Porfiriusz z Tyru
6, 7
Kai paXXoy ei? eKeiyou? KCKpiKÓai Tf|y aSiKiay ayaaTpe<t>eiy fi (3XdTTTeiy ye toutou? ol? tćov paXiaTa Trap’ eauTol? 8pojpeycoy evavTLa)y ou peyaXr) tt|? £r|pia? f) eXaTTcoai? elyai uTreXTi<|)0r|.
6 Tf)v 8e tou euoj(j)€Xouvto? Tf]v i|;uxf|u dTToaaiay, TcaTpó? Te ópou Kai dv8póę Kai 8i8aaKaXou Kai auyyeyooy, ei Se (3ouXei, Kai tt]? 77aTpi8o? TTjv euuoiay ei? auTÓy auy ipir| koto?, 8oKOuaay TTepi^eiy eiAoyoy Tf)ę 8uaxepeia? Trjy aiTiay, TrapriyopoiT]? dy Oecopóy TrpoaTriaapeyr) TÓy Xóyoy, od to 77000?. TTparroy pey w? ouk rjy aXXa>?, onep e<t>r|y, Trpó? TĆay peXXóyTcoy ryóaTou’ 8f) 'pipyfi <jKecr0ai ’ <ek Tf|? eyTau0ói £eyi]? KaTaytoyfi? to 8l’ r]8oyfj? Ka0a77ep L7777TiXaTÓy tl xwpioy Kai paaTOjyr]? 77oiela0aL Tpy eirayoSoy. Auto yap to 77paypa có? ou8ey aXXo dXXw ayTĆKeiTai TTpaypaTi, f|8oyri Te Kai pą0upia tó 77pó? 0eou? ayó8co. 'EttcI ou8e Ta uj^ÓTepa TÓfy ópójy aKiySuya)? Kai mfywy ayeu py dva(3aiyety, ou8’ am') Tujy puydty tou aoj pa to? 8ia TÓoy ei? tó awpa KaTaycoyćoy, f]8oyfi? Te Kai pą0upia?, ayaKUTTTeiy. Aid yap pepipyr)? f| 686? Kai tt}? dyapyriaeoj? tou T7Td>paTo?. Kay f| Ta auppaiyoyTa 8uaxepfj, tó 8uaKoXoy 77pó? aydpaaiy oiKeloy. "Otl Kai tó 'pela £d>eiy ’ 77apa 0eÓL?, 77e77Tu)KÓai 8e ei? T-ffy yeyeaiy eyayTid>TaToy có? ay ei.? Xr|07]y ayoy tco aXXoTpico Kai tco UTryco auyTeXouy, ay Ka0eu8oopey uttó Tujy LduxaycoyouyTojy ppd? eyumdojy (3ouKoXoupeyoi.
7 ’Et7€1 Kai TÓoy TreSólu ai pey <ek ypuaou (3apuTaTou óyTO? 8ia TT]y eu77pe77eiay ei? KÓapoy paXXoy aui'TeXely Kai cj)epeiy TÓy 8eapóy Si’ airrujy eypyayoy tco Kou<j)cp Ta? 8i’ ac|>poauyr]y tou Papou? ay€T7aia0r|Tou? yuyaiKa?- ai 8e tou ai8ripou auyieyai Tujy
Podobnie i nie należy się dopuszczać krzywd wobec złoczyńców, krzywdzących samych siebie [swym złym postępowaniem]. Zatem my zrozumieliśmy, że takie nieszczęścia nie są wielką stratą.
6 Nieobecność tego, kto pomagał twojej duszy, a na którym skupiała się twoja miłość do ojca, męża, nauczyciela, krewnego lub, jeśli chcesz, swoista tęsknota za ojczyzną19, ową nieobecność, która wydawała się racjonalnie tłumaczyć twoją udrękę, uciszyłaś spojrzeniem na nią z perspektywy rozumu, a nie uczuć. Przede wszystkim, co powtórzę, bez tej nieobecności, ktokolwiek pragnie marzyć o powrocie20, nie może wznieść się z tego ziemskiego wygnania za pomocą przyjemności i łatwości, tak jakby chciał wyjść ze stadionu21. Gdyż nie ma dwóch rzeczy tak całkowicie sprzecznych ze sobą, jak życie pełne przyjemności a zarazem wygody oraz wstępowanie ku bogom. Jak górskie szczyty nie mogą być osiągnięte bez niebezpieczeństwa i wysiłku, tak niemożliwe jest powstanie z głębi cielesności, do której przywodzą nas przyjemność i wygoda. Wspinaczka prowadzi przez troski22 i przez pamięć upadków. Jeśli nawet pojawią się trudności na drodze, to uciążliwość jest naturalną cechą wstępowania. „Tylko bogom dane jest łatwe życie”23, zgoła inny jest los tych, którzy upadli w obecny stan istnienia. Żywot wbrew naszej naturze prowadzi ku zapomnieniu i powoduje nasze zaśnięcie, jeśli tylko pod wpływem obecnych wizji ulegniemy zahipnotyzowaniu24.
7 Przyjrzyj się bransoletom ze złota. Są z ciężkiego metalu, ale ich piękno przekonuje kobiety, które w szaleństwie nie zauważają ich ciężaru, iż są to ozdoby nabywane w celu noszenia. Lecz inne bransolety, te uczynione z żelaza, przypominają o winach i kiedy ranią, stanowią
19 Iliada, 11.140. Por. Enn., 1.4.8.(16); zob. Wstęp, 5: Religia i mistyka.
20 Odyseja, III. 142.18
21 Chodzi tu o miejsce wyścigów konnych. Retoryka Porfiriusza zestawia metaforę łatwego opuszczenia hipodromu z mozolnym wspinaniem się ku sferze bogów i umysłowego życia.
22 Por. O wstrzemięźliwości, 1.27.4.
23 Por. Iliada., VI. 138; Plotyn, Enn., V.8.4 (1).
24 Por. O wstrzemięźliwości, 1.27.2; Grota nimf, 10.
33