34956 skanuj0013 (218)

WSPÓŁCZESNA TURYSTYKA KULTUROWA 17

się rolą człowieka w procesie przekształcania powierzchni Ziemi zgodnie z jego potrzebami i preferencjami³.

W geografii kultury przyjęło się uważać, że krajobraz kulturowy jest przekształconym przez grupę kulturową krajobrazem naturalnym. Kultura jest czynnikiem tych przekształceń, obszar naturalny jest ich miejscem, a krajobraz kulturowy jest ich rezultatem (Sauer 1925). Zgodnie z takim podejściem należy przyjąć, że krajobraz kulturowy powstaje wskutek przekształcenia krajobrazu naturalnego przez grupę kulturową (kultura jest czynnikiem przekształcającym, obszar naturalny jest środowiskiem przekształcanym, a krajobraz kulturowy jest następstwem przekształcania). Pod wpływem danej kultury, która z upływem czasu zmienia się, powstaje krajobraz, który przechodzi przez różne etapy i prawdopodobnie osiąga kres w końcowym cyklu swojego rozwoju. Przy pojawieniu się różnych kultur - które są obce wobec siebie - następuje odmłodzenie krajobrazu kulturowego lub też nowy krajobraz nakłada się na pozostałości poprzedniego.

Czynnik    Przedmiot    Forma

(Factor)    (Medium)    (Forms)

Ryc. 2. Proces powstawania krajobrazu kulturowego

(opracowano na podstawie http://geog.tamu.du/~nnclemonds/Ceog_6W 20.03.2005)

³ W tym miejscu warto przytoczyć pogląd C. O. Sauera (1941), który odróżniał tzw. geografię człowieka (human geography) - widzianą jako badanie przystosowania się człowieka do warunków środowiska naturalnego - od geografii kultury (cultural geography) - rozumianej jako zajmowanie się elementami kultury materialnej, które nadają określonym obszarom pewien specyficzny charakter.