40663 Zasady Wykładni Prawa L Morawski"7

<- m ■ Rozdział Xłl. Wnioskowania prawnicze * * «

że pogląd NSA wyrażony w jednym z wyroków o generalnej niedopuszczalności stosowania analogii w prawie administracyjnym idzie zbyt daleko (wyrok NSA z dnia 5 października 2006 r., I OSK 540/06, LEK nr 288999).

Jeśli natomiast chodzi o prawo procesowe, to również tutaj nie ma żadnych generalnych wskazań, co do stosowania analogii z tym wszakże zastrzeżeniem, że zastosowanie analogii w postępowaniu karnym i podatkowym nie może nastąpić na niekorzyść oskarżonego i podatnika¹³. W przypadku prawa procesowego należy się więc również kierować szczegółowymi dyrektywami stosowania analogii i argumentum a contrańo (por. niżej).

Powszechnie również przyjmuje się, że w odniesieniu do przepisów przyznających obywatelom uprawnienia i korzyści dopuszczalne jest stosowanie analogii, natomiast w odniesieniu do przepisów ograniczających uprawnienia i korzyści oraz przepisów nakładających na obywateli obowiązki i ciężary należy opierać się na argumentum a contrańo (analogia jest niedopuszczalna). Dotyczy to w szczególności tych przypadków, w których regulacja ma charakter represyjny, gdzie analogia - podobnie jak wykładnia rozszerzająca - jest absolutnie niedopuszczalna (wyrok NSA z dnia 2 marca 2006 r., 1 FSK 736/05, ONSAiWSA 2006/6/171, PP 2006/90).

Podobnie uważa się, że przepisy odnoszące się do działań władczych organów państwowych nie powinny być interpretowane rozszerzająco, jest natomiast dopuszczalna taka interpretacja w przypadku działań niewład-czych. Tak na przykład uważa się, że do przepisów odnoszących się do działań władczych administracji analogii stosować nie jest wolno, natomiast w przypadku działań niewładczych jest ona dopuszczalna, o ile nie pogarsza ona sytuacji prawnej obywatela¹⁴.

Przypomnieć też należy, na co zwracaliśmy już uwagę mówiąc o wykładni rozszerzającej, iż istnieje bardzo wiele podobieństw między zasadami stosowania wykładni rozszerzającej oraz analogii. Zasadniczo przyjąć można regułę, że w tych sytuacjach, w których dopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca dopuszczalna jest także analogia i odpowiednio, w tych sytuacjach, w których niedopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca niedopuszczalna jest także analogia (por. rozdz. X). Różnica polega zaś na tym, że wykładnię stosujemy wtedy, gdy przepis jest wątpliwy, natomiast ana-

¹³    Por. na przykład M. Cieślak, op. dt., s. 183; S. Waltoś, op. dt, s. 129; K. Marszał, Proces kamy, Katowice 1998, s. 29.

¹⁴    M. Kosiarski, op. dt.

■ ■ 227 *«*