33090 img412 (5)

występuje jeszcze dodatkowy wiersz u dołu każdej rzeźbionej strony. Cały tekst czytamy jako:

:haraltr:kunukR:baJ):kaurua

kubl:J»ausi:aft:kurmfa[>ursin

aukaft:|>gurui:mu|)ur:sina:sa

haraltr:ias:sjR-uan-tanmaurk

:ala-auknuruiak

auktanikar|)i kristną

„Król Harald zamówił ten pomnik w celu uczczenia swego ojca Gormra i swej matki Thorvi. To Harald podbił całą Danię dla siebie i Norwegię, i uczynił Duńczyków chrześcijanami”. Znaki takie znane są i z innych źródeł, więc kamień może być datowany z dość dużą dokładnością. Gormr nie występuje w ówczesnych zapiskach, ale jedenastowieczny historyk Adam z Bremy opisuje go jako przeciwnika misji chrześcijańskiej do Danii, działającego około jednego stulecia wcześniej. Harald, zwany Sinozębym, jest lepiej znany. Przeszedł na chrześcijaństwo około roku 960 n.e., a zmarł w latach osiemdziesiątych. Zdaje się, że sprawował jakieś zwierzchnictwo nad wielkim Hakonem Sigurdssonem, jarlem, z Norwegii, co mogło uzasadnić stwierdzenie, że podbił Norwegię. Jego twierdzenie, że „podbił całą Danię dla siebie” jest nie do rozstrzygnięcia, gdyż na temat polityki wewnętrznej Danii w tym okresie mamy niewiele danych. Może ono oznaczać, że ponownie zjednoczył kraj lub podporządkował sobie oddalone prowincje. Pod romańskim kościołem w Jelling archeolodzy znaleźli ślady wcześniejszych kościołów drewnianych, a najwcześniejszy był prawdopodobnie Haralda. W nim prawdopodobnie znajdował się większy pochówek i jest możliwe, że Harald, po swoim nawróceniu, wydobył szczątki swego pogańskiego ojca z północnego kurhanu i pochował po chrześcijańsku, w tym samym czasie wznosząc swój własny, pusty kurhan na południu, w celu zwiększenia efektu.

Była to rodzina królewska, a tylko niewielu wikingów mogło sobie pozwolić, czy potrzebować takiej butnej manifestacji. Niżej w skali społecznej znajdował się niejaki Jarlabanki, członek arystokracji wiejskiej, który mieszkał w Taby, w Upplandii (Szwecja), w XI wieku. Posiadał tam dobra ziemskie i przeprowadzał ulepszenia drogowe, pamiętając przy tym odrobinę o własnej reklamie. Zbudował groblę (bru, „most”)i opisał swoje przedsięwzięcie na czterech kamieniach runicznych, które stały i ciągle stoją po dwa na każdym jej końcu. Mówią one, że „Jarlabanki wzniósł ten kamień w czasie swojego życia. I zrobił tę groblę, aby zbawić swą duszę. I był właścicielem całego Taby. Niech Bóg zbawi jego duszę”. W pobliskim Vallentuna wzniósł inny kamień, który powtarza treść z Taby i dodaje: „i zrobił on to miejsce spotkań, i sam panował w tym okręgu”. Nie są to jedyne pomniki Jarlabankiego. Jego syn Ingifastr wzniósł kamień, aby upamiętnić ojca, i rzeczywiście, rodzina ta jest całkiem dobrze znana na kamieniach runicznych w okręgu.

Następny mniej ambitny czy w każdym razie mniej ważny, był Ali, także z Upplandii, który ustawił ku swojej chwale pojedynczy kamień. „Ali wzniósł ten kamień ku swej własnej czci. Zabrał Knuta danegeld w Anglii. Niech Bóg zbawi jego duszę”. To daje nowe spojrzenie. Jeżeli kamienie wymienione dotychczas gloryfikowały przywódców pośród lokalnej społeczności, tu mamy kamień prawdziwego wikinga,