Jestem dziewczynką, jestem chłopcem
Przypadek 2. Dziewczynka, 8 lat
Dziewczynka dopytuje matkę, czy koniecznie musi dojść do zbliżenia kobiety i mężczyzny, aby powstało dziecko? Dziewczynka uważa współżycie za coś okropnego, obrzydliwego.
Komentarz. Zachowanie motywowane potrzebą uspokojenia, wsparcia. Dziewczynka oczekuje weryfikacji zdobytej wiedzy, jednocześnie informacje te budzą w niej silne negatywne emocje. Negatywna postawa wobec seksualności, częsta wśród starszych dziewczynek, wyjaśniana jest jako efekt nasilenia wyparcia charakterystycznego dla okresu latencji. Zetknięcie się wprost z informacją dotyczącą seksualności (stosunek płciowy) może budzić lęk dziewczynki i próby zdystanowiania się od wiedzy, na przykład przez dewaluację sfery seksualnej.
Przypadek 3. Dziewczynka, 9 lat
Wśród broszur edukacyjnych w domu dziewczynka znalazła starą książeczkę z zakresu edukacji seksualnej dla dzieci. Rodzice przechowywali ją na ogólnodostępnej półce wraz z innymi książkami, a dziewczynka miała do niej (podobnie jak i do innych) swobodny dostęp. Dziewczynka, przeglądając książkę, najpierw oglądała obrazki i natrafiła między innymi na zdjęcie przedstawiające starą salę porodową (białe kafelki, szyby, metalowe łóżko porodowe, kroplówka, pielęgniarka w czepku, grubych okularach i rękawiczkach). Po obejrzeniu zdjęć odstawiła książeczkę na miejsce. Po pewnym czasie, gdy przebywała w domu z matką, zaczęła dopytywać ją, czy to prawda, że poród bardzo boli i.jest okropny. Była przy tym wyraźnie zaniepokojona. Na pytanie matki, skąd taki pomysł, pokazała jej wspomniane zdjęcie. Matka stwierdziła, że obecnie porody odbywają się w zupełnie innych warunkach oraz zasugerowała przeczytanie tego, co jest napisane w książeczce. Dziewczynka niechętnie zgodziła się i słuchała uważnie tego, co
r
!:•
Jak dziecko przejawia swoją płciowość? O typowej ekspresji seksualnej dziecka
czytała matka, unikając przy tym kontaktu wzrokowego. Matka zapewniła ją, że w czasie porodu kobieta odczuwa nie tylko ból, ale jest również podekscytowana i cieszy się. Przypomniała jej też odwiedziny na oddziale położniczym, gdy urodził się młodszy brat dziewczynki. Dziewczynka przyznała, że rzeczywiście tamten szpital wyglądał inaczej, potem jednak stwierdziła, że gdy będzie dorosła, zastanowi się, czy będzie chciała mieć dzieci.
Komentarz. Zachowanie orientacyjne motywowane początkowo ciekawością, a następnie, po zetknięciu się z informacjami, sygnalizujące potrzebę wsparcia i uspokojenia ze strony matki. Wyjaśnienie matki oraz bliski kontakt (wspólne przeczytanie tekstu książeczki, odwołanie do osobistych, dobrych wspomnień) zaspokoiło potrzeby dziewczynki. Końcowa reakcja wskazuje na charakterystyczne rozwojowo odsuwanie budzących lęk informacji o własnej seksualności.
Przypadek 4. Chłopiec, 10 lat
Obnaża się przed rówieśnikami. Robi to wtedy, gdy jest zdenerwowany. Rozpina rozporek i biega za dziećmi z krzykiem, strasząc je w ten sposób.
Komentarz. Zachowanie przypomina w formie zachowania orientacyjne: prezentacja genitaliów, testowanie reakcji otoczenia, w opisanym przypadku jednak prawdopodobnie motywowane jest chęcią redukcji napięcia emocjonalnego (zachowanie instrumentalne). Reakcje otoczenia, strach rówieśników oraz prawdopodobne kary ze strony dorosłych mogą wzmacniać mechanizm zachowania, analogicznie do masturbacji instrumentalnej (napięcie emocjonalne - redukcja za pomocą zachowania seksualnego - negatywna reakcja otoczenia - napięcie - redukcja za pomocą zachowania seksualnego).
oJm*a.- n .vf.e,-y, .z. .^ky.m untii-a-ir. :cx
Źródło: opracowanie własne.