38126 skanuj0026

być filozofią wychowania podającą cele, w jakim stopniu nauką określającą sposoby działania, czy może mieć ambicje autonomii naukowej, czyli zorganizowanej całości o specyficznych celach i przedmiocie

Stojąc w obliczu konieczności dokonania paradygmatycznego wyboru, większość andragogów nadzieje na rozwój dyscypliny wiąże z paradygmatem interpretatywnym. Stanowisko takie prezentują m.in. J.W. Apps , J. Farmer⁶⁰*, K. Rubenson⁶¹* i inni. Jego akceptacja oznaczać będzie nie tylko konieczność modernizacji warsztatu badawczego, ale i zmianę sposobu widzenia całej dyscypliny. Rezygnacja z badania oświaty dorosłych jako systemu edukacyjnego i podejmowanie badań nad problemami edukacyjnymi ludzi dorosłych sprawi, że obszar badawczy andragogiki straci swój przedmiotowy charakter i zorganizuje się ponownie jako obszar problemowy. Można przypuszczać, że nie będzie to proces łatwy dla badaczy. Pociągnie on za sobą „rozmycie się” pola badawczego i zrodzi konieczność rezygnacji z dotychczasowych kryteriów przynależności badaczy do dyscypliny. Andragogiem będzie nie tylko ten, kto bada szkolnictwo wieczorowe, samokształcenie, doskonalenie kadr w przemyśle, wojsku itd., lecz ten, kto rozwiązuje ważne dla dyscypliny problemy poznawcze prowadząc badania m.in. nad szkolnictwem wieczorowym, samokształceniem, doskonaleniem kadr w przemyśle, wojsku itd. Może nim być nie tylko pedagog, lecz także psycholog, socjolog, ekonomista itd. Z taką właśnie sytuacją mamy obecnie do czynienia w Wielkiej Brytanii⁶²* i Stanach Zjednoczonych Ameryki⁶³*. Prowadzi to do otwierania się andragogiki na inne dysypliny nauk społecznych, pozwala korzystać z ich dorobku teoretycznego i metodologicznego. Z drugiej strony sprawia, że andragogika staje się dyscypliną niezdyscyplinowanyf⁴*. Jak ujmuje to J. Field, jest ona raczej intelektualnym kontekstem niż nauką o wyraźnych i zamkniętych granicach⁶⁵*. Od nas samych zależy czym i jak zdołamy ten kontekst wypełnić.

⁵⁸ J. Nowak: Od koncepcji programowej..., op. cit., s. 582.

⁵⁹* J.W. Apps: Toward a Broader..., op. cit.

⁶⁰* J. Farmer: The Conduct of lnąuiry Relatwe to Adult and Continuing Education. Referat przedstawiuony na konferencji „Badania nad Edukacją Dorosłych”, Vancouver, Maj 1980.

⁶¹* K. Rubenson: Adult Education Research: in Quest of a Map..., op. cit.

⁶²* J. Field and R. Taylor: The Funding and Organization..., op. cit.

⁶³* H.B. Long: University Adult Education Research in the United States. „International Joumalk of Universily Adult Education” 1992, (Vol. 31), No 3.

⁶⁴⁾ D.B. Plecas and T.J. Sork: Adult Education: Curing the Ills of an Undisciplined Discipline. „Adult Education Quarterly” 1986, (Vol. 37), No 1.

⁶⁵* J. Field: Investigating Adult Learning in Post-lndustrial Society. „International Journal of University Adult Education” 1992, (Vol. 31), No 3, s. 1.