48108 P1060882 (2)

228 Klucz do ćwiczeń

' (1) .zaczął Arkach V wieloletni członek stuosobowego chóru męskiego Eolpolski" -zdarzenie teinporalizowane względnie, wcześniejsze od chwili mówienia

(2)    Wielu spośród nas (...) spotkało się prawdopodobnie z takimi wypadkami...

- zdarzenie teinporalizowane względnie, wcześniejsze od zdarzenia (I).

(3)    wypadkami, które należałoby rozpo&ać jako objawy kumoterstwa - zdarzenie teinporalizowane względnie, równoczesne ze zdarzeniem (I) lub późniejsze od mego

(4)    Aby dowieść, jak. - zdarzenie teinporalizowane względnie, późniejsze od zdarzenia (1).

(5)    jak nie sprzyja kumoterstwo pomślnemu funkcjonowaniu danej instytucji, a wprosi Zgubne jest dla samego protegowanego - zdarzenia pozaczasowe (mogą odbywać się w każdym momencie lub odcinku czasu)

(6)    opowiem następującą historię - zdarzenie teinporalizowane względnie, późniejsze od zdarzenia (1).

(7)    Działo się to pięćdziesiąt lat temu - zdarzenie teinporalizowane względnie, wcześniejsze o SO lal od zdarzenia (1).

(8)    Prezesem towarzystwa śpiewaczego „Eol polski" był wówczas pan B, człowiek znany, dobrze widziany w Wiedniu - zdarzenie teinporalizowane względnie, równoczesne ze zdarzeniem (7).

(9)    Prezes B miał bratanka, porucznika C. - zdarzenie teinporalizowane względnie, równoczesne ze zdarzeniem (7).

(10)    Porucznik C. na skutek wybuchu beczki z prochem stracił słuch - zdarzenie teinporalizowane względnie, równoczesne ze zdarzeniem (7) lub wcześniejsze od mego.

(11)    . .lecz postanowił poświęcić się karierze śpiewaczej - zdarzenie teinporalizowane względnie, równoczesne ze zdarzeniem (10) lub późniejsze od mego.

(12)    Dzięki stanowisku swego stryja, prezesa B. - porucznik C. (...) wstąpił do towarzystwa śpiewaczego „Eol polski" - zdarzenie teinporalizowane względnie, równoczesne ze zdarzeniem (11) lub późniejsze od niego.

(13)    . zrzuciwszy mundur.. - zdarzenie teinporalizowane względnie, wcześniejsze od zdarzenia (12).

4 (a) Panny szły przed młodzieżą. - użycie aktualne; Tak każe przyzwoitość - użycie nieaktualne, uniwersalne, nikt tam nie rozprawiał... - użycie aktualne; nikt mężczyzn i dam nie ustawiał - użycie aktualne

(b) Język polski wchodzi » skład wielkiej rodziny języków... - użycie nieaktualne, uniwersalne; ...którą określa się jako indoeuropejską - użycie aktualne; IV końcu XVIII stulecia i na początku XIX (...) zauważono narzucające się podobieństwa - użycie aktualne; ...porównując sanskryt z językami europejskimi... - użycie aktualne; Im wcześniejszych czasów dotyczyły obserwacje, tym podobieństwa były większe - użycia nieaktualne, habitualne.

7. Interpretację terannatywną członu niedokonanego wykluczają pary trafić - trafiać i trzasnąć - trzaskać.

9. Nie, obejmuje też formy meosobowe, np. pisać - napisać, pisano - napisano, pisanie -napisanie.

Do rozdziału 11

1 Podajemy tylko formy kanoniczne, honorowi od HONOR lub HONOROWY, kozie od KOZI lub KOZA, kurzą od KURZYĆ lub KURZY; panie od PAN lub PANI; stali od STAĆ, STAL lub STAŁY; salami od SALA lub SALAMI stała od STAĆ. STAŁY lub STAŁA: tonie od TONĄĆ, TONA. TON lub TOŃ, wolno od przysłówka WOLNO lub predykatywu WOLNO; wydrze od WYDRA lub WYDRZEĆ; wyłam od WYŁAMAĆ lub WYĆ.

2. Przykład: jaszmije to mianownik liczby mnogiej żeńskiego rzeczownika JASZM1JA (analogicznie do tmije - ŻMIJA), męskiego rzeczownika JASZMU (analogicznie do kije - KU) albo rzeczownika plurale tantum JASZMUE (analogicznie do pomyje -POMYJE).

3 W liczbie mnogiej: duzi. ryży chłopcy. Nieregularną formę lm ma przymiotnik DUŻY, por. ryty chłopcy, święty zawodnicy, chyży młodzieńcy, rycerze boty - wszystkie formy na -ty.

4. Podajemy przykłady: okno, wujcio, kobieto, poeto, sto. samo, co, pisało, pisano, zielono

5    Wskazówka: czy znasz słowo mnemotechniczny⁹

6    Wskazówka: nieregulamości w odmianie czasowników BYĆ, WINIEN i POWINIEN zostały opisane w 6.7 i 6.8. Pozostałe czasowniki spróbuj zakwalifikować do grup tematowych Tokarskiego i wskaż przyczyny niepowodzenia

7.    RYSOWAĆ: rys-ować, rys-owano, rys-owame, rys-uj, rys-uję, rys-uje, rys-ują, rys-- owalem, rys-ował, rys-owało, rysowali Jeden temat podstawowy rvs-.

GWIZDAĆ: gwtzd-ać, gwizd-ano. gwizd-anie, gwiżdż, gwiżdż-ę, gwiżdż-e, gwtZdz-ą, gwizd-ałem, gwizd-ał, gwizd-ało, gwizd-ali. Dwa lematy podstawowe’ gwizd-1 gwiżdż-: GRZAĆ: grz-ać, grz-ano, grz-anie, grz-ej, grz-eję, grz-eje, grz-eją, grz-ałem, grz-ał, grz-ało, grz-ali. Jeden temat podstawowy: grz-:

POMÓC: pomóc, pomot-ono, pomoz-ente, pomóż, pomog-ę, pomoz-e, pomog ą, pomog--łem, pomóg-ł, pomog-ło, pomog-li. Pięć tematów podstawowych: pomóc-, pomot-, pomóż-, pomog-, pomóg-\

WYKRAŚĆ: wykraś-ć, wykradzi-ono, wykradz-enie, wykrad-mj, wykrad-nę, wykrad-nie, wykrad-ną, wykrad-łem, wykrad-ł, wykrad-ło, wykrad-li. Cztery tematy podstawowe: wykraś-, wykradzi-, wykradz-, wykrad-.

8.    Ortograficznie: nos-ić, nosz-ono, nosz-eme, noś, nosz-ę, nos-1, nosz-ą, nos-iłem, nos-ił, nos-iło, nos-iłi. Trzy tematy podstawowe: nos-, nosz-, noś-.

Fonetycznie (w transkrypcji przybliżonej): noś-ić, noś-ono, noi-eńe, noś, noś-ę, noś-i, noś-ą, noś-iłem, noś-ił, noś-ilo, noś-ili. Dwa tematy podstawowe: noś-, noś-.

9.    Fonetycznie tematy w formach widz-ę i widz-i są różne, a ortograficznie tożsame.

10.    Należy zastąpić końcowe -o w formie typu „czytało" przez -a.

Do rozdziału 12

-mi	-mia	np. piekarnia
-nu	-rń	np. cierń
-rni	•reń	np. dureń
-mi	-my	np. kamy
-nu	-mić	np. zaczernić