania strategiczne rozu-ffikację, dotyczące i realizacji (warunków otoczenia) ir . Z takiego ujęcia

25

Koncepcje zarządzania strategicznego

zarządzania strategicznego wynika szczególna rola odnosząca się do formułowania i zapewnienia realizacji strategicznych celów przedsiębiorstw oraz funkcji, które ono realizuje. Podstawowym narzędziem zarządzania strategicznego jest zarządzanie przez strategię jako zestaw działań kierownictwa skierowany ku przyszłości, wykorzystujący oceny przyszłych warunków działania i wypływającą stąd wizję organizacji, spójną z misją celami i systemem zachowań (strategią).

Pojęcie strategii pochodzi z języka greckiego {strato - armia) i (agein -przewodzić). Historycy rzymscy posługiwali się terminem strategia na określenie terytoriów będących pod wodzą strategusa. W starożytnych Atenach strate-gos pozostawał dowódcą wojskowym i członkiem Rady Wojennej. Wyraz ten utrzymał początkowo swoje wąskie znaczenie jako dowodzenie armią i sztuką wojenną, które znane były już w starożytności. Jednak trzeba było dopiero okresu wojen napoleońskich, aby teoretycy wojskowości przeszli od refleksji nad prowadzeniem bitew do konieczności poznawania sztuki prowadzenia wojen. Znaczenie strategii wojennej zostało rozpowszechnione w Europie na początku XIX wieku przez Carla von Clausewitza z chwilą opublikowania książki „O wojnie” w 1832 roku' . Według C. von Clauzewitza strategia jest sztuką wojenną sprowadzającą się do przygotowania i prowadzania wojny jako całości, a także jej poszczególnych kampanii i bitew. Wskazuje jednocześnie na fakt, że strategia jest wykorzystaniem bitwy do celów wojny. Ta ostatnia stanowi dalszy ciąg polityki i środek służący realizacji celów politycznych, podkreślając jednocześnie nadrzędny charakter polityki w stosunku do strategii.

Może zastanawiać fakt, że mimo długich okresów historii wojen i historii handlu (gospodarki), społeczność biznesu przed H. Igorem Ansoffem („Corpora-te Strategy” 1965) nie postrzegała na tyle wyraźnie składnika strategicznego w swojej dziedzinie, aby mu nadać odrębną nazwę. Można przyjąć, że społeczność biznesu nie mogła dostrzec strategii w swojej dziedzinie dotąd dopóki system interakcji międzyludzkich nie uzyskał pewnego krytycznego poziomu złożoności²⁴. Okres, który upłynął od daty sformułowania strategii biznesu, był bogaty i interesujący w kontekście pojawiających się szkół (modeli), zarządzania strategicznego, ale i określonych trudności, które wynikają z faktu, że teoria zarządzania bezustannie przerzuca się z jednego paradygmatu na drugi.

Niepewność w przeszłości wiązała się przede wszystkim ze zdarzeniami zewnętrznymi o nieprzewidywalnym i wyjątkowym charakterze (konflikty międzynarodowe, działania władz państwowych, rewolucje itp.) i miała na ogół charakter egzogeniczny. Współcześnie ma zdecydowanie inną jakość, wyłania się z niezliczonych niezależnych, drobnych poczynań ludzkich, prowadzących

²³    C. von Clauzewitz, O wojnie, Test, Lublin 1995.

²⁴    T. von Ghyczy, B. von Oetinger, Ch. Bassford, Clausewitz o strategii, PWE, Warszawa 2002. s. 51.