46146 Obraz
7 (81)

O skupieniu zainteresowań badawczych polskich pielęgniarek na zagadnieniu zdrowia przekonują liczne publikacje, a także tematyka dyskutowana w ramach wielu konferencji naukowych. W polskim pielęgniarstwie już w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych podnoszona była kwestia zdrowia jako:

•    stanu najbardziej pożądanego,

•    pierwotnego w stosunku do choroby.

Dodatkowe wyjaśnienia. Znajomość zdrowia jako określonej kategorii pojęciowej i znaczeniowej, podstaw i założeń w zakresie konccptualizacji tego pojęcia zaowocowały w postaci wielu zmian w pielęgniarstwie. Jedna z podstawowych to:

•    wyraźne przesunięcie zainteresowań teoretyczno-praktycznych z obszaru pielęgnowania chorych na podstawową opiekę zdrowotną i promowanie zdrowia.

Równolegle podjęto:

•    dokonywanie daleko idących zmian w programach kształcenia i doskonalenia pielęgniarek.

1.8.3

Komunikowanie w pielęgniarstwie

Dla współczesnego pielęgniarstwa zagadnienie komunikacji interpersonalnej to szczególny temat. Pomimo to, że niemal od zawsze związane z pielęgniarstwem, to dopiero od kilku lat znajduje się w programach kształcenia i doskonalenia pielęgniarek realizowanych na różnych poziomach. Komunikacja interpersonalna lub inaczej relacja interpersonalna (międzyosobowa) to najogólniej stosunek, jaki zachodzi pomiędzy dwiema stronami: pielęgnowaną (podmiot opieki) a pielęgnującą (pielęgniarka). Przy czym należy wyraźnie podkreślić, że

-    zawsze, kiedy mowa o relacji, to ma ona dwustronny charakter (np. pielęgniarka <-> lekarz) i może obejmować więcej niż dwie osoby (np. pielęgniarka «-» rodzina pacjenta).

Komunikowanie stanowi rzeczywisty przedmiot zainteresowania wielu pielęgniarek zarówno od strony

-    praktycznej, jak i

-    teoretycznej.

Komunikowanie w pielęgniarstwie wymaga:

-    wiedzy o komunikowaniu się ludzi (wiedza ogólna na temat komunikacji interpersonalnej),

-    świadomości (konieczności) wykorzystywania założeń ogólnych w pracy zawodowej.

Komunikowanie w pielęgniarstwie jest wyjątkowo obszernym zagadnieniem i obejmuje:

•    działalność praktyczną pielęgniarki i

•    działalność teoretyczną,

przy czym pomiędzy jedną i drugą formą działalności istnieje ścisły związek.

R>c. 1.9. Komunikowanie jako integralna część pielęgniarstwa.

Należy zwrócić uwagę na to, że prawdy zobrazowane na ryc. 1.9 odnoszą się do: - praktycznej działalności (pielęgnowanie),

-teoretycznej (naukowej) działalności (Poznańska, 1999).

Działalność

teoretyczna

(pielęgniarstwo)

Działalność

praktyczna

(pielęgnowanie)

Podmiot

opieki

Własna

grupa

zawodowa

Upowszechnianie

osiągnięć

Zespół

terapeutyczny

\ X

Publikacje (różnego typu)

Ryc. 1.10. Zakres komunikowania w pielęgniarstwie.

Komunikowanie

niewerbalne

Komunikowanie

werbalne

I_«. Komunikowanie mieszane

(werbalne i niewerbalne)

Ryc. 1.11. Charakter komunikowania w pielęgniarstwie.

Komunihjwame werbalne: mowa ludzka, pismo.

»• .

Komunikowanie niewerbalne: porozumiewanie się bez użycia słowa mówionego i pisanego (rozwinięcia tego zagadnienia szukaj m.in.: Czachor, Górajek-Jóźwik, Zarzycka, 19%).

no