niej ni i kolo 3. Motorower będzie wtedy Jechał powoli.
W celu włączenia drugiego biegu przesuwamy dźwignią na kierownicy przesuwkę 8 w stronę kola zębatego 4 i zazębimy je na
Ry». 5-30. Widok skrzynki blefów Koman po zdjęciu prawej obudowy silnika
ł — wątek Mdaldw. i — spncslel-ko Uowr. | — ipr^biu, * — kolo
Ktair romninilti. J — lulrja
dźwigni iiomuln. I — walłk poSre-dnlcncr. T — kolo zębate nnpecto-we. I — prroauwka. 9 — ipąlyna przesuwie!
stałe z wałkiem głównym. Moment obrotowy będzie się przenosił (rys. 5-28b) z koła J poprzez przesuwkę na wałek 7, a co za tym idzie na koło zdawcze 9. Widzimy więc, że na drugim biegu moment obrotowy pomija koła zębate w skrzynce biegów i przenosi się bezpośrednio z koła zębatego 4.na koło zdawcze. Drugi bieg nazywa się więc biegiem bezpośrednim. Motorower rozwija wtedy swoją najwyższą szybkość.
Dźwignia na kierownicy ustawiona w położeniu środkowym ustawia również przesuwkę w położeniu środkowym. Nie jest ona wtedy zazębiona ani z kołem 6, ani z 4. Skrzynka biegów znajduje się wtedy na biegu jałowym, czyli na tzw. popularnie luzie”, gdyż napęd nie jest przenoszony na kola łańcuchowe. Silnik może wtedy pracować, a motorower nic ruszy z miejsca, mimo iż sprzęgło jest włączone.
Budowę skrzynki biegów Komara (opisaną wyżej) pokazujemy na rysunku 3-30. Na rysunku tym zwraca uwagę sprężyna 9, która pomaga sterować przesuwkę. Siła pochodząca ze sprężyny włącza przesuwkę zawsze na drugi bieg.
Jak wiemy z ogólnej budowy motoroweru, rozruch silnika wykonuje się przy pomocy pedałów, również przy pomocy pedałów
102 £ __
następuje hamowanie kota tylnego. Mechanizm wykonujący obie czynności mieści się na osi pedałów wewnątrz obudowy silnika wspólnie ze skrzynką biegów.
W celu objaśnienia zasady działania rozrusznika posłużymy się rysunkiem przedstawiającym części mechanizmu rozruchu i hamowania (rys. 5-31). Pedały zamocowane śą na wałku 1, w któ-
... , >Ry 5-31. Części mechanizmu rozruchu i hamowania
1 — wałek pedałów, ł — Hpr/ęutctko kłowe. S — *pr<żyna spn<gidka. 4 — kolo zebate rozrustnlka (/ - 40), 5 — tuleje dlwlgnl hamulca. I — dźwignia hamulca, r — pttricirO ooadesy, 8 —I podkładka. 9 — plerśdcń Rumowy, 10 — pierścień zactekowy. li — poi-
pierAcieA
rego środkowej części nacięty jest gwint o dużym skoku, na ten gwint nakręcone jest sprzęgiełko kłowe 2 (nie mylić ze sprzęgłem). Poza tym na wałku osadzone jest koło zębate rozrusznika 4 i tulcua dźwigni hamulca 5.
't Chcąc rozruszyć silnik kręcimy pedałami do przodu, wtedy sprzęgiełko wstrzymywane przed obrotem sprężyną 3 przesunie się na gwincie wałka pedałów w lewo i zazębi kłami z kołem zębatym 4. Nacisk sprężyny jest tak dobrany, że przy silnym nacisku na pedały pozwala na obrót sprzęgielka razem z wałkiem pedałów. Kręcąc więc cqraz silniej pedałami do przodu wprawiamy w ruch obrotowy kolo zębate rozrusznika, a razem z nim kolejno wałek pośredniczący, koło zębate napędzające oraz niewidoczne na ni sunku kola zębate przekładni stałej, sprzęgło i wał korbowy ui nlka.
Hamowanie koła tylnego następuje przez przekręcenie pedałów do tylu. Ruch pedałów do tylu powoduje obrót walka pedałów oras przesunięcie sprzęgielka kjowego w prawo (na tej sgmu jak przy rozruchu). Sprzęgiełko przesunięte w prawo