42899 Scan23 (2)

Geografia bezpieczeństwa ma szerszy zakres zadań niż geografia wojenna czy wojskowa, gdyż obejmuje badania m.in. przestrzennej struktury państw i regionów oraz gospodarki jako całości, a także życia społeczeństwa i jego zagrożenia oraz możliwości przeciwdziałania tym zagrożeniom.

W powyższej sytuacji szczególnego znaczenia nabiera obiektywne określenie stanu zagrożenia tego bezpieczeństwa, gdyż zależy ono nie tylko od percepcji podmiotu poznającego, doskonałości posiadanych przez niego instrumentów i rzetelności samego rozpoznania zazębiających się zjawisk, tendencji i procesów, lecz także od działań podmiotu zagrażającego, ukierunkowanych na dezinformację.

2.1.4. Zespół nauk geograficznych i inne nauki pomocnicze

Bezpieczeństwo i jego zagrożenie są pojęciami dynamicznymi, czyli procesami zmiennymi w czasie i przestrzeni. Rozpoznaniem tych procesów zajmuje się wiele dziedzin wiedzy, wśród których wiodącą rolę odgrywa zespół nauk geograficznych.

Mówiąc o bezpieczeństwie podmiotu, którym jest państwo, bierze się pod uwagę:

•    przetrwanie, rozumiane jako suwerenny byt państwa i narodu,

•    integralność terytorialną

•    niezależność polityczną i swobodę działania międzynarodowego (poza działaniem, z którego państwo zrezygnowało na rzecz koalicji),

•    jakość życia, czyli samodzielny wybór ustroju społeczno-politycznego opartego na tradycji, kulturze oraz innych wartościach narodowych.

W tym kontekście można przyjąć, że ocena zagrożenia obejmuje procesy społeczno-polityczne, ekonomiczne i militarne na określonych obszarach, a bazę wyjściową do tej oceny stanowią informacje dostarczone przez różne dziedziny wiedzy, głównie jednak przez geografię bezpieczeństwa. Należy dodać, że geografia bezpieczeństwa nie występuje tu jako zupełnie nowa nauka, mająca odrębną teorię naukową własny paradygmat, a raczej jako adaptacja na gruncie interdyscyplinarnym zbioru wiadomości (informacji), metod, technik badawczych i procesów wyselekcjonowanych i zaadaptowanych dla specjalistycznego działu aktywności ludzkiej, jakim jest działanie na rzecz bezpieczeństwa. Wykracza więc poza geografię wojenną (wojskową), która oznacza geografię na usługach działań wojennych oraz poza zespół nauk geograficznych w całości.

Spośród nauk o Ziemi, w geografii bezpieczeństwa, szczególne miejsce zajmuje zespół nauk geograficznych, w tym szczególnie: geografia fizyczna, geografia spo-

łecznp^konomiczna, geografia regionalna oraz geografia joolityczńa i historyczna......

^ Geografia fizyczna jest źródłem informacji dotyczących: położenia, rozmiarów,• kształtu wybranego obszaru (regionu), jego rzeźby, sieęijwodnej (mórz. i wód śród-, lądowych), gruntów, roślinności, klimatu i wielu innych. Z tego powodu geografia bezpieczeństwa poprzez-geografię fizyczną ma silne powiązanie z geomorfologią hydrologią oceanografią meteorologią klimatologią gleboznawstwem, bioge-ografią geologią i inżynierią środowiska.

Hydrografia

Oceanologia

Geofizyka

■
	r-AS—- Geologia

Geomorfologia

\

Oceanografia

Klimatologia

Blogeografia

Meteorologia

Gleboznawstwo

Ochrona

środowiska

Geodezja

Informatyka «-

Historia

GEOGRAFIA FIZYCZNA

(PhysieafGeagraphy)

^RTOGRAF/^

Geografia wojenna

(wojskowa)

Biologia

Ekologia

Teledetekcja i fotogrametria

> Geomatyka

GEOGRAFIA SPO^iĆZNO-ŚKONO 1ICZNA

Geografia

historyczna

Geografia

rolnictwa

Geografia

medyczna

Nauki medyczne

Telekomunikacja

** Agronomia

Geografia

transportu

Transport

Ekonomia *
Nauki 0 polityce ---—	k N	\ / 4_L Ge

Geografia + osadnictwa *

+ Urbanistyka

Demografia

Geografia

ekonomiczna

polityczna

Geografia

ludności

Etnologia

Nauki wojskowe

Geostrategia

Geografia przemysłu

. ^	i3L_r ż ,»r iM-. ś. —N— Geografia handlu	— ^[Socjologia A ^1-
		Planowanie
Geopolityka!*-*		przestrzenne

Nauki o bezpieczeństwie

Opracowanie własne.

Rys. 2.1. Geografia, geografia wojenna i wojskowa oraz zależności z innymi naukami

47