W Polsce pilotażową próbę wprowadzenia ekoznaku dla branży turystyczne podjęła Fundacja Partnerstwo dla Środowiska. Certyfikat Czystej Turystyki jest ofer_ć. dla małych i średnich firm sektora turystycznego świadczących usługi noclegowi i gastronomiczne. Głównym jego celem jest podnoszenie konkurencyjności tych fii~r poprzez podejmowanie działań w zakresie ochrony środowiska naturalnego, promocr lokalnej kultury, tradycji i gospodarki [42]9.
Specyficzny produkt turystyczny, jakim jest region, gmina lub miejscowość, wymaga znacznie szerszego podejścia do procesu formułowania strategii marketingowej rozw < ekoturystyki. Wynika to przede wszystkim z następujących przesłanek:
• produkt turystyczny regionu przybiera formę bardzo złożoną, można go nazwa: „multiproduktem”. Składają się na niego nie tylko walory przyrodniczo-kulturow; i infrastruktura, ale także cały system przedsięwzięć organizacyjno-planistycznych. instytucjonalnych, administracyjnych, prawnych itp. podejmowanych przez loka-ne władze, różne organizacje, przedsiębiorstwa [77, s. 90-92];
• na strategię marketingową rozwoju ekoturystyki w regionie składają się dwa różni rodzaje działań: strategia non-profit (założenia dotyczące ochrony środowiska orze społecznych korzyści rozwoju ekoturystyki dla ludności miejscowej) oraz strateg komercyjna (ekonomiczne aspekty rozwoju ekoturystyki). Koncepcja strateg: rozwoju ekoturystyki w regionie zakłada integrację tych dwóch odmiennych grur założeń, przyznając priorytet tym działaniom, które przyczyniają się do ochror przyrody i wspierania społeczno-ekonomicznego bytu lokalnych społecznośc. Trzeba właściwie uszeregować cele, tak aby pierwszoplanowe były zawsze działano najmniej obciążone kosztami społecznymi. Taka hierarchizacja pomoże wybra: właściwe rozwiązania w sytuacji konfliktu założeń dwóch rodzajów strategii:
• strategiczne cele marketingowe o charakterze społecznym obejmują przede wszystkim zadania dotyczące ochrony walorów przyrodniczych i kulturowych, nr wyznaczenie obszarów całkowicie zamkniętych dla penetracji turystyczne zmniejszanie zanieczyszczenia powietrza przez adaptację nowych, czystych technologii grzewczych, polityka w zakresie odpadów', ścieków przemysłowych i kom: nalnych, edukacja ekologiczna. Drugą grupę celów stanowią wszelkiego rodzaj działania (władz lokalnych, rządu, organizacji pozarządowych) zmierzające d poprawy życia mieszkańców regionu w postaci: zachęt ekonomiczno-prawnych d: podjęcia pewnych rodzajów przedsięwzięć związanych z ekoturyslyką, rekompensat prawno-finansowych z tytułu utraconych korzyści w związku z zamieszkiwaniem na terenie chronionym lub w jego otulinie itp.;
• w regionie stykają się interesy wielu odmiennych grup społecznych: władz gmin. lub województwa, prywatnych przedsiębiorców, organizacji pozarządowych, oso?
Materiały Fundacji Partnerstwo dla Środowiska, Program Czysty Biznes-www.czystybiznes -
110