33494 skanuj0013 (198)

Nieścisłość określeń „rozpuszczalnik kwaśny¹' czy „rozpuszczalnik zasadowy¹⁴ wiąże się z podkreślanym już wcześniej zjawiskiem,)że wszystkie rozpuszczalniki mogą wykazywać właściwości amfoteryczne w zależności od substancji rozpuszczonej, a 'także dzięki zjawisku własnej jonizacji. Poniżej podano kilka przykładów reakcji jonizacji rozpuszczalników oraz wartości ich stałej autoprotolizy (KJ:

Rozpuszczalnik	Ka*
H2S04 + H2S045± h3so4®^h hso4©	1,7 • 10 f"-
HCOOH + HCOOH** HC00H2® + HCOO°	5 • 10-7
CH3COOH + CH3COOH5±,CH3COOH2® + CH3CP0©":	2,5-10-^12
H20 + H20<± H30® + OH©	1 • 1 o—^14
HC0NH2 + HC0NH2?± HCGHNH2® + HCONH©	1 ■ 10-^17
CH3OH + CH30H5±CH30H2® + ch3o©	2-10-^17
c2h5oh + C2H5OH$£ c2h5oh2© + c2h5o®	00 0 I 0
h2n—nh2 + H2N-NH23>: h2nsnh3® + h2n--nH©'	2 • 10-^25
NH& NH3s± NH4%+ NH2<Sf|	<0 51 0 co

* K_a = [solwatowany kation] X [anion] =*=’. iloczyn jonowy

Rozpuszczalniki stosowane w środowisku niewodnym muszą być całkowicie bezwodne, wolne od zanieczyszczeń o charakterze kwasowym lub zasadowym. Zanieczyszczenia kwasowe -mogą powstawać w czasie przechowywania (np. kwas solny w chloroformie, dwutlenek węglarz powietrza w etylenodwuaminie i n-butylo-aminie). Nawet ślady wody w kwasie octowym muszą być traktowane jako zanieczyszczenia o charakterze zasadowym, ponieważ są zobojętniane przez kwas nadchlorowy. Zanieczyszczenia dwumetyloformamidu amoniakiem, metyloaminą i kwasem mrówkowym mogą pochodzić z rozkładu formamidu czy metyloformamidu produktów ubocznych zanieczyszczająćyeh DMF. Przypadkowe zanieczyszczenia kwasu octowego octanami metali alkalicznych mogą pochodzić z przechowywania' go w naczyniach szklanych.

Teoria wskaźników

Wskaźniki stosowane w alkacymetrii w środowisku niewodnym są to, podobnie jak wskaźniki stosowane w alkacymetrii w środowisku wodnym, słabe zasady lub słabe kwasy organiczne. Zakresy ich zmiany barwy w środowisku niewodnym nie zależą od stężenia jonów wodorowych i leżą w innych granicach pH niż w roztworze wodnym.

W 100% kwasie octowym z powodu jego niskiej stałej dielektrycznej nawet najmocniejsze elektrolity są tylko bardzo słabo* zdysocjowane i występują głównie

300