36962 skanuj0001 (88)

3. ZARYS DZIEJÓW TURYSTYKI

3.1. HISTORIA TURYSTYKI NA ŚWIECIE

Historii turystyki i podróży na świecie nie da się wyraźnie podzielić na okresy, wyznaczając im ostre granice. W świetle literatury przedmiotu oraz na podstawie dogłębnej analizy zjawisk występujących w rozwoju podróży i turystyki historię można podzielić na pięć okresów. Są to następujące etapy: starożytność - nazywana inaczej okresem antycznym, średniowiecze, zwane inaczej okresem uniwersyteckim. Trzeci okres stanowi renesans, w historii turystyki może być utożsamiany z epoką wielkich odkryć geograficznych. Czwartym okresem są czasy nowożytne lub epoka industrialna. Piąty okres to czasy współczesne lub inaczej epoka global-no-informatyczna (Przecławski, 1996). Oczywiście należy wyraźnie podkreślić, iż okresy te są dosyć umowne, a ich granice niezbyt wyraźne. Różnice pomiędzy nimi dostrzega się także w poszczególnych regionach i na różnych kontynentach.

Poniżej zaprezentowano cechy charakterystyczne poszczególnych epok i najważniejsze wydarzenia w dziejach podróży i turystyki, które wyznaczały kierunki rozwoju i były etapami zwrotnymi.

Starożytność (okres antyczny)

Rozpatrując rozwój turystyki w kontekście historycznym, należy odnieść się do czasów zamierzchłych, prehistorii i starożytności. Już od niepamiętnych czasów ludzie przemieszczali się w różnych celach. Początkowo było to poszukiwanie nowych pastwisk, dogodnych terenów do osiedlenia się i prowadzenia polowań. Zatem głównym celem było zdobycie pożywienia i zapewnienie bezpieczeństwa. W miarę rozwoju starożytnych cywilizacji pojawiały się także inne cele: zdobywanie nowych terenów, podboje. Naturalną jest rzeczą, iż wiązały się one z wyprawami, jednak, jak wiadomo, tego typu wypraw nie zaliczymy do współcześnie rozumianej turystyki. Coraz więcej było wyjazdów handlowych, poszukiwano nowych rynków zbytu. Ten cel przyczynił się głównie do szybszego poznania świata i kultur.

W starożytnym Egipcie odbywano pielgrzymki do miejsc kultu, pochówku, piramid i świątyń. Znane są peregrynacje już sprzed 3 tys. lat p.n.e. Podobne podróże odnotowane w historii miały miejsce na Bliskim Wschodzie. W annałach historii turystyki zapisała się egipska królowa Hatszepsut (XVI/XV w. p.n.e.), która utrzymywała ożywione kontakty handlowe z zagranicą. Szczególnie zaznaczyła się wyprawa do krainy Punt na południowy wschód od Egiptu (Alej-ziak, 1999). Z Puntu sprowadzano do Egiptu kość słoniową, dzikie zwierzęta, skóry, wonności oraz drzewo kadzidlane dla boga Amona. Podróżowali mieszkańcy Mezopotamii, Palestyny i Fenicji. Najbujniejszy okres podróży Kreteńczyków przypada na okres między 2300 a 1600 rokiem p.n.e. Początkowo organizowano wyprawy morskie, rzeczne i lądowe. Istotną barierą w podróżach handlowych były kłopoty z przechowywaniem żywności. Podróże morskie najlepiej rozwijały się w basenie Morza Śródziemnego. Od VII wieku p.n.e. szczególnie częste i znane były podróże Persów. Budowano tam tzw. „drogi królewskie”, przy których powstawały oberże i punkty zaopatrzeniowe. Warto nadmienić, iż pierwsze wozy konne użyte zostały