42089 P1190158 (2)

MIASTA NADAŁ ODKRYWANE

Hyc. 10.16. Sntyfikacjc i a* chowane ełeraenry drewna-

nef ubudowy woanołmł-nłowicanejp' Wolina («| W, npowuka. H. GundLi-cha; opisy słowne naniesione przez A. Buko)

•rir^rtmr wskazują. te dnm użyte do konstrukcji budynków usytuowanych w wymię Srebrnego Wzgórza ścinano w latach 838-902 (T. Ważny 2001). Wiek X był czasem prospenty miasta, które zyskuje wówczas nowe dzielnice i pnebuckrwiny pan z dużym zapleczem magazynowym oraz nabrzeżem o dhi-gośa około 300 m Konstrukcje potrawę wykonano z kłód dębowych, wzmac-nanych od mony tyłu odciągami, które zabezpieczono hakami Sukcesywna itahnkwi panu postępowała od strony północnej w kierunku południowym. Nrfneta zaopatrzone były w pomosty, których poszczególne poziomy wydato-trano menda dendrochronołogkzni na okres od 900 do 995 r. Na terenie łgłcmencji pewstało wówczas kilka dziełnic pełniących różne funkcje W części poktccnn 4 tu śrebmym Wzgórzu, wybudowano poza wałami miasta dzielnicę rytako* 1 czemirśnkow stąd pochodzą m in znaleziska śkatbów srebrnych darowanych na wiek XI Dalej, w kierunku południowym, powstają wzdłuż oeki Dztwm beme centra osadnicze, ciągnące się pasem o szerokości 100--300 ■ na przestrzeni powie 3 km. Cały ten układ urbanistyczny zamykały amne od szony południowej kurhanowy■—zlokalizowany na Wzgórzu Tnieków. thaoazrry aa okres IX-X1 w , oraz od strony północnej, na wzgó-na Młynówka - bayrudny. funkcjonujący od X do XII w. Oblicza się, te całą naatazkrwiło w okresie X-XD w od 5 do 10 tysięcy miesz-fcdate.bMukuaiaar obnącfcu pogrzebowego w Wolinie wynikało zapewne łSPtiii l(dtt kałwtn lokalnej mieszkali tu przybysze z różnych części ftaopy Zr artdeł pisanych wynika, że była tu min. gmina grecka (ruska¹), wka i żkmdynawska.

Vdm od IX do XH w zachował plan zabudowy w niewiele zmienianej (MMI Okraw tła prarbwgata wzdhiZ oś wschód-zachód. Konśrukcje rapunryeto ulic i K I rranowty układane na legatach dranice \f pterw-laej petarat X w pcu*u» śę poprzeczne legaty i podłużne dranice, lesz 01 » ran awpar mdedu szerokość ubc wynosiła 205 cm, a między do-

lyc 10.17. Dmnuin figurki Śtreuowia o czterech iwud (dtugcńt -ofc 9 cm) aafrrionego * pobtiiu Iwiąrynt pognfafcirj WGAm (wg W ffpo-wnkft. H-Gundbcłu)

mami występowały dodatkowe wąskie przejścia Gyc. 10.16,

10.17). Tutaj, jak w żadnym Innym ośrodku tęgo okresu na ziemiach polskich, spotykamy się z dużym zróżnicowaniem tradycji budowlanych. Grupę pierwszą stanowią budynki

0    konstrukcji plecionkowej, w których slupy wykonane z dranic dębowych umieszczano w narożnikach i pośrodku ścian.

Ten szkielet konstrukcyjny, o wymiarach najczęściej 5 x 6 m, oplatano gałęziami i wytępiano gliną. Dwuspadowy dach wsparty był na słupach, a palenisko sytuowano pośrodm, naprzeciw otworu drzwiowego. W budynkach tego typu me było najczęściej podłóg. W ten sposób budowano zarówno domy jedno-, jak i dwuizbowe. Odmienny konstrukcyjnie typ prezentują budynki palisadowe, datowane na okres IX

1    pierwszą połowę X w., w których elementem zabezpieczającym ściany przed rozsuwaniem się były poziome belki Budynki o takiej konstrukcji odkryto w rejonie Rynku i na Srebrnym Wzgórzu.

Podobne konstrukcje występują w środowisku germańskim. Do tej samej strefy kulturowej odnieść można domy o konsrukrii ramowej, w których między rzędami słupów umieszczano poziome cfeanice Były to najrzęśriej budynki z dachem wspartym na dupach, jednoizbowe (rzadziej dwu- H izbowe), choć ich powierzchnia - przy długości ścian docho-dzącej do 15 m i szerokości do 6,5 m - wydaje się znacząca.    •

Paleniska lokalizowano przy ścianie zachodniej lub wschodniej.

Natomiast występujące w środowisku słowiańskim budynki zrębowe — budowane z dranic i okrąglaków - odnotowano w Wahnie w taewieBcm procencie

' Kóżnoetniczność \FoIina. znajdująca odbicie min. w różnych tradycjach budowy domów mieszkalnych oraz formach obrządku grzebalnego, a także wyspecjalizowane pracownie rzemieślnicze, w tym miejsca obróbki bursztynu, świadczą o odmienności tego ośrodka na de mnych. Rozkwit miasta trwał do drugiej połowy XI w„ kiedy prymat przejmują zyskujący na znaczeniu Kamień, a następnie Szczecin i rozwijający się intensywnie Kołobrzeg Kies wielkiej karty histora WoBna położył najazd Duńczyków w 1173 r. po krarym nascąp2 znaazds dawnego znaczenia miasta. Upadkowi ośrodka towarzystwo stopniowe zarau-łanie aę kcnyta rzeki Dziwny, co cziido port niedostępnym dla większych jednostek marskich