43897 P170310 390001

173

Kamica układu moczowego

ne, nie poddające się leczeniu operacyjnemu, przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek, odpływy wsteczne, pęcherz neurogenny i kamica).

^ Leczenie przedłużone prowadzi się przez wiele miesięcy, a nawet lat. Najskuteczniej działa nitrofurantoina i sulfafurazol (Amidoxal). Można stosować również Co-Trimoxasole (Biseptol). Celowe jest podawanie tych leków w jednej dawce na noc, ponieważ dzielenie małej stosunkowo dawki stosowanej w leczeniu przedłużonym nie pozwala na osiągnięcie pożądanego stężenia w moczu. Lek podany na noc utrzymuje się w pęcherzu długo i ze względu na większe zagęszczenie moczu w nocy — występuje w większym stężeniu. Okresowo można stosować przerwy w leczeniu, oceniając ilościowo leukocyturię i bakteriurię w okresach przerw.

I Ze względu na znaczną wrażliwość pałeczki okrężnicy, stanowiącej florę dominującą w zakażeniach układu moczowego u dzieci, na leki przeciwbakte-ryjne wskazania do stosowania antybiotyków w z.u.m. są ograniczone. Należą . do nich oporność na leki przeciwbakteryjne, ich zła tolerancja, młody wiek dziecka (pierwsze 6 miesięcy życia), szczególnie' ciężki przebieg choroby wy-I magający pozajelitowego podania dużych dawek leku bakteriobójczego. I Antybiotyki używane w z.u.m. zestawiono w tabeli 193.

1 Rokowanie w z.u.m. u dzieci jest dobre pod warunkiem wczesnego roz-I poznania i skutecznego leczenia. Jest to jednak najczęstsza choroba układu tmoczowego u dzieci, a w Polsce najczęstsza przyczyna przewlekłej riewydol-Bpści nerek u dzieci do lat 14. Jest to spowodowane zbyt późnym rozpoznaniem, a tym samym i opóźnionym leczeniem przyczynowym nieprawidłowości anato-B micznycb układu moczowego.

KAMICA UKŁADU MOCZOWEGO

Kamica układu moczowego jest stanem chorobowym, w przebiegu którego w nerce lub w drogach moczowych tworzą się złogi substancji chemicznych, stanowiących prawidłowy lub patologiczny składnik moczu. Na powstanie złogu (kamienia) składa się zwykle kilka czynników. Są to: zwiększone stężenie danej substancji w moczu, zmniejszenie stabilności roztworu, powstanie jądra krystalizacji, zastój moczu. Hipotetyczne współdziałanie tych czynników przedstawiono na ryc. 309. Znane przyczyny rozwoju kamicy z uwzględnieniem rodzaju złogów podano w tabeli 194.

Najczęstsze są kamienie z soli wapniowych powstające w warunkach hiper-kalciuTii i hiperkalcemii. Do rozpoznania hiperkalcemii upoważnia zwiększenie stężenia wapnia w surowicy powyżej 2,62 mmol/1 (10,5 mg°/o). Pierwotna nadczynność przy tarczyc (gruczolak lub hiperplazja), stanowiąca u dorosłych najczęstszą przyczynę hiperkalcemii, jest u dzieci rozpoznawana wyjątkowo, co więcej — kamica jest objawem wiodącym nie w 80% (jak u dorosłych), a zaledwie 25% tych przypadków. Rozpoznanie to powinno być jednak brane pod uwagę w każdym przypadku hiperkalciurii, zwłaszcza przebiegającej z hiperkal-cemią, ze względu na konieczność wczesnego leczenia przyczynowego! Nie jest to niestety łatwe, ponieważ objawy kliniczne są w tym okresie słabo wyrażone, hiperkalcemia jest niestała i brak jest całkowicie pewnych testów diagnostycznych.

Hiperkalciuria, bez uchwytnej hiperkalcemii, jest jedną z najczęstszych przyczyn tworzenia się złogów z soli wapniowych w układzie moczowym. Wydalanie wapnia nie powinno przekraczać 0,99 mmol/kg mc. na dobę (4 mg/kg mc. na dobę). Bardzo czułym wskaźnikiem jest stosunek wapnia do kreatyniny w drugiej rannej porcji moczu pobranej na czczo. Wartość wyższa od 0,5 (przy